Kış sofralarının olmazsa olmazı: Çorbalar

Makbule HATİCE
İstanbul

Mutfakta elim belimde dolaşıyorum… Bugün canım yemek yapmak istemiyor. Bazı günler-özellikle o gün çok yorulmuşsam-  hiç mutfağa girmek istemem. Ama istesem de istemesem de sofraya yemek çıkması lazım. O yüzden bir köşede hem pratik hem lezzetli yemek çeşitlerim vardır. Pratik soslarla lezzetlendirdiğim tavuk, makarna, salata, ayrıca çorbalar. Çorbalar en başta. Bana göre çorba her derde deva. Evde hangi malzemeler varsa kat katıştır bir çorba olsun. Sebzelerden, bakliyattan, otlardan; etli, sütlü, yoğurtlu, tavuklu, balıklı, tahıllı her malzemeden çeşit çeşit çorba yapılabilir. Sofraya yemek çıkaran herkesin kendine göre çorba tarifleri vardır. Ben de şimdi kendi çorba tariflerimden mevsime uygun sebzelerden bir kaçını yazacağım umarım yapmayı denersiniz.

KARNABAHAR ÇORBASI

Malzemeler: Yarım karnabahar, üç dört çiçek brokoli, bir küçük havuç, bir küçük kapya biber (kırmızıbiber), bir küçük soğan, bir yumurta, bir limon, tuz, karabiber, iki kaşık sıvı yağ.

Soğanı, biberi, havucu küçük (zar şeklinde) doğrayalım, tencereye iki kaşık yağı koyup doğramış olduğumuz sebzeleri yağda biraz soteliyelim. Hafif renk verince çorbanın suyunu koyalım, tuz ve karabiber ilave edelim. Karnabaharı ve brokoliyi küçük çiçeklere ayıralım, çorba olacağı için çiçekler küçük olsun. Önce karnabaharları atıp biraz pişirelim, yumuşamasına yakın brokolileri atalım. Brokoliyi sonra koymamızın nedeni hem çabuk piştiği için hem de yeşil rengini kaybetmemesi için. Brokoliyi de kattıktan sonra bir kasede yumurtanın sarısını bir limonun suyuyla iyice çırpalım (Ekşi çok sevmiyorsanız yarım limon kullanabilirsiniz). Yumurta limon sosunu direk tencereye eklersek, yumurtanın pişmesine neden oluruz. Bunu engellemek için tencereden aldığımız sıcak sudan sosa azar azar ilave ederken sürekli karıştırmalıyız. Sosu tencereye ilave ettikten sonra, birkaç dakika daha kaynatıp ocağı kapatabiliriz.

BRÜKSEL LAHANASI ÇORBASI

Malzemeler: On beş yirmi adet bürüksel lahanası, üç kök ıspanak, bir küçük soğan, yarım kapya biber, iki diş sarımsak, bir avuç erişte, tuz, karabiber, pul biber, sıvı yağ.

Soğan ve kapya biberler küçük doğranır, tencereye sıvı yağ konup önce soğanlar kavrulmaya başlanır, kapya biber ve küçük doğranmış sarımsak ilave edilir. Yıkanıp küçük doğranmış ıspanak ve temizlenmiş brüksel lahanaları da ilave edilip biraz daha kavrulur. Tuz, karabiber, pul biber ilave edilir. Kaynamış su da konulup bir taşım kaynatılır. Kaynayan çorbaya erişteler ilave edilir. Lahanalar pişene kadar önce yüksek ateşte sonra kısık ateşte pişirilir.

KIRMIZIBİBER (KAPYA) ÇORBASI

Bu çorba çok lezzetli bir çorba. Unlu, patatesli farklı şekillerde pişirilebilir ama ben sebze çorbalarını blendırdan geçirsem bile un veya nişastayla koyulaştırmıyorum. Sebzeyi kendi tadında yapmak bana daha sağlıklı geliyor.

Malzemeleri: Sekiz adet biber, iki diş sarımsak, bir küçük soğan, iki kaşık sirke, birkaç dal maydanoz, tuz karabiber, iki kaşık sıvı yağ.

