Norveç’te ücret artışları fiyat artışlarının gerisinde kaldı

Mahmut ALGÜNERHAN
Oslo

Norveç’te fiyat artışları ve yaz sonrası yükselen elektrik fiyatları halkın ekonomisini zorluyor. 2021'de yapılan yüzde 2,7’lik genel ücret artışı çerçevesi, ülkede gelişen fiyat artışlarının çok gerisinde kalıyor. Bu durum ülkede yaşayan sıradan halkın çoğunun ekonomisini etkileyerek, endişelendiriyor.

FriFagbevegelse adlı internet gazetesi, kendi internet sayfasında yaptığı haberine göre, Norveç’in en büyük yerel bankalar ittifakındaki finans grubu olan EİKA'da baş ekonomist olan Jan Ludvig Andreassen’in, sıradan insanların bu yıl bu farkı daha çok göreceklerini düşündüğünü yazıyor.

Norveç Devlet İstatistik Enstitüsü SSB’nin bu hafta açıkladığı rakamlarına göre, geçen yıl eylül ayından bu yıl eylül ayına kadar fiyatlardaki artış yüzde 4,1 oldu. Yalnızca ağustos ayından eylül ayına kadar fiyat artışları yüzde 1 oldu.

Andreassen, FriFagbevegelse’ye yaptığı açıklamada, sıradan insanlar için bu yıl reel ücretlerinde düşüş olacağını belirterek, “Bu yıl şu ana kadar fiyatlardaki artış yüzde 3,3 oldu. Yıl içinde daha fazla fiyat artışı olmazsa 2021'de fiyat artışı yüzde 3,3 olacak. Aynı zamanda, bu yıl ücret artışı için tahminler ise yüzde 2,8 olacak. Yıl sonuna doğru gidildiği için de ücret artışının çok fazla değişmeyeceğini” söylüyor.

FriFagbevegelse’ye göre, Den Norske Bank (DNB)'de kıdemli ekonomist olan Kyrre Aamdal da fiyat artışının bu yıl yüzde 2,7'den düşük olmasının pek olası olmadığını söylüyor.

Kyrre Aamdal, “Bu yılın ilk dokuz aylık tüketici fiyat endeksi, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,1 daha yüksek oldu. 2021 fiyat artışının yüzde 2,7'nin altında sona erecekse, fiyatların bu yılın üçüncü çeyreği ile dördüncü çeyreği arasında yüzde 2'nin biraz üzerinde düşmesi gerekiyor. Bu, dördüncü çeyrekte fiyatların yıllık büyümesine karşılık, geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 1,3 olmalıdır. Eylül ayında fiyat artışı yüzde 4,1 oldu. Fiyatlarda böyle bir düşüşün olma olasılığı çok düşüktür, özellikle elektrik fiyatları Ekim ortasına doğru çok yüksek bir seviyede kaldığından, şu anda pek olası görünmüyor” diyor.

Kyrre Aamdal, ayrıca DnB'nin ağustos ayına ait Ekonomik Görünüm raporuna da atıfta bulunuyor. Raporda, banka bu yıl toplam tüketici fiyat artışını yüzde 2,9 olacağını tahmin ediyor.

Aamdal, fiyat artışının yüzde 2,7’nin altına düşmesinin pek gerçekçi görünmediğini söylüyor ve “Ağustos ve Eylül aylarında elektrik fiyatlarındaki keskin artışı yakalayamadık ve bu nedenle tahmin şu anda düşük görünüyor. Norges Bank, şu anda makul bir tahmin olarak gördüğümüz yüzde 3,2'lik bir fiyat artışı öngördü. Hükümetin dün sunduğu 2022 Ulusal Bütçesinde fiyat artışının yüzde 2,8 olacağı tahmin ediliyor” diyor. Pandemi sonrası ülkenin yeniden açılışı, ücret ve fiyat artışını nasıl etkileyeceği konusunda da hala çok fazla bir belirsizlik var.