Tavas Ovası'nda çekirdek üreten çiftçi isyan ediyor: Tüccarlara teslim edildik!

Denizli'nin Tavas ilçesinde çerezlik beyaz çekirdek üreticileri alım yapan firmaların ortak hareket ederek fiyat kırması nedeniyle isyan ediyor. Geçen yıl 13 lira 75 kuruşa sattıkları ayçiçeğine bu yıl 6 lira fiyat alan üreticiler, tekelleşme yaşandığını, iktidarın çiftçileri tüccarın eline bıraktığı için mahvolduklarını ifade ediyor. Üreticileri yerinde ziyaret eden CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Denizli Milletvekili Gülizar Biçer Karaca, sorunları dinledi, "Maliyetleri yüzde 300’e yakın artış gösteren çiftçilerimiz tüccarın insafına bırakılmamalı" diyerek çağrı yaptı.

"MUTLAKA TABAN FİYAT AÇIKLANMALI"

Yurtdışına ihraç edilen kaliteli çerezlik beyaz çekirdek üretimi yapan köylüler, alım yapan firmaların kendi aralarında anlaşarak fiyat kırdıklarını ve üreticiyi maliyetin altında satışa zorladıklarını söyledi. CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Denizli Milletvekili Gülizar Biçer Karaca, üreticiler ile Solmaz köyünde bir araya geldi. Devletin duruma müdahale etmesi gerektiğini belirten Gülizar Biçer Karaca, “Devletin kurumları üreticiden alım yapmalı. Fiyat belirlemeli ve üreticiyi tüccarın elinden kurtarmalı” dedi.

"ÜRETİCİLERİMİZİN MALİYETLERİNDE 1 YILDA ORTALAMA YÜZDE 300 ARTIŞ"

Gülizar Biçer Karaca, çiftçileri ziyaretinde yaptığı konuşmada şu ifadeleri kullandı:

“Çekirdek üreticilerinin tabii ki geçtiğimiz yıla göre maliyetlerine yüzde 300’e yakın artış var. Ancak üreticinin elindeki en nitelikli, en aromalı, en kaliteli çekirdek bu. Bu çekirdeğe 3-4 özel şirket tekel oluşturmuş durumda. Geçen yıl 14 liradan aldıkları bu çekirdeğe bu yıl 6 lira fiyat verilmekte… Oysa çiftçilerimiz 9-12 lira arasında bir maliyeti ifade ediyorlar. Burada yapılması gereken iktidarın kendi üreticisini korumak için kartellere son vermek adına devletin alım yapan birliklerini devreye sokmasıdır. Gerçek değerinde çiftçinin de para kazanabileceği en az 14 liradan taban fiyat açıklaması gerekiyor. Çiftçilerimizin bankalara ödeme zamanları geldi, Tarım Kredi kooperatifine ödeme zamanları geldi. Üreticimiz 3-5 tüccarın insafına bırakılmamalı. Derhal çiftçi desteklenmeli, taban fiyat açıklanmalı. İktidar demeli ki 'çiftçinin çekirdeğini 14 liradan alıyorum'. Bu açıklama çiftçiyi rahatlatacaktır. Bu çiftçilerin de banka ve tarım kredi kooperatiflerine olan borçlarının derhal ertelenmesi gerekiyor.

ÜRÜNLERİNİ SATAMAYAN, DEPOLAYAMAYAN ÇİFTÇİLER ÇEKİRDEKLERİNİ TARLALARA GÖMDÜ

Tavas’ta Çiftçi Kayıt Sistemi’ne kayıtlı 53 bin dekar alanda ayçiçeği üretimi gerçekleşti. Ziyarette; ayrıca sisteme kayıtlı olmayan 25 bin dekar alanda daha üretim yapıldığı çiftçiler tarafından ifade edildi. 5 bin aile ürünlerini hasat etmesine rağmen satıp parasını alamadı. Geçen yıl 13 lira 75 kuruştan ayçiçeği satan üreticiler bu yıl alım yapan firmalardan 6 lira fiyat aldı. Geçen yıl alım noktalarında tır kuyrukları oluşurken bu yıl ürünlerini depolayamayan çiftçiler ayçiçeğini tarlaya gömerek depolamaya çalıştı. Bir hafta içinde ürünlerini satamayan üreticiler yağmurların gelmesi ile birlikte ürünlerini kaybetme tehlikesi yaşadıklarını belirterek “Bizi zararına satmaya zorluyorlar” diye isyan etti.

"YAŞIM 23, BEN 200 BİN LİRA ZARARLA NE YAPACAĞIM?"

