Hekimlerde bıçak kemiğe dayandı

Hasan Metin TAŞKIRAN
İstanbul

Pandemiyle birlikte artan iş yükü, ağır çalışma koşulları, geçim sıkıntısı ve sağlıkta bitmeyen şiddet… Bir dönemin gözde mesleklerinden hekimlik artık bu mesleği yapanlar için çekilmez bir hale geliyor. Tükenen hekimler istifa ediyor, yurtdışına giden hekim sayısı her geçen gün artıyor.

Yaşadıkları sorunların çözümü için Sağlık Bakanlığı’ndan randevu isteyen hekimlerin meslek örgütü Türk Tabipleri Birliği (TTB)’ye henüz bir geri dönüş yapılmadı. Artık bıçağın kemiğe dayandığına dikkat çeken TTB ve hekimler ‘Emek Bizim Söz Bizim’ şiarıyla bir dizi eyleme hazırlanıyor.  23 Kasım’da İstanbul’dan Ankara’ya “Beyaz Yürüyüş” düzenleyecek olan TTB’nin 2’inci Başkanı Doç. Dr. Ali İhsan Ökten ile hekimlerin sorunlarını ve taleplerini konuştuk.

HEKİMLER TÜKENİYOR

En temel sorunun hekimlerin ekonomik ve özlük hakların gasp edilmesi olduğunu dile getiren TTB 2. Başkanı Ali İhsan Ökten, pandemide en fazla kayıp veren meslek grubunun sağlık çalışanları olmasına rağmen çalışma şartları, ekonomik ve özlük haklarına ilişkin bir iyileştirme yapılmadığını söyledi. Pandemide hekimlerin ağırlaşan iş koşullarıyla birlikte tükendiğini ve artık birçoğunun mesleğini yapmak istemediğine dikkati çeken Ökten, “Sağlık Bakanlığı sağlıkta dönüşüm yaparken hekimlerin ve sağlık çalışanlarının üzerine basarak yaptı, onlara çalışma, ekonomik ve özlük haklarını vermedi. Bir de sağlıkta dönüşüm bize şiddeti getirdi” diye konuştu. Ökten,  yaşadıkları sorunları defalarca dile getirmelerine rağmen bakanlıktan bir geri dönüş alamadıkları için eylem hazırlıklarına başladıklarını söyledi.  

‘YOKSULLUK SINIRININ ALTINDA ÜCRET’

Hekimlerin çıplak maaşının 5-6 bin lira arasında olduğunu, buna ek olarak döner sermaye denen ve emekliliğe yansımayan artı ücret aldıklarını söyleyen Ökten, birçok hekimin de döner sermayeden pay alamadığını söyledi. Çoğu hekimin aldığı yoksulluk sınırının altında bir ücret aldığına işaret eden Ökten, hekimler olarak emekliliğe yansıyacak ve insanca yaşayacak tek bir ücret talepleri olduğunu söyledi. Döner sermaye yönteminin tıp mesleğine uygun bir yöntem olmadığını söyleyen Ökten “Bu sistem çalışma barışını bozuyor ve hekimleri performans kaygısıyla hataya zorlanıyor” dedi. Türkiye’de işçi ve memurların yanı sıra artık hekimlerden de geçinemediklerine ilişkin dönüşler aldıklarını aktaran Ökten, “Ekonomik anlamda tüm hekimler bıçak kemiğe dayandı noktasındadır. Artık çoğu hekim ne yazık ki ay sonunu getirememekte” dedi.

‘5 DAKİKADA SAĞLIK OLMAZ’

Sağlık Bakanlığı’nın hastanelere ‘Hastalara 5 ila 15 dakika arasında randevu verin’ diye yazı yolladığını hatırlatan Ökten, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)’nün ise bir hasta için 20 dakikalık bir süre öngördüğünü belirterek “Bu süre de branşlara göre uzayıp kısalabiliyor. Ama Sağlık Bakanlığı bunları göz ardı ediyor. 5 dakika kabul edilemez. Arkadaşlarımız  5 dakikada ancak bilgisayarda hastanın kayıt işlemlerini yapıyor, hastanın derdini dinlemeye çalışıyor ama başını kaldırıp hastaya bakamaz durumda” diye konuştu. Sağlık Bakanı’nın yıllık hasta sayılarına ilişkin yaptığı açıklamaya da dikkati çeken Ökten, “Hasta sayısının artışıyla övünen bir bakanımız var bizim, utanç duyulacak bir şey normalde. Bunu bizim tersine çevirmemiz gerekir. Bunun için de hastalara ayıracağımız süre mutlaka arttırılmalıdır” dedi.

‘İLERİDE BİZE BAKACAK HEKİM BULAMAYABİLİRİZ’

Sağlıkta şiddetin ise kendileri için en can yakıcı sorunlardan biri olduğuna vurgu yapan Ökten  “Bunun nedeni de yine uygulanan sağlık politikalarıdır. Kendi politikalarını şirin göstermek için hekim ve sağlık çalışanlarına yüklendiler, ‘Size kapıyı açmazlarsa kırıp içeri girebilirsiniz’ dediler. Toplumda bizleri küçük düşüren ifadeler kullandılar.  ‘Bunlar iğne bile yapmayı beceremez’ dediler. Böylece hekim ve hasta arasındaki güven ve saygı ilişkisini yok ettiler” diye konuştu. Sağlıkta şiddet, çalışma koşullarının kötüleşmesi, her gün en az 100 hastaya bakmak ve geçim sorunun  hekimleri artık bu ülkede bu mesleği yapamaz hale getirdiğini anlatan Ökten “Bu yüzden her yıl binden fazla hekim yurt dışına gidiyor. Tıp fakültesinden mezun olan genç hekimler ağır cerrahi branşlarda tercih yapmak istemiyor.  İleride bu toplum kendisini ameliyat edecek, kendisine iyi bakacak hekim bulamayacaktır” ifadelerini kullandı.

GEÇİNEMİYORUZ SESLERİ YÜKSELİYOR

TTB’nin 81 ilden 6178 hekim ile yaptığımız anket sonuçları:*Hekimlerin yüzde 45’inin aylık geliri yetmiyor*Yüzde 76’sı pandemi ek ödemesi almıyor.*Yüzde 90’ı performansa dayalı ek ödeme sisteminin adaletsiz olduğunu düşünüyor.*Yüzde 92’si sağlıkta şiddet ile ilgili son yasal düzenlemenin etkili olmadığını düşünüyor.*Yüzde 84’ü daha önce hasta veya yakını tarafından sözel ve fiziksel şiddete uğradığını belirtiyor.*Yüzde 68’i çalışma şartlarının yoğunluğu nedeniyle hastalarıyla yeterli ve uygun şekilde ilgilenemediğini düşünüyor.*Yüzde 72’si çalışma ortamının pandemi koşullarına uygun olmadığını düşünüyor.

8 BİN HEKİM İSTİFA ETTİ

Her ay ortalama 80 hekim yurtdışına göç ediyor.Salgında dahi sağlıkta şiddet durmadı. 2020’de 12000 şiddet bildirimi oldu. Salgın sürecinde (18 ayda) 8000 hekim istifa etti.Çalışma koşulları ağırlaştı. 1 hekim günde ortalama 100 hasta bakıyor.Randevu süreleri 5 dakikaya indirildi.

"Hekimler artık yurtdışında göçmen doktor olmayı tercih ediyor"

TTB: "Geçinebilmek ve güvenceli çalışma istiyoruz, harekete geçmeye hazırız"