Dünyada 77 kadın gazeteci cinayet, şiddet ve taciz gibi hak ihlallerine maruz kaldı
Gazetecilikte Kadın Koalisyonu’nun yayınladığı Haziran ayı raporuna göre, kadın gazetecilerin yargılanmasında Türkiye, 25 kadın gazeteciyle hak ihlallerinde en yüksek orana sahip ülke oldu.
Fotoğraf: Joppe Spaa/Unsplash
Gazetecilikte Kadın Koalisyonu/ The Coalition For Women In Journalism (CFWIJ), Haziran ayı raporunu yayınladı. Bianet’te yer alan rapora göre, Haziran dünyanın farklı bölgelerinden 77 kadın gazeteci cinayet, kaçırma, gözaltı, fiziksel saldırı, şiddet, tehdit ve taciz gibi farklı hak ihlallerine uğradı.
Rapora göre, kadın gazetecilerin yargılanmasında Türkiye’de 25 kadın gazeteciyle hak ihlallerinde en yüksek orana sahip ülke oldu. Afganistan haber ajansı Ariana News muhabiri Mina Khairi ise 3 Haziran’da öldürüldü.
Sahada gazeteci kadınlara yönelik polis şiddeti Mayıs ayına göre yüzde 83,3 artarken, kadın gazetecilere yönelik taciz davalarının sayısı geçen aya göre yüzde 471,4 arttı.
Türkiye’de Haziran ayında en az 10 kadın gazeteci sahada haber yaparken polis tarafından fiziksel şiddete maruz kaldı. Bu sıralamada Türkiye’yi, Pakistan ve Filistin takip etti.
CFWIJ Haziran raporu detayları şöyle:
GÖREV BAŞINDA ŞİDDET, SALDIRI VE GÖZALTI
- Özbekistan: Dışişleri Bakanlığı El Cezire ve The Guardian’ın freelance muhabiri Agnieszka Pikulicka’nın akreditasyonunu iptal etti.
- Filistin: Filistin TV’de çalışan Christine Rinawi, İsrail resmi yetkililerin haber yapım şirketine yasak getirmesi nedeniyle İsrail güçlerinin taciz ve baskılarına hedef olmaya devam etti.
- Türkiye: Ankara’da kadın gösterisini izleyen 4 kadın gazeteci, polis tarafından engellenmeye çalışıldı ve dövüldü.
- Filistin: Gazeteciler Najwan al-Sumari ve Bara'a Abu Romouz, Şeh Cerrah’taki olayları izlerken İsrail silahlı kuvvetlerinin saldırısına uğradı.
- Pakistan: 7 Haziran’da Pakistanlı kadın gazeteci Syeda Maimanat Mohsin’e suikast girişimi yapıldı.
- İsrail: La Familia isimli aşırı sağcı bir grup, gazeteci ve TV sunucusu Ayala Hasson da dahil olmak üzere gazetecilere taşlarla saldırdı.
- Rusya: Bağımsız bir internet haber sitesinde çalışan Veronika Samusik, polis tarafından gözaltına alındı.
- Türkiye: Dokuz8Haber’in muhabiri Fatoş Erdoğan, Kadıköy’de haber takibi yaparken polis tarafından fiziksel saldırıya uğradı.
- Türkiye: Onur Yürüyüşü’nü takip eden en az 5 kadın gazeteci polis tarafından engellendi ve dövüldü.
TUTUKLAMA
- Pakistan: Gazeteciler Gül Nayani ve Fizza Qureshi, Karaçi'deki konut yıkımlarına karşı düzenlenen bir gösteride tutuklandı.
- Filistin: Şeyh Cerrah’taki olayları takip eden El Cezire Arapça Kudüs muhabiri Givara Budeiri, İsrail güçleri tarafından saldırıya uğradı ve tutuklandı.
TEHDİT
- Güney Afrika: eNCA muhabiri Ayesha İsmail, Cape Town'da ırkçılık karşıtı bir protestoyu haber yaparken kameramanıyla birlikte tacize uğradı. Muhalefet partisi Güney Afrika Ekonomik Özgürlük Savaşçıları (EFF) yandaşları gazeteciyi tehdit etti.
- Belarus: Belarus televizyonu sunucusu ve şair Valyaryna Kustava, can güvenliğine yönelik tehditler nedeniyle küçük kızıyla beraber ülkeyi terk etmek zorunda kaldı.
- Birleşik Krallık: Ödüllü gazeteci ve The Telegraph'ın yardımcı editörü Camilla Tominey, e-postayla ölüm tehditleri aldı. The Telegraph’ta siyaset ve Kraliyet haberleri yapan gazeteciye ölüm tehditlerinin Prens Harry ve Meghan Markle hayranlarından gelmiş olabileceği gözünde tutuluyor.
- Liberya: Aryee Davis, Green Coast TV'de yaptığı iki yayının ardından ölüm tehditleri aldı.
İŞTEN ÇIKARILMA VE BASKI
ABD: Fox 26'nın Houston muhabiri Ivory Hecker, canlı yayında "şirket patronlarının kendisini susturduğunu" iddia etmesi üzerine işinden kovuldu.
