Çiftçi köstek değil destek istedi

AKP iktidarı, kuraklık nedeniyle çiftçiye verdiği “Dekar başına 30-100 lira arası destek vereceğiz” vaadini hâlâ yerine getirmedi. Artan girdi maliyetlerine bir de kuraklık eklenince çiftçinin yaşadığı darboğaz büyüdü. Üretici köylüleri daha zor günler bekliyor. Tüm Köy Sen tarımda başlayacak olan ekim öncesi 10 talep açıkladı: Tarımsal destek açıklanmalı, kota-kontenjan uygulaması bitirilmeli, girdi maliyetleri düşürülmeli, çiftçiye haciz işlemi yapılmamalı, çiftçiye nakdi destek verilmeli.

Tarım Bakanlığı, eylül ayında kuraklık nedeniyle bu yıl yüzde 30 ve üzeri verim kaybı yaşayan hububat ve baklagil üreticilerine, bir defaya mahsus, dekar başına 30 lira ila 100 lira arasında destekleme ödemesi yapılacağını açıklamıştı. Üreticiye 1 aylık süre zarfında ödeme yapılmadı.

Bir ay sonra başta buğday ve arpa olmak üzere ekime başlayacak çiftçilerin kara kara düşündüğünü söyleyen Tüm Köy Sen Genel Başkanı Sadık Turan, “Tohumluk, mazot ve artan gübre fiyatları karşısında kara kara düşünmekteyiz. Hatırlanacağı üzere geçtiğimiz aylarda Cumhurbaşkanı, yaşanan kuraklık nedeniyle, üreticilerin tarımsal borçlarının ertelendiğini ve dekar başına 100’TL ye kadar kuraklık desteği vereceklerini söylemişti. Geçen bunca zamana rağmen henüz somut bir adım atılmış değil” dedi.

Çiftçinin, 2021’de kuraklık nedeniyle pek çok yerde başta buğday ve arpa başta olmak üzere kimi ürünlerde hasat yapamadığını hatırlatan Turan, “Kimi üretici verim kaybı yaşadı. Şimdi de tohum ve gübre fiyatlarındaki artış karşısında çiftçiler tarlasını ekemez duruma geldi. Geçen yıl 3 bin 100 TL’ye aldığımız DAP gübrenin bu yılki fiyatı 6 bin 700 TL’ye çıktı. Kompoze gübreyi 2 bin TL’ye alırken şimdi 4 bin TL’nin üzerinde fiyat istiyorlar. Gübre ham maddesinde dışa bağımlıyız ve dolara endeksli fakat, dolar artınca artan gübre fiyatları, dolar yerinde sayarken ya da düşerken de artıyor. Mahsulünü kuruş kuruş artan fiyatlara satan üretici köylüler ilaç, gübre, mazot ve tohumluk fiyatlarındaki artışla baş edemiyor. Gübre firmaları kârdan zarar etmeyi bile istemezken, fatura üretici köylüye ve artan tarım ürünleri fiyatı nedeniyle halka kesilmiş oluyor” diye konuştu.

Artan girdi maliyetlerinin tarımsal üretime olumsuz etkilerini sadece üreticilerin ve halkın doğrudan yakıcı biçimde hissedeceğini söyleyen Turan şöyle devam etti:

“Yaşanan bu sürecin pek çok sonucu olacaktır. Birincisi; artan gübre fiyatlarıyla baş edemeyen üretici köylü yeteri kadar gübre alamadığı için daha az gübre verecek ve bu durumda da 2022 yılında üretim düşecektir. İkincisi; fiyatlardaki yüksek artış nedeniyle gübre alamayacağını düşünen üretici köylüler gübre istemeyen nohut ve mercimek gibi ürünlere yönelecek ve bu durumda da buğday, arpada üretim azalacaktır. Üçüncüsü; kuraklıktan gördüğü zararı karşılanmayan ve gübre, mazot vb. tarım girdileri karşısında yeteri kadar destek göremeyen üretici köylüler zar zor ürettiği mahsülü de değerinde satamadığı için üretime küsecek ve tarımdan kopacaktır.”

TÜM KÖY SEN’İN AÇIKLADIĞI 10 TEMEL TALEP

1. Kuraklık desteği artırılmalı ve acil olarak ödenmelidir.  
2. Üretici köylü ekime başlayacak ama tarım desteklemeleri hâlâ açıklanmadı. Yani üretici köylü hangi ürüne ne kadar destek verilecek bilmeden ekime başlayacak ve bu durum da tarım üretiminde plansızlığı beraberinde getirmektedir. Tarım desteklemeleri bir önce açıklanmalıdır.
3. Tarım ürünlerinde taban fiyat uygulanarak üretici köylünün emeğinin aracılar ve tüccarlar tarafından sömürülmesi engellenmelidir.
4. Tarım üretiminde başta çay, şeker pancarı ve tütün olmak üzere kota ve kontenjan uygulamasına son verilmelidir
5. Başta ilaç, mazot, gübre ve yem olmak üzere tarım üretiminin girdi maliyetleri düşürülmeli. Tohumluk ücretsiz dağıtılmalıdır. Köylünün kullandığı mazottan ÖTV kaldırılmalıdır. Tarım üretiminin planlı şekilde devamı için girdi desteği sağlanmalıdır.
6. Hayvancılığın geliştirilmesi için yem desteği verilmeli; çayır, mera ve yaylaların talan ve tahribi engellenmelidir. Yem bitkileri üretimini artırmak için destekler artırılmalıdır.
7. Tarım üretiminin devamı için üretici köylülere ucuz kredi sağlanmalıdır. Uygulanan tarım politikaları nedeniyle emeğinin karşılığını alamayan köylüler borçla üretim yapmaya çalışırken bir yanda kuraklık diğer yanda don felaketleri nedeniyle ürün alamadığı gibi borçları da katlanarak artmaktadır. Tarım kredi kooperatifi ve bankalara olan borçları nedeniyle traktörü, hayvanı, tarlası, bağı bahçesi haczedilen köylülerin haciz işlemleri durdurulmalı, üretici köylülerin bankalara ve tarım kredi kooperatiflerine olan borçları silinmelidir.
8. Tarım ürünlerinde harman, hasat dönemi ithalat durdurulmalı, ülke içi üretimi olan tarım ürünlerinde kıtlık ya da yetersizlik sorunu olmadığı sürece ithalat yasaklanmalıdır.
9. Tarım alanları ve ormanlık alanların tarım dışı kullanımı durdurulmalı. Tarım ve ormanlık alanların imara açılması başta olmak üzere inşaat, enerji ve maden şirketlerinin talan ve tahribine son verilmelidir.
10. Bugün yaşadığımız don ve kuraklık afetleri nedeniyle zarar gören üretici köylülere üretime devam edebilmeleri için nakdi yardım yapılmalı, kuraklık olan bölgelerde DSİ bedava su vermeli, DEDAŞ başta olmak üzere elektrik dağıtım şirketlerinin elektrik borcu nedeniyle köylünün sulama suyunda kullandığı elektriği kesmesine izin verilmemelidir. Yeni dönem için ücretsiz tohumluk başta olmak üzere girdi desteği sağlanmalıdır. Sulama suyunda kullanılan elektriğin KDV’si yüzde 18’den, yüzde 1’e indirilmelidir.

(EKONOMİ SERVİSİ)