Uzmanlar uyarıyor: Delta varyantı virüsün çıktığı güne göre yüzde 100 daha bulaşıcı

Türkiye'de koronavirüs vaka sayılarında önceki aylara göre düşüş görülürken, aşılamanın hızlanması salgının kontrolü konusunda umudu artırıyor. Ancak uzmanlar Delta varyantının çok daha bulaşıcı olduğunu konusunda uyarıyor.

DHA'ya konuşan Bursa Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kayıhan Pala ve Erciyes Üniversitesi (ERÜ) Tıp Fakültesi Farmakoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Dr. Ahmet İnal, Kovid-19 varyant virüslerini ve kısıtlamaların kaldırılmasını değerlendirdi.

Prof. Dr. Pala, "Eğer günde 1 milyon üzeri aşılamayı uzun zaman devam ettirirsek bu yılın son çeyreğine rahat bir nefes alarak girebiliriz" dedi. Delta varyantının Rusya'daki yaygınlığına dikkat çeken Pala, serbest uçuşları da hatırlatarak sürecin iyi izlenmesi gerektiğini belirtti. Dr. Ahmet İnal ise, 'Delta' varyantının, İngiliz mutasyonu olan 'Alfa'dan yüzde 64 daha bulaşıcı olduğuna; bu varyantın,  virüsün ilk çıktığı güne göre yüzde 100 daha bulaşıcı olduğuna dikkat çekti.

"DELTA VARYANTI SON DERECE HIZLI BULAŞIYOR"

Bursa Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kayıhan Pala, Rusya'da da yaygın olan delta varyantına dikkat çekti. Prof. Dr. Pala, "Binlerce kez değişime uğradı. Bu değişim içinde bazı varyantları Dünya Sağlık Örgütü 'endişe verici' olarak adlandırdı. Bunun en önemli nedeni, artık bu evrim geçiren virüsün yeni varyantlarının insandan insana daha hızlı ve kolay bulaşması, daha zor tedavi edilmesi ve günümüzdeyse bazı aşılara karşı yanıtın daha düşük olması. Böyle olunca da pandemiyle mücadele sırasında elimizi biraz zorlayan varyantlarla karşı karşıya kaldık. Bugün itibarıyla dünyada en fazla endişe duyulan varyant 'Delta' varyantı olarak bilinen, ilk önce Hindistan'da ortaya konan varyanttır. Özellikle İngiltere de çok sayıda genom analizi yapıldığı için ortaya konduğu gibi çok hızlı bulaşıyor, kişiler etkili aşılarla 2 doz aşılanmamışsa hasta yapma olasılığı yüksek, hastalığın geçirilmesi sürecinde de iyileşme biraz daha zor gerçekleşebiliyor" dedi.

"SALGINI HENÜZ KONTROL ALTINA ALAMADIK"

Türkiye'de henüz delta varyantının ne durumda olduğunu bilmediklerini ifade eden Prof. Dr. Pala, "Çünkü Sağlık Bakanlığı bu endişe verici varyantları yakından takip edecek, ayrıntılı olarak sekans analizi yapılan genom inceleme yaklaşımına sahip değil. İlk yapılması gereken işlerden bir tanesi hızlıca bütün alt yapıyı kullanarak konsorsiyum oluşturarak, Türkiye'deki tanı konmuş, doğrulanmış olguların en az onda birini inceleyerek hangi varyantların hangi illerde nasıl bulaştığın yakından incelenmesi gerekir. Türkiye henüz salgını kontrol altına alamadı. Salgının kontrol altına alınması için günde 1200 vakanın altına düşemedik. Ölüm sayılarımız hala yüksek, azalmış durumda değil. Şimdi Rusya'dan uçuşlar serbest bırakıldığı için, Rusya'da da delta varyantının son 2 haftada ciddi şekilde yükselişe geçtiği Rus yetkililer tarafından açıklandığı için bu sürecin yakından takip edilmesi uygun olacaktır" diye konuştu.

Pandemiye karşı 2 tip güçlü yanıt verilebileceğini söyleyen Prof. Dr. Pala, "Birincisi aşılama. İkincisi de toplumsal hareketliliğin azaltılması. Şu anda Türkiye, son 1 haftadır güçlü aşıyla günde 1 milyon üzerinde aşı yaparak çok önemli yanıt veriyor. Eğer biz günde 1 milyon üzeri aşılamayı uzun zaman devam ettirip, 60 milyon kişiyi 120 milyon aşılayacak duruma önümüzdeki 2 aylık sürede getirecek olursak, bu yılın son çeyreğine rahat bir nefes alarak girebiliriz" dedi.