Ekvador: Gazeteci Fabiola Santana, iş yerindeki kötü şartlardan şikayet edince TC Televisión'daki görevinden istifa etmek zorunda bırakıldı.
DAVALAR VE YARGI YOLLARI
- Belarus: Gazeteci Maria Malevich’in evi, kendisi evde yokken polisler tarafından basıldı.
- Fransa: Fransız-Venezuellalı gazeteci Andreina Mujica, bir avukatın yaptığı şikayet üzerine Fransız polisi tarafından arandı.
- Hindistan: Serbest gazeteci Saba Naqvi ve Washington Post muhabiri Rana Ayyub hakkında polis tarafından suç duyurusunda bulunuldu.
- Kuzey Kıbrıs: Yenibakış gazetesi muhabirleri Esengül Aykaç ve Deniz Abidin Kuni'ye devlet kademelerinde yapılan yolsuzluklara ilişkin yazdıkları haberler nedeniyle dava açıldı.
- Pakistan: Hükümet destekçileri, gazeteci Asma Shirazi aleyhine vatana ihanet suçlaması dilekçe verdi.
- Romanya: Sa Fie Lumina’nın yazar ve araştırmacı gazetecisi Diana Oncioiu hakkında, eski bir Varatec Manastırı piskoposunun verdiği dilekçe gerekçesiyle yasal kovuşturma açıldı.
- Rusya: Özgür Avrupa Radyosu/Özgürlük Radyosu'nun muhabiri Darya Komarova, adli makamlar tarafından bir başka yasal takibata maruz kaldı. Darya, geçen yıl ağustos ayından bu zamana kadar ülkede yapılan protestoları yayınladığı için yargılanıyor.
- Türkiye: Ayşe Kara’ya, Özgür Gazeteciler Cemiyeti’ne üye olduğu ve yazıları gerekçe gösterilerek dava açıldı.
- Türkiye: Gazeteci Rojda Oğuz, "terör örgütü üyesi" olduğu ve "terör örgütü propagandası" yaptığı iddiasıyla Van’da hakim karşısına çıktı. Mahkeme, duruşmayı 12 Ekim 2021'e erteledi.
- Türkiye: Hazal Ocak, “Damat işini biliyor” haberi nedeniyle 17 Haziran’da yargılandı. Duruşma 14 Ekim’e ertelendi.
- Türkiye: Gazeteciler Sema Karakurt ve Eylem Sonbahar “kamu görevlilerine mukavemet” ve “hakaret" gerekçesiyle Antalya’da mahkemeye çıktı.
- Türkiye: Artı Gerçek muhabiri Yağmur Kaya hakkında “terörle mücadelede yer alan kişileri hedef gösterdiği” iddiasıyla soruşturma açıldı.
- Türkiye: 17 kadın gazeteci ve medya çalışanının terör örgütüne üye olmak ve silahlı terör örgütü kurmak ve yönetmek suçlamasıyla 9 yıldır yargılandığı “KCK Basın Davası” olarak bilinen dava, 22. kez ertelendi. Bir sonraki duruşma 23 Kasım 2021’de.
- Türkiye: Hazal Ocak, Olcay Büyüktaş Akça, İpek Özbey ve Vedat Arık’ın yargılandığı davanın 3. duruşması görüldü. Dava 1 Aralık’a ertelendi.
- Türkiye: 2020’de Kadınlar Günü Yürüyüşü’ne katılan aralarında Gazete Yolculuk muhabiri Buse Söğütlü’nün de bulunduğu 35 kişi hakkında "yasaklanmış toplantıya katılmak, polise direnmek ve mala zarar vermek" suçlamasıyla dava açıldı. Davanın ilk duruşması İstanbul 58. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
- Birleşik Krallık: Araştırmacı gazeteci ve Sarawak Report’un kurucusu Clare Rewcastle, Kuveytli yatırım danışmanı Hammad Al Wazzan’ın yasal tacizine uğradı.
- ABD: Trump yönetiminin, CNN muhabiri Barbara Starr'ın telefon ve e-posta kayıtlarını elde etmek için aylarca süren bir mahkeme savaşı verdiği haberi CNN tarafından 9 Haziran Çarşamba günü paylaşıldı.
İNTERNET ÜZERİNDEN TEHDİT VE SALDIRI KAMPANYALARI
İsrail: İsrailli ve Filistinli gazeteciler, aşırı sağcı Yahudi grupları tarafından çevrimiçi tehditler aldı ve fiziksel saldırılara maruz kaldı.
Pakistan: Kadın gazeteciler, Başbakan Imran Khan'ı ülkedeki artan cinsel şiddet oranlarına ilişkin açıklamalarını eleştirdikleri gerekçesiyle Twitter'da cinsiyetçi saldırılar ve tehditlerle karşılaştı.
ABD: Gazeteci Liz Essley Whyte, Kamu Denetçiliği için pandemi haberini yaptıktan sonra internette saldırıya uğradı.
CİNSEL TACİZ
Filistin: Serbest gazeteci Stephanie Glinski, Gazze'deki bir gösteri haberini takip ederken bir İsrail polis memuru tarafından cinsel olarak taciz edildiğini açıkladı. (MEDYA SERVİSİ)
