Adana'da saya işçileri iş bırakma eylemlerinin ilk gününde zam aldı

Volkan PEKAL
Halil İMREK
Adana

Artan hayat pahalılığı karşısında parça başı ücretlerine zam talebi ile iş bırakma kararı alan Sayacılar iş bıraktı. Yapılan toplantıda Adana Ayakkabı İmalatı Çalışanları Derneği Başkanı Mustafa Özay, zam talebini kabul eden firmalara iş yapan sayacıların iş başı yapacağını, zam talebi kabul edilmeyen sayacıların iş dikmeyeceklerini söyledi. İş bırakma eyleminin ana aktörleri arasında Suriyeli mülteci sayacılar ve işçiler de yer aldı. 

ZAM TALEBİ KABUL EDİLEN İŞE BAŞLADI

Sayacılar iş bırakma eyleminin ilk gününde toplantı yaptı. Artan enflasyon karşısında geçim şartları zorlaşan ve imalatta kullandıkları iğnede, ipliğe, makine parçalarından, elektriğe kadar gelen zam karşısında saya fiyatlarının artmasını talep eden sayacılar yaklaşık yüzde 40 zam talep etti.  Sayacılar adına dernek başkanı atölye sahibi patronlarla görüşmeler yaptı. Dernek başkanı Mustafa Özay, toplantıda her bir model için Ekim ayının 15’inden itibaren geçerli olmak üzere taban fiyatı belirlediklerini belirterek bunu kabul eden firmalara çalışan sayıcıların hemen çalışmaya başlayacağını, kabul etmeyen firmalara çalışan sayıcıların zam talebi kabul edilene kadar çalışmayacağını söyledi. 

“BAŞARI İÇİN ZAM ALAN DA KATILSIN”

Taban fiyat uygulaması olumlu karşılanırken zamların yaklaşık bir ay sonra uygulanacak olması tepki ile karşılandı. Sayacılar atölyecilerin zaman kazanma amacında oldukları endişesi ile “Neden hemen uygulanmıyor?​” diye sordu. Sayacılar arasında başarı elde edilebilmesi için zam alanlar da dahil tüm sayacıların iş bırakması gerektiğini ifade eden sayacılar da oldu kendisi zam aldığı için işe başlaması gerektiğini savunan da… Tartışma hararetli şekilde devam ederken zammını alan işçiler tezgah başına geri döndü. Kalanlar iş bırakma eylemine devam etti. 

MÜLTECİ İŞÇİ, “ELLERİMİZ BİR ”

Son yıllarda eylemlerin başat unsurları arasında Suriyeli sayacılar yer alıyor. Her ne kadar ucuza dikmekle suçlansalar da hayat pahalılığı onları da olumsuz etkiliyor, onlar da artan elektrikten, temel gıda fiyatlarından şikayetçi. Çözümü de zam için işçilerle birleşmekte buluyorlar. Bu işçilerden Muhammed Salih, “Yaşam zor  pahalı, kiralar çok yükseldi. Elektrik - su faturaları yükseldi. Ödemelerden elimde hiçbir şey kalmıyor.  Dükkan kirası 5000 iken birden 7000 TL’ye çıktı” dedi. Eylemlerde birlikte hareket ettiklerini dile getiren Muhammed Salih, “Biz kimsenin rızkını almıyoruz. Allah veriyor. Türkiyeli  Suriyeli ellerimiz bir. Onlar çalışırsa çalışırız, dursalar dururuz” dedi. 

“GREVE ÇIKMA NEDENİMİZ HERŞEYİN PAHALI OLMASI”

Genç bir mülteci işçi olan Nihat, ustaları zam alınca kendisinin de zam alacağını belirterek bu yüzden iş bıraktıklarını söyledi. Ailede 5 kişi var. Babası yaşlı olduğu için çalışamıyor. Okulu bırakıp çalışmaya başlamış. “Para kazanayım dedim olmadı” diyor.  Suriye’den ilk geldiklerinde ekonominin daha iyi olduğunu dile getiren Nihat, “Döner 6-7 liraydı. Çay 50 kuruştu. Para kazanılıyordu. Şu an ev kiraları 300-350 liraydı. Şimdi bakıyorsun 900 lirayı buluyor. Greve çıkma nedenimiz şu, her şey pahalı. Çay 1,25, tavuk döner 11 lira, ev yemeği 10 lira . Saya fiyatına gelince 5, 5,25. Şahinler 9-10-12. 20 liraya kadar saya fiyatları var. Ama zor modeller az çıkıyor. 8’de gelip, akşam 11’e kadar çalışıyorsun. Bazı şirketlerde 8 saat çalışıyorlar. Ama bizim meslekte bu yok. 13-14 saat çalışıyorsun ama boş.  Hafta sonu elime 400 lira haftalık geçiyor. Sebep fiyatların düşük olması. Cumartesi iş bitti, paran cebinde mutlusun ama dönerciye ver, çaycıya ver. Siteden inerken tuvaletçi seni görüyor. Bir 10-15 lira da o alıyor. Sigara paran var. Tekel içemezsin” dedi. 

“BAŞARANA KADAR BEKLEYECEĞİZ”

Suriyelilerin ilk başta düşük ücretlerle çalıştığını ifade eden Nihat, “Parasızlıktan mecbur ucuza dikiyor. Çalışmasa ne yapacak? Taş mı yiyecek?  Suriye’de böyle değildi.  Bir kişi çalışsa tüm aileye bakıyordu. Burada akşama kadar çalış çalış fazla bir şey kalmıyor. Hepimiz kalksak, çalışmasak zam alma ihtimalimiz yüksek. Ucuza dikme olayı azaldı. Suriyeliler de greve katıldılar, dim dik ayakta durdular, zamlarını aldılar. Şuan birlik olduk. Bu hafta da greve kalktık, başarana kadar bekleyeceğiz” dedi.