Bayram günü çalışmaya devam edenler: Hiç yoktan çorba paramız çıkıyor

Hasan Metin TAŞKIRAN
İstanbul

Kurban Bayramı’nda kimisi yurttaşlar kurban başında beklerken, kimisi aile ziyaretinde, kimisi ise bayram izinlerini fırsat bilerek tatilde. Bayramın bir de öteki yüzü var tabii, çalışanlar... Yaşam şartlarının giderek ağırlaşmasıyla beraber birçok insan 1 gün dahi tatil yapamaz hale geldi. İstanbul’da kuryeler ve seyyar satıcılar, ceplerindeki üç kuruş eksilmesin diye ürün satmaya, teslimat yapmaya devam etti.

Pandemi süresinde dur durak demeden çalışan kuryeler bayram günü de çalışmaya devam ediyor, motor üstünde ailesini arayıp bayramlaşıyor. 18 yaşındaki Barış da bu kuryelerden biri. Kendi motoruyla parça başı çalışan Barış, çalışmak zorunda olmasa İstanbul’da bile durmayacağını belirterek, “Çıkar gezerim, en kötü bir havuza giderim, otele giderim tatil yaparım. Ne işim var bu İstanbul’un sıcağında, güneşin altında? Sabah 9’dan akşamın 12’sine kadar milletin kahrını, trafiğin derdini, güneşin sıcağını neden çekeyim ki? Gider tatilimi yaparım. 12 ayın 3’ü yaz, gerisi soğuk zaten, 9 ayın acısını çıkarırım” diye konuştu. Bayramda çalışmaktan memnun olmadığını ama mecburen çalışması gerektiğini söyleyen Barış “Borçla harçla uğraşıyoruz, bir telefon olmuş 10 bin lira, 4 bin liralık motor olmuş 20 bin lira. Vergiyle, ÖTV ile ülke kalkınıyor zaten, biz daha ne yapalım! BAĞ-KUR’a veriyoruz, vergiye veriyoruz, benzin olmuş 7.5 lira, sigara 18-20 lira, yüzde 90’ı vergi. Hadi diyelim sabah acıktın, dışarıda en kötü ekmek arası bir sandviç ye 10-15 lira, e bize ne kaldı ki zaten” ifadelerini kullandı. Barış ödedikleri vergiler ve kazandıkları paradan konuyu açınca söze giren Musa Can Dereci de ekliyor: “Bizim kazancımızın yüzde 90’ı vergi zaten.” Bayram günü çalışmasa memleketi Rize’ye gitmek istediğini söyleyecekken duraksayan Dereci gülerek “Gerçi orada da çay dönemi şimdi, ondan da gitmedim. Yoksa orada daha beter çalıştıracaklar” diyor.

DAHA AZ KURYE, DAHA ÇOK PAKET

Bayramların eskisi gibi olmadığını, bu senenin daha durgun geçtiğini söyleyen bir başka kurye ise Mustafa Gür. Evlenebilmek için para biriktirdiğini söyleyen Gür tatil dolayısıyla daha az kuryeye daha fazla paket düştüğünü, bu yüzden de daha çok çalışıp fazla paket teslim edebilmek için çabaladığını söyledi. Gür, “Bayramda çalışıp para kazanıyorum. Çalışmasam amcamların kurban kesimine yardım ederdim. Biz bu sene kesemiyoruz, her sene keserdik bu sene nasip olmadı. Çalışmam gerektiğini biliyorum, herkes tatilde kafama takmıyorum, ben de bayram sonrası tatile gitmeyi düşünüyorum” ifadelerini kullandı.

‘DÜKKAN AÇILMASA PLASTİK TOPLARDIM’

Bayram sabahı işbaşı yapan başka bir işçi de Şiar Koban. İngilizce öğretmeni olan 32 yaşındaki 3 çocuk babası Koban kokoreççide çalışıyor. Hem kokoreç hem de pilav yaptığını söyleyen Koban söze herkesin bayramını kutlayarak giriyor: “Bir sürü borcumuz var, ihtiyacımız da var, bu bir gerçek, yalan değil. Bir gün çalışmazsan sıkıntı; faturalar, kiralar... Bugün dükkan açılmasa gider plastik toplarım bir şey çıksın diye, çünkü durumumuz iyi değil. Param olsa çocuklarıma güzel okullar ayarlardım, yeter ki öğrensinler. Fakirlere yardım ederim çünkü ben o hali gördüm.”

‘GÖNÜL İSTERDİ Kİ BAYRAMLIKLARIMIZI GİYELİM’

Şirinevler Meydanı’nda tezgah açan Emre Ersoy 29 yaşında, 5 senedir simit sattığını söylüyor. Bayramda çalışmasa Beşiktaş’a veya Ortaköy’e gidip gezmek ve sahil havası almak istediğini söyleyen Ersoy “Burada çalışmasak bazı imkanlarımız olmayacak, hiç değilse cebimize biraz para giriyor, çorba paramız çıkıyor. Gönül isterdi ki güzel bayramlıklarımızı giyip aile ziyaretlerine gidip büyüklerimizin ellerini öpelim ama işimizin başındayız” ifadelerini kullandı.

43 yaşında ismini vermeyen bir işportacı ise bayram günleri zabıta baskısı olmadığı için çalışmanın daha kolay olduğunu söylüyor. Aynı zamanda yoğunluktan dolayı işlerinin normal günlere göre daha iyi olduğunu ifade ediyor. Bayram boyunca Şirinevler Meydanı’nda tekstil ürünleri satacağını söyleyen işportacı, “Kredisini ödediğim bir evim var. Yıllardır her bayram çalışıyorum, bayramda satışlarımız daha yoğun. Çocuklarımla tatile gitmek isterdim ama çalışmaktan dolayı beraber yapamıyoruz, onlar ayrı tatil yapıyor. Pandemi bizi etkiledi, satışlarımız sermayemiz eridi ama hayat şartlarımız yavaş yavaş düzelir umarım” diye konuştu.