ABD’den Çin’e karşı denizaltı ittifakı

ABD, İngiltere ve Avustralya Hint-Pasifik bölgesinde savunma alanında yeni bir ittifak oluşturdu.  Fransa anlaşma dışında bırakılmasına tepki gösterirken, Çin anlaşmayı kınadı. ABD Başkanı Joe Biden, İngiltere Başbakanı Boris Johnson ve Avustralya Başbakanı Scott Morrison düzenledikleri sanal basın toplantısında, ittifakın AUKUS adını taşıyacağını ve savunma alanında kapasite paylaşımını daha da güçlendireceğini açıkladı. İttifak çerçevesinde Avustralya nükleer denizaltılarla donatılacak. Bu adımın Çin ile gerginliği artırması bekleniyor. Biden’ın göreve geldiğinde Pasifik bölgesini yeniden Amerikan dış politikasının odağı haline getireceğini açıklaması Çin’in sert tepkisine yol açmıştı. DW’nin haberine göre, basın toplantısında konuşan Biden, hedeflerinin Hint-Pasifik bölgesinde uzun vadeli barış ve istikrarı sağlamak olduğunu savunurken, İngiltere Başbakanı Johnson, yeni ittifakın “Giderek daha da karmaşıklaşan bir bölgede İngilizce konuşan üç demokratik deniz gücü arasındaki bağları daha da güçlendireceğini” kaydetti.

AVUSTRALYA: NÜKLEER PLANLARIMIZ YOK

İttifak kapsamında üç ülke yapay zeka, siber güvenlik ve deniz altı savunma gibi alanlarda bilgi paylaşımında bulunacak. Avustralya, İngiltere’nin ardından ABD’nin nükleer teknoloji paylaştığı ikinci ülke olacak. Avustralya Başbakanı Scott Morrison toplantıda yaptığı açıklamada ülkesinin nükleer program geliştirme niyetinde olmadığını belirterek ittifak içindeki bilgi paylaşımının, Avustralya’nın denizaltı filosu oluşturmasına destekle sınırlı olacağını kaydetti. Morrison, nükleer denizaltı planlarının önümüzdeki 18 ay içinde geliştirileceğini ve denizaltıların Avustralya’nın Adelaide kentinde inşa edileceğini söyledi.

FRANSA TEPKİ GÖSTERDİ

Avustralya’nın ABD ve İngiltere ile oluşturduğu yeni ittifakı Fransa’da ise rahatsızlık yarattı. Avustralya, yeni nesil denizaltı üretimi için 2016 yılında tarihinin en büyük savunma ihalesini açmış, ihaleyi Japon ve Alman şirketleri geride bırakan Fransız DCNS firması kazanmıştı. Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian ve Savunma Bakanı Florence Parly yaptıkları ortak açıklamada “Hint-Pasifik bölgesinde eşi görülmemiş sınamalarla karşı karşıya olunan bir dönemde, ABD’nin Fransa gibi bir Avrupalı müttefik ve partneri Avustralya ile oluşturduğu ortaklığın dışında bırakmayı tercih etmesi, değerlerimiz ya da hukukun üstünlüğü temelinde çok taraflılığa saygı açısından tutarlı değildir. Fransa bunu üzülerek not etmektedir” ifadelerine yer verildi.

ABD ve Avustralya, Hindistan ve Japonya ile birlikte kısa adı “The Quad” olan ve 2007’de oluşturulan Dörtlü Güvenlik Diyaloğu grubunun da üyesi. Başkan Biden’ın “Quad” üyesi ülkelerin liderlerini önümüzdeki hafta Beyaz Saray’da ağırlaması planlanıyor.

ÇİN’DEN KINAMA

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zhao Lijian, anlaşmayla ABD ve İngiltere'nin Avustralya'ya nükleer teknoloji desteği vermesinin “büyük bir sorumsuzluk” olduğunu belirterek, kınadı. BBC’de yer alan habere göre, Çin'in Washington Büyükelçiliği'nden yapılan açıklamada da şu ifadeler yer aldı: “Üçüncü ülkelerin çıkarlarını hedef alan dışlayıcı bloklar kurulmamalı. Üç ülke özellikle de, Soğuk Savaş dönemi düşünce şeklinden ve ideolojisinden kurtulmalı.” (DIŞ HABERLER)

İngiltere'de Başbakan Johnson seçimlere hazırlık için kabinede büyük değişiklik yaptı