TEMSA işçileri taslaktan memnun değil

Aydın YİĞİT
Adana

Yaklaşık 130 bin metal işçisini ilgilendiren MESS Grup Sözleşmeleri yaklaşırken masaya oturacak olan üç işçi sendikası da sözleşme taslaklarını açıkladı. MESS Grup Sözleşmesi kapsamında bulunan 3 fabrikada yetkili olan Özçelik-İş Sendikası geçtiğimiz hafta taslağını fabrikalarda işçilerle paylaştı. 2 yıl geçerli olmak üzere açıklanan taslakta zam oranlarının ücretlere yansıtılmasından önce saat ücretleri 21 liranın altında olan işçiler için 1 liralık çekme talep edilirken birinci 6 aya yüzde 28 zam, ikinci 6 aya enflasyon + 1, üçüncü 6 aya enflasyon + 1 TL, dördüncü 6 aya enflasyon + 1 oranlarında ücret artışı yapılması talep edildi.

Sendika tarafından yapılan açıklamada tüm sosyal haklara birinci yıl için yüzde 37, ikinci yıl için ise enflasyon + 4 oranında artış yapılması gerektiği ifade edildi. Tamamlayıcı sağlık sigortasının işçilerin eşleri ve çocukları içinde uygulanması, anaokulu yardımı, ulusal ve dini bayramlar ve arife günleri için fazla mesai ücretlerinin yüzde 200 zamlı ücret ödenmesi talepleri de taslakta yer aldı. Adana’da otobüs üretimi yapan Temsa fabrikası işçileri de şirketin MESS’e üye olmasının ardından 3. Dönem Toplu İş Sözleşmesi’ne katılmış olacak. Fabrikada Özçelik-İş Sendikasının 1000’e yakın üyesi bulunuyor.

ÜRETİM PLANI GÜNÜ GÜNÜNÜ TUTMUYOR

Taslak sonrası genel olarak işçilerin mutlu olmadığını dile getiren bir Temsa işçisi, “Ama yine de şu ana kadar ses çıkarmadık pek. Yoksa sözleşme teklifine tepki var bence. Yüzde 28 ücret zammı deniyor. Grup halinde gireceğimiz için sadece burası da belirlemiyor” dedi. Fabrikada bant hızının hâlâ düşük olduğunu ancak üretim planının da günü gününü tutmadığını belirten işçi, “Üretim planı sürekli değişiyor. 4 araba yaptık gün içinde çok yorucuydu. Ama bir sonraki 1 oluyor, 2 oluyor. Haftalık 7-8 otobüsü anca buluyoruz şu sıralar. Üretim eski hızında değil hâlâ” dedi. Renault fabrikasında işçilerin banka promosyonu sözleşmesine patron tarafından uyulmadığı için eylem yapmasının ardından gündeme gelen promosyonlar için de konuşan işçi, “Akbank’ın maaş müşterisi olduğumuz halde sıkıntılarımız çok maalesef. Banka promosyonunu artık bizim de almamız lazım” dedi.

BU ORAN 2 YILDA ERİR 

Zam oranlarına ilk bakışta istenilenin güzel gelebileceğini belirten bir genç işçi, “Fabrikada taslak açıklandığında 1600-1700 lira zam şeklinde konuşuluyordu. Firesiz bir şekilde alınırsa öyle olacak. Bana kalırsa sonuç ‘fıs’ olur, bu şekilde giderse. İlk başta oranlar güzel geliyor ama her şeye zam geldiği için ancak eşitlenir ilk başta. Yılbaşında, diğer sene hep yeni zamlar gelecek. Alacağımız para yine çöp olacak güzel görünse de. Süreci bekliyoruz biz de, ama bahanelere başlarlar: ‘Pandemiden dolayı iş yok, dünya çöktü falan filan siz yine çalışıyorsunuz’ diyerek. Bence artık insanlar tamamen bıktı, millet patlayacak yakında” dedi.

Başka bir Temsa işçisi, “Gerek pandemi gerek geçen sözleşme sürecinde yaşanan konkordato süreci sonrasında insanlar iş olsun işimize devam edelim derdinde biraz da. 2003-2013 arası çok düşük sözleşmeler gördük, o dönem bu işin kurnazları vardı. O dönemlerde örgütlü davranmadığımız için de bir şey alamıyorduk. MESS sürecinde de yoktu fabrika. Şu anda ise ücretler enflasyon, pahalılık karşısında eriyor” dedi.

VERGİ DİLİMİ CANIMIZI YAKIYOR

“Taslak fabrikada açıklandı. Fabrika olarak üç seneden beri perişan haldeyiz. Önce haciz, konkordato sonra pandemi, kriz” diyerek söze başlayan bir Temsa işçisi taslağa ilişkin ise, “4-6 yıllıklar var, 19.50 saat ücreti olanlar onlar için çekme iyi olur. Tamamlayıcı Sağlık Sigortasının bu sözleşmede ailemiz için koyulması iyi olmuş. Beklentim ise şöyle. Yüzde 25 üzeri alırlar diye düşünüyorum” dedi. Enflasyon artışı kadar zam almaya devam ettiklerini söyleyen işçi, “Vergi dilimi diye bir şey var başımızda. 5. aydan sonra vergi dilimine giriyoruz. Zaten ücretler erimeye başlıyor” dedi. Sözleşme sonrası için banka promosyonu talebi olacaklarını dile getiren işçi, “Önceden fabrika komple Sabancı’nındı zaten bankada da onun müşterisiydik. Şimdi Skoda var yüzde 50 ortak. Sabancı vermiyorsa Skoda üzerinden almamız lazım. Banka promosyonunu bu sözleşmeden sonra talep edeceğiz” dedi.

HALK DEĞİL KENDİ ADAMLARI BÜYÜYOR

Temsa İşçisi
Adana

Resmi verilere göre Türkiye yılın ikinci çeyreğinde yüzde 21.7 büyümüş. Ekonomik büyümeyi Cumhurbaşkanı pazarlarda arasın, pazarlarda halk çöp topluyor. Büyüyen kendi adamları oldu. Halk ve emekçiler daha da yoksul. Geçen sene 250 TL elektrik faturası öderken bu sene 500 TL ödüyoruz. Büyümeyi buradan da görüyoruz. Vergiler arttı, hayat pahalılaştı. Bence AKP’nin ilk 8 yılı iyiydi, paranın değeri anlamında ama giderek bu hale geldik. Son dönemde ise paranızın hiçbir değeri kalmadı. 120 milyar dolar nereden çıktı, nereye kayboldu birdenbire? Artık okullar da açıldı. Sadece kırtasiye masrafı 2 bin TL, servis 5 bin TL. Benim çocuğum yüzde 75 burslu olmasına rağmen 10 bin liraya yakın para ödüyorum. Geçen sene ile bu sene arasında yarı yarıya fark var nerede ise. Geçen sene kırtasiye 1000 TL idi ortalama. Memlekette eğitimde fırsat eşitsizliği olduğu için çocuğumuz geri kalmasın istiyoruz ama bu kadar para ödüyoruz.