"YÜZDE 100 DAHA BULAŞICI"

ERÜ Tıp Fakültesi Farmakoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Dr. İnal da koronavirüs salgınında sık görülmeye başlanan 'Delta' mutasyonu konusunda uyardı. Şu ana kadar görülen mutasyonlar arasında en tehlikelisinin 'Delta' olduğunu belirten Dr. İnal, “Koronavirüs bildiğiniz gibi insandan insana bulaştıkça mutasyona uğrayan bir virüs. Dolayısıyla her bulaşma oldukça virüsün yeni bir özellik kazanması olası bir şey. Biz bu süreçte varyantlar ile karşılaşıyoruz. İşte bu zamanla 'Güney Afrika' varyantı, 'İngiliz' varyantı ve 'Hint' varyantı şeklinde. Bunlar detaylı olarak adlandırılabiliyor. Şu anda dünyada en riskli görülen varyant bizim 'Delta' mutasyonu dediğimiz 'Hint' varyantı. 'Delta' varyantının 'İngiliz' mutasyonu olan 'Alfa’dan yüzde 64 daha bulaşıcı olduğu gösterilmiş. Oldukça bulaşıcı bir varyant. 'Alfa' varyantı ilk çıkan 'Vuhan' varyantından yüzde 50 daha bulaşıcı. Yani bu 'Delta' varyantı koronavirüsün çıktığı ilk güne göre yüzde 100 daha bulaşıcı. Hızlı bir şekilde bulaştığını görüyoruz” diye konuştu.

"CİDDİ YAYILIMA UĞRUYOR"

Dr. İnal, İngiltere ve ABD’de görülen varyantlara değinerek, “İngiltere’de şu anda yüzde 47 aşılama var. Son verilere göre 10 bin vaka var. Bunda 'Delta' varyantının baskın geldiği, vakalarında hızlı bir şekilde arttığı görülüyor. Yine Amerika’da yüzde 10 civarında 'Delta' varyantı tespit edilmiş ama bu katlanarak artmaya devam ediyor. 'Delta' varyantı, görülen ülkelerde ciddi bir şekilde yayılıma uğruyor. Rusya’daki vakaların da ağırlıklı olarak 'Delta' varyantı olduğu görülüyor. 'Delta' varyantında hastaneye yatma oranlarının daha çok arttığını görüyoruz. Aynı şekilde ölümcül oranının da daha fazla hale geldiğini söyleyebiliriz. Yine Hindistan’dan gelen bazı verilerde gangrenöz hadiselerin daha arttığı görülmüş. Yani kangren olmuş dokuların ve buna bağlı vakaların arttığıyla ilgili bazı veriler var. Dolayısıyla daha ağır seyrettiğiyle ilgili bilgiler geliyor” dedi.

"AŞINIZI YAPTIRSANIZ DA MASKENİZİ ÇIKARMAYIN"

Dr. İnal, koronavirüs salgını sürecinde kurallara uymanın önemli olduğunu söyleyerek, "'Delta' varyantıyla ilgili güzel haber şu. Kullandığımız aşıların 'Delta' varyantına karşı etkili olduğunu görüyoruz. Bu bazılarında yüzde 80 bazılarında ise yüzde 96 olsa bile etkinlik olduğu görülüyor. Aşılamanın yüksek olduğu ülkelerde bulaşmanın da yüksek olduğunu görebiliyoruz. Yani burada önemli olan siz aşılansanız bile mutlaka kurallara uymalısınız. Aşınızı yaptırsanız da maskenizi kesinlikle çıkarmayın. Mesafenizi yine en az 1,5-2 metre şeklinde koruyun. Sık sık temizliğinize dikkat edin. ‘Ben aşılandım’ deyip tedbiri elden bırakırsanız bir sonraki varyantın maalesef size bulaşma riski var” diye konuştu.

"KURALLARA UYULMAZSA YENİ PİK DURUMU VAR"

'Delta' virüsünün Türkiye’de olabileceğini belirten Dr. İnal, "'Delta' varyantının ülkemizde olduğu tahmin ediliyor. Biz kendimizi ne kadar korusak da seyahatlerle bunu engellemek çok zor. Sınırı kapatsanız dahi bu virüsle karşılaşma durumunuz oluyor. Varyant eninde onun da sizin ülkenize girebiliyor. O nedenle bir an önce aşılanmanın yapılması lazım. Biliyorsunuz insanlarda aşılanma tereddüdü var. Şu an maalesef tereddüt zamanı değil. Hemen aşılanmak gerekiyor. Başka çaremiz yok. İnsanlar aşıya ilgi gösterirse o zaman 'Delta' varyantına karşı korunmak daha mümkün olacak. Yeterince aşılama olmazsa ve insanlar kurallara uymazsa yeni bir pik ile karşılaşma durumumuz görülüyor” dedi.

Araştırma: Kovid-19 aşıları güvenli ve etkili

AB'de kullanılmayan yaklaşık 4 milyar avroluk Kovid-19 aşısı çöpe atıldı

Koronavirüsün yeni varyantı "BA.2.86" İsrail'de de tespit edildi

Pandemi döneminde 290 bin fazladan ölüm yaşandı | “Verileri gizleyerek üç yıl insanların ölümünü izlediler”