"Hayvanları Koruma Kanunu'nda itirazlarımız görmezden gelindi, AYM'ye taşıyacağız"
Meclis'ten geçen "Hayvanları Koruma Kanunu"nu değerlendiren HAKİM Koordinatörü Fatma Biltekin: "AKP hayvanlardan değil, rant ve hayvanlar üzerinden çıkar elde eden kesimlerden yana taraf"
Fotoğraf: DHA
Cihan ÇELİK
İstanbul
AKP’nin "Ha çıkardık, ha çıkaracağız" diyerek kamuoyunu oyaladığı "Hayvanları Koruma Kanunu ile Türk Ceza Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi" dün TBMM Genel Kurulunda kabul edildi. Teklifi değerlendiren Hayvan Hakları İzleme Komitesi (HAKİM) Koordinatörü Fatma Biltekin, yıllardır hayvan hakları için mücadele eden hak savunucularının taleplerinin görmezden gelindiğini, "Ben yaptım, oldu" anlayışıyla AKP'li ve MHP'li milletvekillerince teklifin kabul edildiğini belirtti. AKP'nin hayvanlardan değil, rant ve hayvanlar üzerinden çıkar elde eden kesimlerden yana taraf olduğunu belirten Biltekin, şikayet hakkının Tarım ve Orman Bakanlığı'na verilmesinin ve belediyelere soruşturma izni verilmemesinin kabul edilemez olduğunu vurgulayarak, teklifi AYM'ye taşıyacaklarını bildirdi.
Teklif Genel Kurulu gelmeden önce görüşmelerin yapıldığı Tarım Komisyonu toplantısına hayvan hakları aktivistleri ile basının alınmadığını hatırlatan Biltekin, teklifin apar topar Meclis'e getirilmesini ve muhalefetin önergelerinin reddedilerek kabul edilmesini eleştirdi.
Fotoğraf: Fatma Biltekin'in kişisel arşivi
ŞİKAYET HAKKI TARIM VE ORMAN BAKANLIĞINA VERİLDİ
"AKP’nin bakış açısının hayvanlardan yana değil, rant sahiplerinden, hayvanlar üzerinden çıkar elde edenlerden taraf olduğunu gördük. Yine yasa ile belediyeler korunuyor. Hayvanların haklarını korumayan, yıllardır hayvanlar için mücadele edenlerin taleplerini görmeyen bir iktidar var karşımızda" diyen Biltekin yasadaki maddeleri şöyle değerlendirdi:
"Yasada hiçbir şey tam ve iyi değil. Mesela 'sahipli', 'sahipsiz' hayvan ayrımı kalkıyor dediler. İlk bakışta olumlu gibi görünüyor. Ancak detaylara baktığımızda sokakta yaşayan hayvanların başına bir şey geldiğinde şikayet hakkını Tarım ve Orman Bakanlığına verdikleri için uygulamada yine failler ceza almayacak. “Sahipli”, “sahipsiz” hayvan ayrımını kaldırdık demelerine rağmen metnin pek çok yerinde 'sahipli', 'sahipsiz' hayvan tanımlaması yapıldığını da görüyoruz.
DOĞAL YAŞAM PARKLARI DENİLEN HAYVAN HAPİSHANELERİDİR
Doğal yaşam parkları dediler. Bunun böyle olmayacağını da biliyoruz. 'Kafes olmayacak, geniş alanda olacak, safari gibi arabaların içinden hayvanları izleyebileceğiz' deniliyor. Kaldı ki böyle bile olsa hayvanların sergilenebilecek mallar olmadığı için bu bakış açısını da kabul etmiyoruz. Biz doğal yaşam parklarını da biliyoruz. Oralar doğal yaşam parkları değil, hayvan hapishaneleri. Hayvanat bahçelerine hiçbir şey olmuyor.
BİNLERCE DOLAR KAZANAN YUNUS PARKLARINA SADECE 25 BİN LİRA CEZA ÖNGÖRÜLÜYOR
Yunus parklarının on sene içerisinde kapatılması maddesi yer alıyor. Yenilerinin açılmasına izin verilmeyecek deniliyor. Bu yerlerin hayvan almaları, tesislerini büyütmeleri yasak. Ama bu yasaklar delinirse alacakları ceza sadece 25 bin lira. Ama bu insanlar yunusla terapi adı altında binlerce dolar para kazanan insanlar.
