Diyarbakır Barosu: Göçmenlerin barınma, sağlık ve temel ihtiyaçları karşılanmalı

Diyarbakır Barosu, Diyarbakır Otogarı'ndaki mültecilere dair hazırladığı raporu Adli Yardım Hizmet Bürosunda yapılan basın açıklamasıyla kamuoyu ile paylaştı.

Raporu okuyan Diyarbakır Barosu Mülteci Hakları Komisyonu Başkanı Baver Mızrak, "Kentin birçok yerinde bulunan düzensiz göçmenlerin uluslararası koruma statülerine dair başvuruları alınırken ivedilikle barınma, sağlık ve temel ihtiyaçlarının ilgili kurumlarca sağlanması gereklidir” dedi.

20 Haziran Dünya Mülteciler Günü kapsamında hazırlanan rapor için dört ayrı mülteci grubuyla görüşmeler gerçekleştirildi. Mızrak, bunu yanı sıra otogar içinde ve çevresinde bulunan esnaf, otogar yönetimi, Diyarbakır İl Göç İdaresi ve Kızılay Diyarbakır Şubesi ile de görüşmeler yapıldığını belirtti.

Baver Mızrak, heyetin tespit ve gözlemlerini başlıklar halinde şöyle sıraladı:    

ZORUNLU GÖÇ

• "Diyarbakır Otogarı'nda bulunan göçmenlerin çoğunluğunun Afganistan’daki savaş ortamından kaçan Afgan göçmenler oldukları, Afganistan’ın birçok şehrinden geldikleri,
• Göç İdaresi Genel Müdürlüğü Verilerine göre 2017 yılı itibarıyla düzensiz göçmenlerden Afgan göçmenlerin sayısında artış olduğu, 2019 yılında ise çok ciddi bir yükseliş olduğu
• Düzensiz göçmenlerin kendi ülkelerinden çıkarken İstanbul’a götürülmeleri için 800 dolar karşılığında kaçakçılarla anlaştıkları, İran üzerinden Van’a ve Tatvan istikametinden Diyarbakır Otogarı'na yolun büyük bölümünü yürüyerek geldikleri,
• Afganistan’dan Diyarbakır’a ulaşmalarının 15 gün ile 1 ay arasında sürdüğü,
• Yol süresince birkaç göçmenin taksiciler tarafından dolandırıldıkları ve tehdit edildikleri"

YAŞAM HAKKI

• "Göçmenlerin Türkiye-İran sınırında silahlı ateşe maruz kaldıkları, ölüm ve yaralanma vakalarının olduğu
• Görüşme yapılan göçmenlerden bazılarının akrabalarının farklı tarihlerde sınır hattında öldürüldükleri, yaralandıkları"

BARINMA, GIDA VE TEMEL İHTİYAÇ TESPİTLERİ

• "Son 2 yıldır Diyarbakır Otogarı'nın transit geçiş güzergahı olarak kullanıldığı, özellikle son 3 aydır göçmen sayısında artış olduğu, göçmenlerin 10 güne kadar otogarda kalabildikleri, buradan toplu olarak transitler, kamyonetler veya 2-3 kişilik gruplar halinde otobüslerle ayrıldıkları,
• Bazı göçmenlerin daha önceden Türkiye’ye geldikleri,
• Yemek ihtiyaçlarını kendi imkanlarıyla veya hayırsever vatandaşların yardımıyla karşıladıkları,
• Uyku ihtiyaçlarını Diyarbakır Otogarı içinde veya dışındaki toprak alanları kullanarak sağladıkları, ağaç gölgeliklerini kullandıkları, sayıları fazla olduğu için bazı göçmenlerin gündüz gölgelik alan bulamadıkları
• Yıkanma ihtiyaçlarını tam olarak gidermedikleri, vücutlarının üst kısımlarını camilerde ve otogarın içindeki tuvaletlerde yıkadıkları,
• Kızılay Diyarbakır Şubesi tarafından 2020 yılı itibarıyla gıda yardımına başladığı ancak yapılan yardımların her gün olmadığı, verildiği gün de bir defa verildiği, Ramazan ayında iftar saatlerinde düzenli olarak yemek dağıtıldığı,
• Görüşmelerin gerçekleştiği 12.06.2021 tarihi itibarıyla son 1 ay içinde 2 göçmenin hayırsever vatandaşlar tarafından yapılan yemek dağıtımına giderken araba çarpması sonucu yaşamını yitirdikleri"

