28 Eylül 2021 11:33

Sayıştay raporu: Şehir hastanelerinde şirketlere fazla ödeme yapıldı, tazminatlar tahsil edilmedi

Sayıştay’ın Sağlık Bakanlığına dair yaptığı denetim, şehir hastanelerinde şirketlere kıyak geçildiğini ve kamunun zarara uğratıldığını ortaya koydu.

Fotoğraf: Google Street View

GÜNCEL

Paylaş

Uğur ZENGİN
İstanbul

Sayıştay’ın Sağlık Bakanlığına ilişkin yaptığı denetim, emek ve meslek odalarının Şehir Hastanelerine yönelik yaptığı "ticarethane" eleştirilerini doğrular nitelikte oldu.

Kamu özel işbirliği (KÖİ) modeli ile işletilen bazı şehir hastaneleri, bir yandan yapılan sözleşmelerle bütçenin önemli bir bölümünü yutarken, diğer yandan Sağlık Bakanlığının şirketlerden tahsil etmesi gereken bedellerin bir kısmını almadığı ortaya çıktı. Bazı Şehir Hastanelerine ise devlet kasasından fazla ödeme yapıldı.

Konya’da yatak kapasitesini yüzde 44 artıran şirket, bakanlık onayı dahi olmadan faaliyeti sürdürdü. Çam ve Sakura Şehir Hastanesinde ise hastalara bir süre kemoterapi ilacı hazırlanamadı.

Sayıştay denetimine takılan Sağlık Bakanlığına ilişkin usülsüzlüklerin hemen hepsini Şehir Hastaneleri oluşturdu.

BAKANLIK ŞİRKETLERE FAZLA ÖDEME YAPTI

KÖİ modeli ile işletilen bazı şehir hastanelerinin ilk kullanım bedeli hesabı yapılırken “ödeme başlangıç günü” hatalı olarak belirlendi. Yapılan incelemede, bazı şehir hastanelerinde ilk kullanım bedelinin hesabında, ödeme başlangıç günü olarak aşama fiili tamamlama tarihinin esas alındığı, dolayısıyla fazladan bir günün kullanım bedeli hesabına dahil edildiği tespit edildi.

Sayıştay, şirketlere fazladan ödeme yapılan şehir hastanelerinde yapılan fazla ödemelerin şirketlerden geri alınması gerektiğini kaydetti.

YAPILMASI GEREKEN KESİNTİ YAPILMADI

2020 yılında faaliyette bulunan Yozgat Şehir Hastanesi dışındaki İstanbul Çam ve Sakura, Konya, Adana, Elazığ, Eskişehir, Isparta, Kayseri, Manisa, Mersin, Ankara Bilkent ve Bursa Şehir Hastaneleri için doğalgazdan elektrik enerjisi üreten trijenerasyon tesisi fiili tamamlama tarihinde teslim edilmedi. Bu tesislerde üretilecek elektrik enerjisi ile sağlık tesislerinin elektrik giderlerinde tasarruf elde edilemeyince bakanlık tarafından şirketlerin ödemesi gereken tazminat ise tahsil edilmedi.

TEKNİK ŞARTNAMEYE AYKIRI EKİPMAN ALINDI

Yapılan yerinde denetimlerde ve tıbbi ekipman kabul komisyon raporlarının incelenmesi neticesinde sessiz kabinlerin her türlü odyolojik tetkik için uygun olmadığı, firma tarafından getirilen sessiz kabinlerde oyun odyometrisi yapılamadığı, buna rağmen değiştirilmesi şartı ile kabul komisyonlarınca kabul edilmesine rağmen söz konusu kabinlerin firma tarafından değiştirilmediği anlaşıldı. Örneğin, Ankara Bilkent Şehir Hastanesinde toplam 14 kalem teknik şartnameye uygun olmayan tıbbi ekipmanın da kabulünün yapıldığı tespit edildi.

