Gözaltında cinsel saldırıyla öldürülen A.K. hakkında 29 yıl sonra hak ihlali kararı

Anayasa Mahkemesi (AYM), 19 Nisan 1992 tarihinde Diyarbakır'ın Bismil ilçesinde düzenlenen operasyonda askerler tarafından gözaltına alınan ve Bismil Jandarma Komutanlığında copla cinsel saldırıya maruz bırakılması sonucu yaşamını yitiren A.K. hakkında 29 yıl sonra hak ihlali kararı verdi. AYM, başvurucular olan A.K.'nin ailesine 500 bin lira tazminat ödenmesine hükmetti.

YARGI SÜRECİ

A.K.’nin "Rambo" lakaplı bir üsteğmen tarafından copla cinsel saldırıya uğradığı, bu nedenle kalın bağırsağının yırtıldığı ve “apandisit” denilerek hastaneye kaldırıldıktan sonra yaşamını yitirdiği aktarılmıştı.

Olayla ilgili yargılanan ve "Rambo" lakabının kendisine ait olduğunu kabul eden S.Ü. isimli asker, 26 Ekim 2010'da "canavarca hisle veya eziyet çektirerek öldürme" suçundan ağırlaştırılmış hapis cezası almıştı. Yargıtay ise 29 Haziran 2012 tarihinde mahkumiyet hükmünün bozulmasına karar vermişti.

Yeniden yapılan yargılamada 30 Mayıs 2013'te karar çıkmış ve S.Ü.'nün cezası, "kastın aşılması suretiyle işkence ederek öldürme" suçundan 20 yıl ağır hapse düşürülmüştü. Bu ceza da Yargıtay tarafından 20 Nisan 2015 tarihinden bozulmuştu. Sanık, 7 Ekim 2015'te sanık tahliye edilmişti.

10 Aralık 2015'te bir kez daha 20 yıl ağır hapis cezasına çarptırılan sanık tutuklanmış, ancak bu karar da 12 Ekim 2016'da bozulmuştu.

12 Aralık 2016'da "kastın aşılması suretiyle işkence ederek öldürme" suçundan bu kez 16 yıl 8 ay ceza alan sanık S.Ü., davanın zamanaşımı süresi 21 Kasım 2017'de dolduğu gerekçesiyle 12 Şubat 2018'de tahliye edilmişti. Dava da düşürülmüştü. A.K.'nin yakınları AYM'ye başvurmuştu.

AYM'DEN ZAMANAŞIMI ELEŞTİRİSİ

AYM kararında, yargının zamanaşımı nedeniyle gereken özen ve hassasiyeti göstermediğini tespit etti. Kararda buna ilişkin şu ifadeler yer aldı:

“Lüzum-u muhakeme kararıyla ilgili süreç yaklaşık 3 yıl sürmüş, Ceza Mahkemesi görevsiz olduğu sonucuna yargılamanın başından itibaren geçen 9 yılı aşkın süre sonunda varabilmiştir. 25 yılı aşan bir süre sonunda başvurucuların yakınlarının maruz kaldığı eylemin sanığı, mutlak bir cezasızlık nedeni olan dava zamanaşımı süresinden yararlanmıştır. Bu bakımdan başvuruya konu edilen yargılama sürecinde görev alan yargı mercileri, benzer yaşam hakkı ve kötü muamele ihlallerinin önlenmesindeki önemli rollerine aykırı surette yargılamanın makul bir özen ve süratle yürütülmesi konusunda göstermeleri gereken hassasiyeti göstermemiştir" ifadeleri kullanıldı.

HAK İHLALİ VE TAZMİNAT KARARI

AYM, kararında, Anayasa'nın 17. maddesinde güvence altına alınan yaşam hakkı ile kötü muamele yasağının maddi usul boyutlatının ihlal edildiğine hükmetti. Başvurucular olan A.K.'nin ailesine 500 bin lira tazminat ödenmesine karar verildi. (İstanbul/EVRENSEL)