Hububat ve bakliyatta önü açılan ithalat yerli çiftçiyi vurdu

Mahsum KARA
Diyarbakır

Hububat ve bakliyatta gümrük vergisinin sıfırlanmasının ardından yerli üreticinin ürettiği ürünün fiyatı düştü. Girdi maliyetlerinin her geçen gün arttığı buğdayda 300-400 lira arasında fiyat düşüşü yaşandığını söyleyen üreticiler, “Yaptığımız masrafın karşılığını alamamıştık. Şimdi fiyat iyice düştü. Çiftçiliği bırakacak noktaya geldik. Stokçular ise ürünleri alıyor, birkaç ay sonra üzerine kâr koyup satıyor. Tüketici için fiyatlar düşmüyor” dedi.

Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın kararıyla eylül ayında, buğdayın, arpanın, çavdarın, yulafın, mısırın, mercimeğin ve nohudun ithalatında gümrük vergisini sıfırlandı. Yıl sonuna kadar sürecek olan uygulama yerli çiftçiyi vurdu. Evrensel’e konuşan üretici çiftçiler, maliyetlerinin her geçen gün arttığını belirterek, kararla, ürettikleri ürünlerin düşük fiyattan alınmasıyla zararlarının büyüdüğünü söyledi. Kararın, ürünleri ucuza alıp yüksek fiyata satacak olan stokçuya yarayacağını dile getiren çiftçiler, devlet tarafından kendilerine verilen desteklerin ‘komik’ derecede düşük olduğunu söyledi. Üreticiler devlet desteğinin artmasını istedi.

HER SENE SORUN YAŞIYORUZ

Siverek’e bağlı Karataş köyünde çiftçilikle uğraşan Hüseyin Koşar ise, “Vergilerin sıfırlanmasından dolayı şu an birçok ilde buğday fiyatlarında ciddi anlamda bir düşüş var. Bizim gibi geçimini çiftçilik üretimi üzerinden sağlayanlar her sene zaten birçok sorun yaşıyor. Bu sorunların başında da elektrik kesintileri ve yüksek faturalar geliyor. Bu sorunlar hâlâ bitmiş değil. Bunun üstüne dışarıdan getirilen ürünlerin vergilerinin sıfırlanması elimizde bulunan ürünlerin fiyatlarında yarı yarıya düşüşlere neden oldu” dedi.

MALİYETLER HER GEÇEN GÜN ARTIYOR

Mahmut Demiryeri, Hilvan ilçesinde ektiği 1300 dönümlük arazide çiftçilik yapıyor. Bu sene yaşanan kuraklıktan dolayı kendisi gibi binlerce çiftçinin mağdur olduğunu belirten Demiryeri, “Çiftçiler maalesef her yerde mağdur ediliyor. Biliyorsunuz çiftçinin en temel ihtiyacı olan gübre fiyatları bile gün geçtikçe daha pahalı bir hal aldı. Suladığımız tarlalarda yüksek gelen elektrik fiyatlarından dolayı sıkıntı yaşıyoruz. Bunlara bakıldığında hububat fiyatlarının düşük olması ve dışarıdan getirilen ürünler için yapılan vergi sıfırlaması bu fiyatların daha da düşmesine neden oluyor. Vergi sıfırlaması, normalde 3 bin 500 TL’ye satılan buğdayda bugün 300 ile 400 TL arasında bir gerilemeye neden olurken arpada ise satışlar durmuş durumda. Ürettiğim buğdayı piyasada satmaya çalıştığımda kilo bazında bu 3 lira olurken ben firmadan bu ürünün tohumunu iki katı bir fiyata alıyorum. Bugün en iyi arpanın başfiyatı 2 bin 450 lira, tohum firması bana 4 bin 900 TL’ye fiyatını belirliyor bu durumda benim zarar etmeme neden oluyor” dedi. 

ÇİFTÇİ SÜREKLİ EZİLİYOR

Tarıma yönelik yanlış politikalardan dolayı çiftçilerin ciddi anlamda zarara uğradığını ifade eden Demiryeri, “Dışarıdan getirilen ürünler sadece sanayicilere yarıyor onlar kazanırken bizim elde ettiğimiz ürünler ucuzladığı için çiftçi kaybediyor, zarar ediyor.  Zaten çiftçiye verilen desteklemeler tatmin edici değil, çiftçinin hakkı verilmiyor. Ben ektiğim arazinin sadece bir dönümü için 425 liralık gübre kullanıyorum devlet ise bana dönüm başı 16 lira destekleme veriyor. Gerçekten artık çiftçiliği bırakacak bir duruma geldik. Biz kuraklıktan dolayı ektiğimiz ürünü bile elde edemedik. Tohumundan tutun ilacına kadar yaptığımız bütün masrafların karşılığını alamadık. Buna karşılık devletin verdiği desteklemeler gerçekten çok komik rakamlar. Devlet kuraklıktan dolayı yaptığı hasar tespitinde dönüm başı bize 50 TL veriyor, bu benim zararımı karşılamıyor. Çiftçiler maalesef sürekli eziliyor, sürekli mağdur durumda” dedi.