BİLKENT ŞEHİR HASTANESİNDE 18 KALEM HİZMET İÇİN YETERSİZ

Ankara Bilkent Şehir Hastanesinde teknik şartnameye uygun olmakla birlikte sağlık hizmet sunumu için yetersiz olan 18 kalemin olduğu belirtildi. Bu durumun temel sebebinin teknik şartnamelerde ayrıntılı düzenlemelerin bulunmaması olduğunu kaydeden Sayıştay raporunda şu örnek verildi:

“Örneğin, göz ameliyatlarında kullanılan eximer lazer cihazı için teknik şartnamelerde ‘göz kliniği için kullanılacaktır’ gibi genel bir ifade kullanılmakta iken endolazer cihazı gibi özellikli başka bir cihaz için hiçbir açıklama ve detay bulunmamaktadır.”

ŞEHİR HASTANELERİ SINIRI BEDAVA AŞTI

Yapılan incelemede, hizmete açılan şehir hastanelerinde görevli şirket tarafından kullanılan mevcut ticari alanların, Bakanlık tarafından onaylanan uygulama projelerinde yer alan ticari alanlardan daha fazla olduğu tespit edildi.

HASTANELER GECİKTİ, KURUŞ CEZA ÖDEMEDİ

Sözleşmede gecikme cezası olarak belirtilen ek teminatın, bazı şehir hastanelerinin yatırım süreçlerinde gerekli koşullar oluşmasına rağmen İdare tarafından alınmadığı da görüldü.

Örneğin, Ankara Bilkent Şehir Hastanesinin 2. aşamasının verilen süre uzatımı dahil tamamlanması gereken tarih 30.10.2018 iken söz konusu aşama 01.02.2019 tarihinde hizmete açılabildiği; 3. aşamanın ise süre uzatımı dahil 31.01.2019 tarihinde tamamlanması gerekirken 22.07.2019 tarihinde faaliyete geçebildiği ve 4. aşamanın 30.04.2019 tarihinde bitirilmesi gerekirken 31.12.2019 tarihi itibarıyla henüz tamamlanmadığı anlaşıldı.

Ancak söz konusu gecikmeler için görevli şirketten teminat alınmadı. Sayıştay, “Sözleşme hükümlerinde yer alan yaptırım hükümlerinin yükleniciye caydırıcı bir yükümlülük getirmemesi sonucu İdarenin ihtiyaçlarının zamanında karşılanamama riskinin gerçekleştiği de görülmektedir” ifadelerini kullandı.

HASTANEYE "KAÇAK YATAK" ATTILAR, BAKANLIĞA BİLGİ BİLE VERMEDİLER

Konya Şehir Hastanesinin mimari projesi Bakanlık tarafından onaylanmadan faaliyete başladı. 838 yatak kapasiteli kesin projelerin 07 Eylül 2016 tarihinde Sağlık Bakanlığı tarafından onaylanmasından sonra faaliyet gösteren şirketin, 1250 yatak olarak faaliyet sürdürdüğü gözlemci raporundan anlaşıldı. Bu süreçte şirket, bakanlıktan 1250 yatak kapasitesine ilişkin herhangi bir izin/onay talebinde dahi bulunmadı.

ŞİRKET, KESİNTİDEN "HATA PUANIYLA" KAÇTI

Bir şehir hastanesinin yönetimindeki şirket tarafından sunulan merkezi yardım masası hizmeti, hizmet hata puanlarının takibini sağlamadı ve söz konusu hizmet kapsamında kurulan sistemde hata puanı ile kesinti oranlarının hesaplanmasında sözleşmede belirtilen formül uygulamadı.

Sözleşme feshine dahi yol açabilen hata puanları, şirketin ve alt alt yüklenicilerin performanslarının değerlendirilmesinde kullanılıyor. Yapılan kesinti oranı hesabına göre yapılacak ödemelerdeki kesintilerin bu yolla önüne geçildiği anlaşıldı.

ŞEHİR HASTANESİ KEMOTERAPİ İLACI SUNAMADI

İstanbul Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesinde Görüntüleme Hizmeti kapsamında TPN ve Kemoterapi İlaç Hazırlama Hizmetleri için kontrol testleri yapılmadan kabul komisyonlarınca hizmet kabulü yapıldı. Bu yüzden Çam ve Sakura Şehir Hastanesinde ise hastalara bir süre kemoterapi ilacı hazırlanamadı.