Önce biberleri közleyelim, uğraşmak istemezseniz sadece ikisini mutlaka közleyin ve ayıklayıp bir kenara ayırın. Kalan altı biberi ister közlenmiş isterse közlenmemiş olsun temizleyip doğrayalım. Tencereye yağı koyup küçük doğranmış soğan, doğranmış bir diş sarımsak ve biberlerle birlikte beş dakika soteliyelim. Tuz, karabiber ve sıcak su ilave edip on, on beş dakika pişirelim. Blendırla pürüzsüz hale getirelim. Ayırdığımız iki közlenmiş biberi küçük doğrayıp çorbaya ilave edelim. Çorbamız biraz tatlı bir çorba olacaktır (biberlerden) bu şekilde içmek istemezseniz kalan bir sarımsağı ezip iki kaşık sirkeyle ve ince doğranmış maydanozla karıştırıp bir sos yapın, isteyen çorbasına bir miktar bu sostan dökebilir. Deneyin çok lezzetli olacağını göreceksiniz.

BROKOLİ ÇORBASI

Malzemeler: Bir brokoli, bir küçük soğan, tuz, karabiber, iki kaşık yağ.

Brokoliyi yıkayıp çiçeklerini ayıralım. Çiçeklerinden bir kısmını, bir su bardağı kadar daha minik çiçekler halinde ayıralım. Geri kalanı küçük doğrayıp yağda sotelediğimiz soğanlara ilave edip sıcak suyunu da koyup pişmeye bırakalım. Brokoli yumuşayınca blendırla pürüzsüz hale getirelim ve ayırdığımız minik brokolileri ilave edip bir taşım daha kaynatalım, çorbamız pişti. Minik brokoliler çok pişmediği için çorbayı içerken güzel bir tat verecektir.

*Dikkat ettiyseniz hep sıcak su ilave ediyorum. Yemek pişirirken tüm yemeklere ve çorbalara sıcak su ilave ederim daha lezzetli oluyor.

KABAK ÇORBASI

Malzemeler: Üç adet büyük veya dört adet orta boy kabak, bir küçük soğan, bir küçük kase haşlanmış pirinç, tuz, karabiber, çeyrek demet dereotu, sıvı yağ. Kabakların kabuklarını soyup iri parçalar halinde tencereye doğranır. Tuz, karabiber, sıvı yağ ilave edilip sebzelerin üzerini üç parmak geçecek kadar su konup kaynamaya bırakılır. Kabaklar pişene kadar kaynatılır. Kabaklar pişince blendırdan geçirilir, haşlanmış pirinç ilave edilip kısık ateşte biraz daha pişirilir. İndirmeye yakın dereotu ince doğranıp çorbaya ilave edilir. Pirinçle koyu olursa az miktar su ilave edip, koyuluğunu ayarlayabilirsiniz.

SEMİZOTU ÇORBASI

Malzemeler: Bir küçük demet semizotu, yarım bardak pilavlık bulgur, bir küçük soğan, bir küçük kapya biber, üç dolu kaşık yoğurt, bir yumurta, yarım limon suyu, tuz, karabiber, pul biber, iki kaşık sıvı yağ.

Soğanı ve biberi küçük doğrayıp yağda soteleyelim. Yıkayıp doğradığımız semizotunu, tuz, karabiber ve pul biberi ilave edip biraz daha soteleyelim. Sıcak suyu koyup kaynamasını bekleyelim. Kaynamaya başlayınca bulguru ilave edelim. Bulgur pişene kadar önce harlı sonra kısık ateşte pişirelim. Derin bir kasede yumurta, yoğurt ve limon suyunu iyice çırpalım. Çorbanın suyundan azar azar ilave edip karıştırarak, yoğurdun ve yumurtanın kesilmesini önleyelim. Karıştırdığımız çorbaya ilave edelim, beş dakika daha pişirdikten sonra altını kapatalım.

SOSLAR

Yemek soslarına gelince, bazılarını önceden yapıp buzdolabında bulundururum, bazılarını da yemek yaparken hazırlarım.

TAVUK SOSLARI:

Kırmızı sos;

Malzemeler: Bir kaşık salça, tuz, karabiber, pul biber, iki kaşık soya sosu (koymasanız da olur), iki kaşık sıvı yağ.

Malzemeleri güzelce karıştırın. Dilimlenmiş tavukgöğüslerini bu sosa bulayıp teflon tavada yağsız on dakikada ızgara edebilirsiniz ya da tavuk bagetlerini bu sosla harmanlayıp yüksek dereceli (250 derece gibi) fırında su koymadan pişirebilirsiniz. Altı üstü kızardığında bagetler pişmiş olur.