ÜRÜNLER UCUZA ALINIP YÜKSEK FİYATA SATILACAK

Siverek ilçesinin Başbük köyünde çiftçilik yapan Cevher Türk, bölgede bulunan çiftçilerin yaşadığı birçok soruna dair çözüm üretilmezken her seferinde çiftçileri mağdur eden konuların ortaya çıktığını söyledi. Türk, “Mardin, Urfa ve Diyarbakır gibi illerde ağustos ayları bu kentlerin hasat zamanıdır. Hasat zamanında üreticiler ellerinde bulunan ürünleri satmaya çalışıyor. Tam hasat zamanında Tarım Bakanının dışarıdan mal getireceklerini söylemeleri üretici çiftçinin kâr edeceği zamanda zarar etmesine neden oldu. Urfa’da yaklaşık 300 bine yakın çiftçi var, bu karar alınmış olmasaydı hasat zamanındaki belirlenen fiyattan bütün çiftçiler ürünlerini satacaktı. Ama şu an piyasa durmuş durumda fiyatlarda büyük bir gerileme var. Bu durum sadece stokçulara yarayacak, stokçular ürünleri ucuz fiyata alıp elinde toplayacak ve zamanı gelince yüksek fiyata satacaklar. Kesinlikle bu tarz politikalar yanlış politikalardır, çiftçilerin kâr edecekleri yerde zarar etmelerine neden oluyor” dedi.

KOMİSYONCU BİLE ZARAR ETTİ

Diyarbakır’da bulunan yeni buğday pazarında 5 yıldır esnaflık yapan Ferit Güngör, bu yılın kurak geçmesinden dolayı ürünü elde etme konusunda hem çiftçinin hem de hububat ürünlerini satan esnafın ciddi anlamda sıkıntı yaşadığını söyledi. Güngör, “Üretici zaten bu sene çok zorluk çekti. Yağışa bağlı tarım yapanların hepsinin ekimleri tarlalarda kurudu, suyu olan suya ulaşabilen kendini kurtarmaya çalıştı. Zaten geçen senelere oranla ürün satışı olmadı. Bunun üzerine dışarıdan getirilen vergilerin sıfırlanması bize çok büyük bir mağduriyet yaşattı. Çünkü ben ürünlerimin hepsini hasat zamanında aldım ve bugün hükümetin bu ürünlere vergi sıfırlaması getirmesi benim aldığım ürünün elimde kalmasına sebebiyet verdi. Çiftçiden kilosunu 3.5 TL’ye aldığım buğday ve arpanın şimdi kilosunu 2.80 TL’ye satıyorum. Aldığım fiyata ürünlerimi satamıyorum, zarardayım” dedi.

ÇİFTÇİLERİN VERGİLERİ DE SİLİNSİN

Kadri Barış, 40 yıldır Diyarbakır’da hububat komisyonculuğu yapıyor. Bölgede yürütülen tarım politikalarının yanlış olduğunu belirten Barış, “Dışarıdan getirilen ürünlerden vergilerin sınırlanması piyasayı çok altüst etmiş durumda. Aldığımız ürünleri satamıyoruz, hepsi elimizde kaldı. Kilosunu 3-4 TL’ye aldığımım ürünü, aldığım fiyattan satamıyorum, bu durum bizi bu yönden bayağı etkiledi. Bu karar kesinlikle yanlıştır. Bu tarz uygulamalar sadece üreticiye zarar vermez herkese zarar verir. Eğer hükümet dışarıdan gelen ürünlerin vergisini silebiliyorsa çiftçilerin mazot, ilaç, tohum, gübre vergilerini silsin, bu sayede hem üretim artar hem de çitçi mağdur edilmez. Çok zor bir şey değil böyle olursa herkes kârlı çıkar. Düşünün gübrenin kilosu 7 TL’yi geçmiş çiftçi ne yapacak, çiftçi zarar ettiğinde ben de zarar ediyorum” dedi.

Enflasyona sopa işlemedi | Yaz aylarında yaşanan gıda zammı eylülde de devam etti

Tarımsal girdi fiyatları temmuz ayında yıllık bazda yüzde 29,38 arttı