YURTDIŞINDAN GELEN SİRKLERİN TÜRKİYE’YE GİRİŞİ YASAKLANMADI
Hayvanlı sirkler açılmayacak deniliyor. Ancak zaten Türkiye’de hayvanlı sirk yok. Yurtdışından girişinin yasaklanması gerekiyordu. Bunun bile yasaklanmadığını görüyoruz.
ADALET BAKANLIĞI’NIN “HAPİS CEZASI OLMASIN” İSTEĞİNE YENİLEN BİR YASA
Cezalar yetersiz, hayvana tecavüz ve işkencenin cezası 6 aydan 3 yıla kadar olacak ancak bunun yatarı yok. Çünkü 3 yılın altındaki cezalar ertelenebiliyor. Adalet Bakanlığı’nın ‘Hapis cezası olmasın’ yönündeki talebi karşında bir yenilgi durumu görülüyor. 5 partinin milletvekillerinin onayladığı bir komisyon raporu var bu komisyon raporu asla yasada yer bulamadı. Bakanların, bakanlıkların istekleri oldu.
MUHALEFETİN TÜM ÖNERGELERİ REDDEDİLDİ
Genel Kurul bir tiyatroydu yine. Meclisin uzun zamandır bir yetkisi olmadığını görüyoruz. Sera Kadıgil’in Tarım Komisyonu görüşmelerinde dediği gibi atanmış bakanların iradeleri milletvekillerinin iradelerinin önüne geçti. Muhalefet milletvekillerin verdikleri önergelerin direk reddedildiğini, AKP tarafından gelen önergelerin kabul edildiğini gördük. Bu önergelerin bir tanesi de Özlem Zengin ve Mahir Ünal’ın verdiği tüzel kişiler de doğal yaşam parkı (aslında hayvan hapishanesi) açabilsin önergesiydi ve bu önerge kabul edildi. Hayvanların üretilmesi, petshoplarda tüm hayvan satışlarının bitmesi, avcılığın yasaklanması gibi muhalefet milletvekillerinden gelen hiçbir önerge kabul edilmedi.
TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI’NA YETKİ VERİLMESİ
Tarım ve Orman Bakanlığına inanılmaz bir yetki veriliyor. Tarım Bakanlığı yönetmelikleri çıkaracak. Normalde evdeki hayvan sayısına karışmadıklarını söylüyorlar ancak Madde 3 ‘te “Sahiplenilerek bakılan hayvanların çevreye verecekleri zarar ve rahatsızlıkları önleyici tedbirler, Tarım ve Orman Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenecek” deniliyor. Burada evdeki hayvan sayısını da karışabileceklerini görüyoruz.
BELEDİYELERE SORUŞTURMA İZNİ VERİLMİYOR
“Hayvanla cinsel ilişki” olarak geçiyordu metinde. Bu terim “hayvana yönelik cinsel saldırı ve tecavüz” olarak değiştirildi. Bizim taleplerimizden bir tek bu geçti diyebiliriz. Hayvan hakları aktivistlerinin hiçbir talebi yerine gelmediği gibi şu mevcut durumda hayvanların yaşadığı sorunları çözmeyecek. Bakımevini bile 4 yıl içinde kurun diyor yasa. Bu esnada küçük ilçeler zaten sorumluluklarından kaçmak istiyorlar. Şu an bakımevi kuracak belediyeler bile bakımevi kurmayacaklar mevcut durumda.
Belediyelere soruşturma izni verilmiyor. Soruşturma açılabilsin ve kamu görevlileri cezalandırılabilsin talebimiz vardı. Bize yargılanabilecekler denilmişti ancak bu da yok yasa taslağında.
KÜRK ÇİFTLİKLERİ KAPATILMADI
Kürk çiftliklerini kapatacaklarını söylemişlerdi, hiç gündeme gelmedi. Hayvan deneylerini bile kaldırmamışlar.
AYM’YE TAŞIYACAĞIZ
Tamamen göstermelik bir yasa. Kamuoyunu bilgilendirmeye çalışacağız ve bu yasanın bazı maddeleri ile ilgili Anayasa Mahkemesi’ne gitmeyi düşünüyoruz. Özellikle şikayet hakkımızın elimizden alınıyor olması Anayasal haklarımıza aykırı bir karar. Cumhurbaşkanı onayladıktan sonra yasalaşacak yasa, ardından AYM'ye taşıyacağız."
