Taliban için diplomasi trafiği
Afganistan'ı yıkıma uğratan devletler şimdi Taliban'la nasıl çalışacakları konusunu tartışıyor.
Fotoğraf: Pixabay
Taliban’ın Afganistan’da şeriat ilan ederek “insan avı”na başlaması ve Taliban şiddetinden kaçmak isteyen Afgan sivillerin çaresizliği tüm dünyada büyük tepki yaratmış durumda. Buna rağmen Afganistan’ı yirmi yıl boyunca işgal eden ve 20 yıl sonra yönetimi yeniden Taliban’a bırakarak çekilen ABD ve NATO ülkeleri, Taliban’la nasıl bir iş birliği yapacaklarına dair görüşme trafiğine başladı bile.
NATO’DAN TALİBAN’A İYİ NİYETLE ÇALIŞMA ÇAĞRISI!
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, bugün G7 ülkelerinin dışişleri bakanları ve Avrupa Birliği (AB) Yüksek Temsilcisi Joseph Borrell ile Afganistan’daki son gelişmeleri ele aldı. Görüşmeye ilişkin yazılı açıklamada, “Taliban’ın sözlerine değil eylemlerine göre Taliban’la nasıl ilişki kurulacağına karar vereceği”nin konuşulduğu belirtildi.
NATO Dışişleri Bakanları toplantısının gündeminde de Afganistan vardı. Video konferans yöntemiyle yapılan toplantının ardından yayımlanan açıklamada, “Afganistan'daki tüm tarafları, kadınları ve azınlıklar da dahil olmak üzere kapsayıcı ve temsili bir hükümet kurmak için iyi niyetle çalışmaya çağırıyoruz” denildi. Açıklamada şu ifadeler kullanıldı: “Mevcut şartlar altında NATO, Afgan makamlarına verdiği tüm desteği askıya aldı. Gelecekteki herhangi bir Afgan hükümeti, Afganistan'ın uluslararası yükümlülüklerine bağlı kalmalı, başta kadınlar, çocuklar ve azınlıklar olmak üzere tüm Afganların insan haklarını ve hukukun üstünlüğünü korumalı, Afganistan'ın bir daha asla teröristler için güvenli bir sığınak haline gelmemesini sağlamalıdır.”
ÇİN VE RUSYA’NIN GÖRÜŞMELERİ
Çin’den ise devletlere ve uluslararası örgütleri “Taliban’ı baskılamak yerine destekleme” çağrısı geldi. Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi’nin İngiltere Dışişleri Bakanı Dominic Raab ile telefon görüşmesi yaptığı belirtilerek Vang’ın “Uluslararası toplum daha fazla baskı uygulamak yerine Afganistan’ı olumlu yönde teşvik etmeli ve yönlendirmeli” dediği aktarıldı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile Afganistan’daki durumu görüştü. Kremlin’den yapılan açıklamada, “Her iki taraf da sivillerin güvenliğini sağlamanın ve acil insani sorunları çözmenin önemine dikkati çekti. Afganistan’da barış ve istikrarın sağlanmasına yardımcı olmak için Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi ve G20 çerçevesinde ortak çaba göstermeye hazır olunduğu belirtildi.” ifadeleri kullanıldı. Putin bugün Almanya Başbakanı Angela Merkel ile de yüz yüze bir görüşme gerçekleştirdi. 3 saat süren toplantı sonrası Putin, “Taliban bugün neredeyse ülkenin tümünü kontrol ediyor, buna başkent de dahil. Bu gerçek. Hareket ederken bu gerçek göz önünde bulundurulmalı ve elbette Afganistan’ın dağılması önlenmeli” dedi.
BM DE TALİBAN’LA GÖRÜŞMEYE HAZIR!
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres de, “Liderliğinin netleşmesi durumunda Taliban ile konuşmaya hazır olduğu” açıklaması yaptı. Guterres, BM Genel Merkezinde gazetecilere yaptığı açıklamada, “Kiminle ne amaçla olur netleşmesi durumunda (Taliban ile) konuşmaya hazırım” dedi. ABD’nin, başkent Kabil’de bulunan Hamid Karzai Uluslararası Havalimanındaki tahliyeleri tamamlayıp çekilmesinin ardından havalimanını BM’nin işletip işletemeyeceğinin sorulması üzerine ise Guterres, “Havaalanı işletme kapasitemiz olduğunu sanmıyorum. Havalimanında olmamızın yararlı olacağı düşünülürse açıkçası tüm taraflarla iş birliği yapabiliriz. Şu anki şartlar altında BM’nin havalimanı işletebilmesi gerçekçi değil” yanıtını verdi.
ABD’NİN AFGAN HALKINA YARDIM EDECEK KAYNAĞI YOKMUŞ!
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, Afganistan’ın başkenti Kabil’den tahliyelere ilişkin, “Havalimanı ötesine geçecek kaynağımız yok.” dedi. Price, günlük basın brifinginde, Hamid Karzai Uluslararası Havalimanından şimdiye kadar 7 bin kişinin tahliye edildiğini söyledi. Şu an havalimanında işlemleri tamamlanan 6 bin kişinin olduğunu dile getiren Price, bu kişilerin de kısa sürede uçaklara bineceğini ve tahliye edileceğini belirtti.
AF ÖRGÜTÜ: TALİBAN 9 KİŞİYİ İŞKENCEYLE ÖLDÜRDÜ
Uluslararası Af Örgütü, Afganistan’da kontrolü ele geçiren Taliban’ı, ülkenin kuzeyindeki Hazara isimli azınlık gruptan dokuz kişiyi işkence ederek öldürmekle suçladı. Af Örgütüne göre geçen ay ülkenin kuzeyinde kontrolü sağladıktan sonra Taliban, Gazne bölgesinde acımasız yöntemler izledi. Görgü tanıklarına göre, Afganistan’ın üçüncü büyük azınlık grubu olan ve çoğunlukla Şii olan Hazara toplumunun yaşadığı bölgede Taliban’ın hakimiyet kurmak için yaptığı işkence ve katliamlar, Taliban yönetiminin iddia ettikleri gibi değişmediğini gösteriyor.
UÇAKTAN DÜŞENLERDEN BİRİ 19 YAŞINDAKİ MİLLİ FUTBOLCU
Afgan yetkililer, Kabil Havalimanından kalkan bir Amerikan uçağına tutunmaya çalışan 19 yaşındaki Futbolcu Zaki Anwari’nin düşerek hayatını kaybettiğini doğruladı. BBC Türkçe’nin haberine göre Anwari, Afganistan genç milli takımında oynuyordu. Futbolcunun ne zaman öldüğüne dair daha fazla bilgi paylaşılmadı. Afganistan Beden Eğitimi ve Spor Genel Müdürlüğü, Facebook’ta Anwari’nin ailesi ve arkadaşları için bir başsağlığı mesajı yayımladı. Diğer sosyal medya platformlarında da Anwari’yi anan mesajlar paylaşıldı. Taliban’ın Afganistan’da kontrolü yeniden ele geçirdiği pazar gününden beri Kabil Havalimanına binlerce kişi akın etmiş, birçok kişi içeri alınmadıkları uçakların uçuş takımlarına tutunarak ülkeden kaçmaya çalışırken görüntülenmişti. (DIŞ HABERLER)