Dinozor keşfedildi: Korkuya neden olan Llukalkan Aliocranianus!

Hakemli Journal of Vertebrate Paleontology'nde yayımlanan araştırma, yeni keşfedilen bir dinozor türünü ilan etti: Llukalkan aliocranianus, yani "korkuya neden olan"! Tiranozorların Kuzey Yarımküre’ye hükmettiği yaklaşık 80 milyon yıl öncesinde, bu dinozor, güney kıtalarına hükmettiği bilinen 10 abelisaurid türünden biriydi. Korkunç bir katil olan Llukalkan, 5 metreye varan müthiş boyutu, son derece güçlü ısırığı, oldukça keskin dişleri, ayaklarındaki dev pençeleri ve keskin koku alma duyusu nedeniyle, günümüzde Arjantin olan Patagonya'da Geç Kretase döneminde yaşamış, muhtemelen en büyük yırtıcı hayvanlarından biriydi.

Kaba kemiklerden oluşan kısa bir kafatası vardı; günümüz sürüngenlerinden Gila Canavarı'na veya bazı iguana türlerine benzer çıkıntılara ve uzantılara sahipti. İşitme duyusu da diğer abelisauridae dinozorlarından farklıydı. Kafatasının yapısı, diğer abelisauridae dinazorlarının birçoğundan daha iyi olduğunu ve günümüz timsahlarının kafatasına benzer olduğunu göstermektedir. Cins adı olan Llukalkan sözcüğü yerli Mapuçe halkının dilinde "korkuya neden olan" anlamına gelmektedir. "Farklı kafatası" anlamına gelen aliocranianus belirleyici adı ise Latinceden gelmektedir. Bu dinozor, dinozorlar çağının sona ermesinden sadece birkaç milyon yıl önce, başka bir furileusaurian (sert sırtlı kertenkele) abelisaurid türü olan Viavenator exxoni ile aynı küçük alanda ve zaman diliminde yaşamıştır.

NASIL BİR TÜR?

Llukalkan ve Viavenator fosil kalıntıları, Arjantin’in La Invernada bölgesindeki aynı ünlü fosil sitesi olan Bajo de la Carpa Formasyonu’na yalnızca 700 metre uzaklıkta bulundu. Arjantin’deki Ulusal San Luis Üniversitesi’nde paleontolog olan baş yazar Dr. Federico Gianechini, şöyle diyor:

“Bu oldukça önemli bir keşif, çünkü abelisauridae çeşitliliğinin ve bolluğunun dinozorların alacakaranlık döneminde sadece Patagonya'da değil, aynı zamanda daha yerel bölgelerde de önemli ölçüde olduğunu gösteriyor.” Abelisauridae, çoğunlukla Patagonya’da ve günümüzde Afrika, Hindistan, Antarktika, Avustralya ve Güney Amerika olarak kabul edilen antik güney altkıta bölgelerinde yaşamını sürdüren, ortalama 5 ila 9 metre uzunluğunda, çarpıcı bir teropod dinozor ailesiydi. Bu korkunç yırtıcının Patagonya’da bugüne kadar neredeyse 10 türü gün ışığına çıkarıldı. Abelisauridlerin genel görünüşü küçük, kısa ve kalın kollarıyla T. rex'e benzerken; genellikle tepeleri, çıkıntıları ve boynuzları olan benzersiz kafatasları ise olağanüstü derecede kısa ve derindi. Avlarına saplamak için kullanmış olabilecekleri dev pençeleriyle arka bacaklarında dik hareket eden Llukalkan’ın, güçlü arka ayakları sayesinde hızlı hareket ederken avını parçalayan son derece güçlü ısırıkları ve oldukça keskin dişleri vardı. Llukalkan'ın fosilleşmiş kalıntılarında aynı zamanda mükemmel bir şekilde korunmuş ve bozulmamış bir beyin de bulunmaktadır. Bu yeni tür, birçok açıdan Viavenator'a benzese de onlardan daha küçük olmakla birlikte, kafataslarındaki damarların geçtiği boşluklar daha büyüktür; diğer farklılıkların yanı sıra, beyin kasasını oluşturan kemiklerden biri olan supraoksipital, tepe kısımdan daha geniş bir şekilde ayrılır. Ancak bu yeni dinozorun en ayırt edici özelliği, şimdiye kadar bulunan diğer abelisauridlerde daha önce gözlemlenmemiş, orta kulak bölgesindeki küçük, arkası havayla donu sinüstür.

DAHA KEŞFEDİLECEK ÇOK ŞEY VAR

Arjantin’deki Patagonya Jeoloji ve Paleontoloji Enstitüsü’nden ortak yazar Dr Ariel Mendez’in söylediği üzere; bu durum, Llukalkan’ın diğer Abelisauridslerden farklı olarak, muhtemelen günümüz timsahlarından çok daha iyi bir işitme duyusu olduğu anlamına gelebilir:

“Bu bulgu, onların diğer abelisauridlerden farklı bir işitme adaptasyonuna ve muhtemelen daha keskin bir işitme duyusuna sahip olduklarına işaret ediyor.”

Llukalkan’ın adaptasyonlarının fosil kanıtı, dinozorların soyu tükenmeden hemen önce Abelisaurids’in geliştiğini göstermektedir; ancak yaşamış da olabilir. Dr. Mendez şöyle diyor:

“Bu dinozorlar halen yeni evrimsel yollar deniyorlardı ve tamamen yok olmadan önce hızla çeşitleniyorlardı.” Önemli bulgulara rağmen, daha keşfedilecek çok şey var. Gianechini, sözlerini şöyle bitiriyor: “Bu keşif aynı zamanda henüz keşfedemediğimiz daha fazla abelisaurid olduğunu gösteriyor; bu nedenle başka yeni türler arayacak ve furilesaurlar arasındaki ilişkiyi daha iyi kavrayacağız.”

https://evrimagaci.org/son-derece-guclu-etobur-bir-yirtici-dinozor-kesfedildi-korkuya-neden-olan-nami-diger-llukalkan-aliocranianus-10329