10 Temmuz 2021 00:22

KREKSA'dan pandemi araştırması: Sanatçıların kazancı 1000 liranın altında

KREKSA Kültür’ün araştırmasına göre sanatçıların yüzde 65'i aylık bin lira ile hayatını sürdürmeye çalışıyor; yüzde 63’ü ise acil maddi desteğe ihtiyaç duyuyor.

Fotoğraf: Evrensel

GÜNCEL KÜLTÜR

Paylaş

İsmail AFACAN
İstanbul

KREKSA Kültür’ün “Pandemi, sanatçı ve kültür profesyonellerini ekonomik olarak nasıl etkiledi?” başlıklı araştırması sektörde yaşanan krizin boyutlarını gözler önüne serdi. Araştırmaya göre katılımcıların yüzde 63’ü yaşam standartlarını koruyabilmek için acilen maddi desteğe ihtiyaç duyuyor, yüzde 27’si ise en fazla 1 yıl idare edebilir durumda.

Dr. Funda Lena tarafından hazırlanan araştırma kapsamında aralarında şarkı yazarı, ressam, müzisyen, çevirmen, oyuncu, seslendirme sanatçısı, senarist, çizer, yazar, stüdyo çalışanı, sahne emekçisi, dansçı, yönetmen, editör, şarkıcı, menajer ve set çalışanlarının olduğu 515 kişiyle anket yapıldı.

Kültür AĞI, Müzik Yorumcuları Meslek Birliği, Bağımsız Editörler Platformu, Senaryo ve Diyalog Yazarı Sinema Eseri Sahipleri Meslek Birliği, Türkiye Sinema Eseri Sahipleri Meslek Birliği, Oyuncular Sendikası, Sinema Oyuncuları Meslek Birliği, Çağdaş Sinema Oyuncuları Derneği ve Musiki Eseri Sahipleri Meslek Birliği, üyeleri e-mail yoluyla araştırmaya destek oldular. Veriler bir araya geldiğinde ise çarpıcı bir tablo ortaya çıktı.

ORTALAMA KAZANÇ 1000 TL’NİN ALTINDA

Araştırmaya göre sanatçı ve kültür profesyonellerinin yüzde 73’ünün bugünkü geliri pandeminin ilk zamanlarına göre daha düşük. Bu gelir kaybının boyutunu gösteren veri ise 514 kişiden 336’sının aylık ortalama kazancının 1000 TL’nin altında olması… Bu veriyi yorumlayan Lena şunları söyledi: “Bu veri sanatçı ve kültür profesyonellerinin birçoğunun işlerini yapamadığını ve yeterli desteği alamadıklarını gösteriyor. Aynı zamanda sanatçılar için sürdürülebilir ekonomik bir sistemin olmadığını belgeliyor.”

Araştırmaya göre pandemi süresince işsiz kalan kültür sanat çalışanları tezgahtarlık, turizm sektörü, pazarlama, mum yapımı ve satışı, ürün fotoğrafçılığı, sosyal medya içerik üretimi, fabrika işçiliği, şoförlük, reklamcılık, direksiyon eğitmenliği, grafik tasarım, el işi, danışmanlık, sabun satıcılığı, sağlık sektörü, atölye çalışmaları, gastronomi, emlakçılık, tarım ve hayvancılık, inşaat, nakliye, e-ticaret, kütüphanecilik, spor eğitmenliği, çevirmenlik, tekstil ve eğitim gibi alanlarda iş yaparak geçimini sağlamış.

YÜZDE 63’ÜNÜN ACİL DESTEĞE İHTİYACI VAR

Katılımcıların yüzde 63’ü yaşam standartlarını koruyabilmek için acilen maddi desteğe ihtiyaç duyuyor, yüzde 27’si ise en fazla 1 yıl idare edebilir durumda. Lena konuya dair şunları dile getirdi:

“1000 TL’nin altında geçinenler için beklenen bir durum. Geçimlerini sağlayabilmeleri için desteğe ve mesleklerini icra edebilecekleri modellere ihtiyacı var. Bu sürçten sonra devletin verebileceği desteğin yeterli olabileceğine dair bir inancım pek yok. Sanatçılar dijital iş modellerini daha hızlı bir şekilde geliştirmeli. Burada örgütlülük çok önemli. Meslek birliği kurmak gibi… Birçok alanda meslek birliği kurmak için çalışmalar yürütülüyor. Kamu desteğinin yanı sıra özel sektörün ve sivil toplumun da desteğine ihtiyaç var. Seyirciyle dayanışma önemli ama ‘Sanata destek oluyoruz’ mantığıyla değil. Seyirciler; sanatın yaşamlarına değer kattığını düşünmeli.”