MLSA, 1 Ocak-15 Temmuz Dava Takip Raporu'nu yayınladı
Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneğinin (MLSA) 1 Ocak-15 Temmuz 2021 tarihlerine dair hazırladığı rapora göre gazeteci, aktivist ve siyasetçilerin terör suçlarıyla suçlanması artarak devam ediyor.
Görsel: MLSA
Gazeteci, aktivist ve siyasetçilerin terör suçlarıyla suçlanması artarak devam ediyor. MLSA dava takip projesinin raporuna göre gazetecilerin, aktivistlerin ve siyasetçilerin terör suçlarıyla suçlanması eğilimi artarak devam ederken, gazetecilerin cezalandırıldığı davalarda terör suçları dışındaki farklı suçlara daha fazla atıf yapılıyor.
Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (Media and Law Studies Association - MLSA) 1 Ocak-15 Temmuz 2021 tarihleri arasında 11 şehirde 15 gözlemci ile 98 davanın 147 duruşmasını izledi.
Rapor verileri, bir önceki izleme döneminde tespit edilen tutuksuz yargılama eğiliminin devam ettiğini ve sanıklara yöneltilen suçlamaların değişmediğini ortaya koydu. Bir önceki raporun kapsadığı dönemde tutuklu yargılama oranı %6 iken bu oran yeni izleme döneminde %3’e düştü. Geçmiş rapor döneminde yargılananlara yöneltilen suçlamaların %46’sı terörle ilgili iken bu oran bu dönemde %58 oldu. Terör suçlarının ardından en sık karşılaşılan suçlama ise %6 oranı ile “Cumhurbaşkanına hakaret”.
"CUMHURBAŞKANINA HAKARET" SUÇLAMASI YÜZDE 25 ORANINDA
Bu dönemde Terörle Mücadele Kanunu (TMK) ile düzenlenen suçlarda mahkumiyet oranında belirgin bir düşüş gözlendi. Geçtiğimiz dönemde TMK’den ceza verme oranı %78 iken bu raporun kapsadığı dönemde bu oran %30 oldu. Ancak bu dönemde gazetecilerin başka suçlardan daha fazla cezalandırıldığı tespit edildi. Örneğin Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 299. maddesinde düzenlenen “Cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasından ceza verilme oranı %10’dan %25’e, 125. maddenin üçüncü fıkrasında düzenlenen “kamu görevlisine hakaret” suçlamasından ceza verilme oranı ise %5’ten %17’ye yükseldi.
Bu dönemde yaptığı haberler nedeniyle cezaevinde bulunan gazeteci sayısı 66’dan 60’a düştü. Şu anda cezaevinde bulunan gazeteci ve basın çalışanlarının güncel sayısı 57.
ADİL YARGILAMAYA İLİŞKİN ŞÜPHELER
147 duruşmanın 30’unda, gözlemciler sanıkların adil yargılandıklarına ilişkin şüphe duyduklarını bildirdi. 11 duruşmada gözlemciler mahkemelerin tarafsızlığından endişe ederken 10 duruşmada yargılamanın aleniliği ilkesine saygı duyulmadığı, 5 duruşmada ise uzun yargılama sebebiyle adil yargılanma hakkının ihlal edildiği tespit edildi. Ek olarak gözlemciler, 3 duruşmada tanıkların sahte olduğundan şüphe ettiklerini kaydetti.
NEYLE SUÇLANDILAR?
İzlenen 98 davada sanıklara toplamda 149 suçlama yöneltildi. Suçlamaların büyük çoğunluğu bir önceki raporda gözlemlendiği gibi terörle ilgili suçlardı. Sanıklara 37 davada “terör örgütü propagandası yapmak” (TMK 7/2), 31 davada “silahlı terör örgütü üyeliği” (TCK 314, TMK 7/1), 9 davada “terörle mücadelede görev almış kamu görevlilerinin hüviyetlerini açıklama veya yayma” (TMK 6), 6 davada “örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek, örgüte yardım etmek” (TCK 220/6-7), 3 davada “suç işlemek amacıyla örgüt kurmak” (TCK 220) ve 1 davada “6415 sayılı terörizmin finansmanının önlenmesi hakkındaki kanuna muhalefet” suçlamaları yöneltildi.
Suçlamalara gösterilen delillerin %64’ü gazetecilik faaliyetleri ile ilgiliydi. Sanık, tanık veya müşteki beyanları 20 davada delil olarak öne sürülürken 6 davada da dernek faaliyetleri suç delili olarak sunuldu.
KİMLER YARGILANDI?
İzlenen 98 davada 562 sanık yargılandı. Yargılananların yüzde 42’si gazeteciyken, %23’ü aktivist, %11’i siyasetçiydi. Sanıklar arasında avukatlar (%2), yazarlar (%2), öğrenciler (yüzde 2), basın çalışanları (%1), sanatçılar (%1) ve akademisyenler de (%1) vardı.
Raporun tamamına buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz. (MEDYA SERVİSİ)