SAĞLIK HAKKINA ERİŞİM

• "Düzensiz göçmenlerin yol boyunca çeşitli hastalıklara yakalandıkları, bu hastalıklara karşı herhangi bir sağlık kuruluşuna başvuramadıkları, Kovid-19’a yakalanmaları durumunda herhangi bir teste tabi olmadıkları ve tedavi göremedikleri,
• İlaçlarını ülkelerinden çıkarken yanlarına aldıkları, biten ilaçlar için herhangi bir eczane veya sağlık kuruluşuna başvuramadıkları,
• Düzensiz göçmenlerin Kovid-19’dan korunmak amacıyla takılması zorunlu olan maskelerinin olmadığı,
• Düzensiz göçmenlerin Kovid-19’dan korunmak amacıyla herhangi bir dezenfektan ve hijyen ürünlerinin olmadığı,"

SOSYO-EKONOMİK YAPI

• "12.06.2021 tarihi itibarıyla Diyarbakır Otogarı ve çevresinde 500’den fazla düzensiz göçmen olduğu, her gün yüzlercesinin geldiği,
• Göçmenlerin büyük bölümünün 15-25 yaş arasındaki erkek bireylerden oluştukları,
• Gruplar halinde geldikleri ve her gruptaki kişilerin akraba veya aynı köyden insanlar oldukları,
• Göçmenler arasında az sayıda kadın ve çocuğun olduğu, hamile kadına rastlanmadığı,
• Göçmenlerin işsizlik ve ekonomik nedenlerden dolayı her türlü istismara maruz kalabilecekleri,
• Göçmenlerin büyük bir kısmının bekar oldukları,
• Göçmenlerin kendi ülkelerinde tesisat, elektrik, şoför ve benzeri meslekleri olduğu, Türkiye’de henüz çalışamadıkları, İstanbul’da iş arayacakları"

bilgileri komuoyu ile paylaşıldı.

SONUÇ VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Mızrak, hazırlanan raporun sonuç ve önerileri şöyle sıraladı:

1. "İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi’nin göçmenlerin yaşam hakkı, barınma, gıda ve temel ihtiyaçları, sağlığa erişim hakları, ekonomik hakları, eğitim-öğretim haklarının sağlanması adına Uluslararası Koruma Statüsü kapsamında, Türkiye-İran sınır hattından başlayarak Diyarbakır yerelinde ise başta Diyarbakır Otogarı olmak üzere kentte olabilecekleri değerlendirilen yerlerde başvurularının alınması ile beraber uluslararası koruma statülerinin verilmesi,
2. İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi’nin başta Diyarbakır Otogarı'nda olmak üzere kentin birçok yerinde bulunan düzensiz göçmenlerin, uluslararası koruma statülerine dair başvuruları alınırken ivedilikle barınma, sağlık ve temel ihtiyaçlarının ilgili kurumlarca sağlanması
3. Yapılan görüşmelerde düzensiz göçmenlerin beyan ettiği üzere Türkiye-İran sınırında açılan silahlı ateşler sonucu öldürülen ve yaralanan düzensiz göçmenlerin olduğu iddialarının araştırılması, bu olaylarla ilgili olaylara karışanların tespiti  ile sorumlular hakkında soruşturma başlatılması,
4. Düzensiz göçmenlerin yol boyunca mağduru oldukları tehdit, dolandırıcılık, görevi ihmal, göçmen kaçakçılığı suçlarının failleri hakkında ilgili savcılıklarca etkin bir soruşturmanın başlatılması,
5. Çoğunluğu Afganistan’daki savaş ortamından kaçan Afgan göçmelerin ülkelerine geri dönüşleri için Afganistan’daki barış ortamının sağlanması adına Birleşmiş Milletler başta olmak üzere Uluslararası Örgütlerinin rol alması önerilmektedir."

 (Diyarbakır/EVRENSEL)

Mültecilerin sömürülmesine karşı birlikte mücadele etmeli

İHD’den Dünya Mülteciler Günü açıklaması: Dünya barışı ve birlikte yaşamak mümkün