Yoğurtlu sos;

Malzemeler: İki kaşık yoğurt, bir kaşık hardal, bir tatlı kaşığı kimyon, iki kaşık yağ. Malzemeleri güzelce karıştırıp yukarıdaki tarifteki gibi tavuk yemeklerinde kullanabilirsiniz.

SEBZELİ SOS

Malzemeler: Bir küçük soğan, bir küçük kırmızıbiber (kapya), bir küçük domates, dörtte bir demet maydanoz, bir diş sarımsak, iki kaşık sıvı yağ. Hepsini rondodan geçirelim. Blendır demedim çünkü biraz taneli kalırsa daha lezzetli oluyor. Tavuklarınızı bu sosla harmanlayıp fırında pişirebilirsiniz ya da kızarttığınız veya fırınladığınız köfteleri de bu sosla tekrar fırında pişirebilirsiniz. Makarnada kullanmak isterseniz rondodan çekerken yağ koymayın. Rondoda çektikten sonra yağda hafifçe soteleyip haşlanmış makarnayla karıştırabilirsiniz.

FESLEĞEN SOS

Malzemeler: İki demet fesleğen, bir diş iri sarımsak ya da iki adet sarımsak, yarım bardak ceviz içi, bir çay bardağı zeytinyağı, tuz, karabiber. Malzemeleri rondodan geçirin, kavanoza koyun. Buzdolabında uzun süre dayanır. Makarnayı haşlayıp iki kaşık bu sosla karıştırabilirsiniz ya da mantı yaptığınız zaman susuz mantıyı bu sosla karıştırıp yanında yoğurtla servis edebilirsiniz.

MANTARLI SOS

Mantarları iri doğrayıp küçük doğranmış yarım soğan, ezilmiş bir adet sarımsakla, iki kaşık sıvı yağda soteleyelim. Yarım su bardağı sütle bir tatlı kaşığı nişastayı açıp sotelediğimiz mantarların üzerine koyup pişirelim. Tuzu karabiberi ilave edelim. Hafif koyulaşınca makarnayla karıştıralım (Nişasta kullanmak istemezseniz mantarları yarım bardak sütte pişirin).

SEBZELİ MAKARNA SOSU

Bu sosu genellikle kepekli veya tam buğday unlu makarnalarda kullanıyorum güzel oluyor. Bir adet havuç, bir adet kırmızı (kapya) biber, bir kabak, üç sap ıspanak, bir küçük soğan, bir diş sarımsak, bir adet sivri biber, bir domates, tuz, karabiber, pul biber. Havucu temizleyip boyuna ikiye kesip verev doğrayalım. Kırmızıbiberi aynı şekilde boyuna kesip yarım halkalar şeklinde doğrayalım. Soğanı ortadan kesip piyazlık doğrayalım. Kabağı temizleyip dört tarafından kenarlarını kesip ortasındaki çekirdekli kısmı atalım. Kalan kenarları verev keselim. Sarımsağı doğrayalım, biberi verev keselim, ıspanağı irice doğrayalım, domatesin kabuklarını soyup küçük doğrayalım. Kesme işlemi bittikten sonra tavaya iki kaşık yağ koyup önce soğanları, havucu ve kabağı soteleyelim. Arkasından sarımsağı, kırmızı ve yeşilbiberleri ilave edip sotelemeye devam edelim. Daha sonra ıspanağı ilave edelim. Onu da diğer sebzelerle soteliyelim. En son olarak domatesi, tuzu, karabiberi ve pul biberi ilave edip üzerine bir kapak kapatıp kısık ateşte beş on dakika pişirelim. Haşlanmış makarnayla karıştıralım.

Bugünlük bu kadar tarif yetmez mi? Tarif çok ama önemli olan elimizde olan malzemelerle farklı lezzetler ortaya çıkarmak. Ben, önce evde ne var ona bakarım. Olan malzemeyle yemekler yaparım. O yüzden bazı tariflerimin adı yok. Bugün de bu kadar olsun. Umarım yazdıklarımdan yararlanırsınız.

Sorularınız olursa neselimutfak1@gmail.com’a yazabilirsiniz

Afiyet olsun…