Solmaz köyünde çiftçilik yapan ve "en genç benim" diyen Mehmet Saka’nın isyanı ise gençlerin bu ülkede üretmek istese de nasıl engellendiğini gözler önüne serdi:

"Köyde çiftçilik yapan en genç ben varım. Ben yıllık 4 senedir çekirdek ekiyorum, 4 senedir BAĞKUR borcumu ödeyemiyorum. Çünkü elimde bir şey kalmıyor. Tüccar 6 buçuk lira para veriyor çekirdeğe. Benim maliyetim 9 lirayı buldu. Biz bunun arkasından 9 aya yakındır koşuyoruz, sürümden ekimi kaldırana kadar. Bir aydan beri her gece malın başında yatıyorum. Bir mal bu kadar kepaze olmaz. Böyle hiçbir genç kalkınamaz. İlaç aldık harman vadeli, gübre aldık harman vadeli, boru düzeni aldık harman vadeli. Nasıl çıkacağız bu işin içinden? Geçen sene 110'luk su borusunu 60 liraya aldım, bu sene 115 liraya aldım. Geçen sene 120 liraya DAP gübresi aldım, bu sene 210 liraya aldım, şu an da 420 lira… Benim para kazanmam için 13-14 liradan satmam lazım. Bu da bir daha ekebilmemiz için, hazırlık yapmamız lazım kalan parayla. 9 lira maliyetimiz, 6 buçuk lira fiyat veriyorlar çekirdeğe. Ben aşağı yukarı 200 bin lira zarar ediyorum. Daha benim yaşım 23. Ben seneye neyle ekeceğim bunu? Seneye ekebilecek miyim? Tarlanın düzenini neyle kuracağım? Sadece iki veya üç tüccar var. Üç tüccar Tavas Ovası’nı eline aldı.”

"KÂR ETMEYİ GEÇTİK BARİ ZARAR ETMEYELİM"

Girdi maliyetlerinin yüksekliğinden yakınan üreticiler, harman ile birlikte ödemelerin başladığını fakat ödeme yapacak güçlerinin olmadığını belirtti. Karaca’ya dertlerini anlatan üreticiler sulama, elektrik, gübre, mazot ödemelerinin geldiğini fakat ürün satamadıkları için bu ödemeleri yapamayacaklarını kaydetti. Çiftçiler “Toprak Mahsülleri Ofisi (TMO) alım yapsın. Kâr etmeyi düşünmüyoruz bari zararına satmayalım” diye konuştu.

"UZMANLAR HESAP YAPMIYOR MU!"

Beyaz çekirdek üreticilerinin sorunlarını şöyle ifade etti:

“Tavas’ta her sene maliyetler nedir, girdisi çıktısı nedir bilen kişilerden biriyim. 300 baş hayvan alıp kooperatif kurduk. Süt 60 kuruş, yemin çuvalı 18 lira. Bir kilo yeme kaç kilo süt alıyoruz. Bugün süt 33 kuruş dediler, tekrar geri çektiler. Yemin çuvalı 160-170 lira. Kaç kilo yeme kaç kilo süt alıyoruz, bu ziraat mühendisleri, veterinerler acaba bu hesabı bilmiyor mu?​”

GEÇEN YIL 140 TL’YE ALINAN GÜBRE BU YIL 450 TL

“Bizim burada üretilen çerezlik beyaz çekirdek yurt dışına gidiyor. Girdilerimiz arttı. Geçen sene 80-90 liraya aldığımız üre gübresi bu sene 200 lira… 140 liraya alınan destekleme gübresi 450 lira... Çiftçinin artık dayanacak gücü kalmadı. Türkiye büyük firmaların eline teslim olmuş. Tarımda da hayvancılıkta da her konuda böyle. Bizim artık dayanacak gücümüz kalmadı. Planlı, programlı güzel bir tarım istiyoruz. Biz ezilmekten, fakirleşmekten kurtulamayız."

"EMEĞİMİZ ZAYİ OLUYOR"

“Çiftçinin yüzde 95’inin deposu yok. Depo olmadığı için çekirdekler harman yerinde. Yarın bir yağmur yağsa bu çekirdek başka bir şeye benzemez, emeğimiz zayi olur. Tüccar bunu bizden iyi biliyor. 4 tane tüccar var zaten. 4’ü anlaştı, 4 kişinin elinde ova, kartelleşti yani. Bu ülkenin ekonomi bakanları istediği zaman maliyeciyi çağırıp bu firmalara neden göndermiyor? Bunu yapsa işler farklı olur.”

"AİDAT ALIRKEN İYİ, HAK ARAMAYA GELİNCE SES YOK"

“ÇKS yaparken bizden aidatları almasını çok iyi biliyorlar. Haklarımızı aramaya gelince sesleri hiç çıkmıyor.”

(HABER MERKEZİ)

Tüm Köy Sen Ordu Şubesi'nden tepki: Hani 30 TL kırmızı çizgiydi!