Kömürden bir TKİ bir de vatandaş kazanmıyor
"TKİ kantarlarından yakımlık kömürün çıkış fiyatı ekim 2021 itibariyle 841 TL. Vatandaşın sobasına girerken kömürün tonu 2 bin 500 TL’leri aştı."
Fotoğraf: Maden işçileri
Soma’dan maden işçileri
Manisa
Kara kış kapıya dayandı. Bizler Soma’daki maden işçileri 7/24 hız kesmeden kömür üretimindeyiz ama kış sezonu gelince daha bir şevkle çalışırız. Yaptığımız işin her şeyden önce bir kamu hizmeti olduğunu biliriz. Sobalarda yanacak kömürün, nasırlı elleri de, minicik çocuk ellerini de ısıtacağını bildiğimiz içindir ki çok mutlu oluruz. Yüklenen kamyonların, vagonların Anadolu’nun dört bir yanına dağılışı keyfimize keyif katar.
Satılmaya çıkan kömürler kadar, Sosyal Yardımlaşma Vakfı aracılığıyla dağıtılan kömürler ve okullara gönderdiğimiz kömürler de her gün ellerimizden geçer.
Hani o meşhur söz gibi her şey, “Siz yardım edilmiş yoksulluk istiyorsunuz, biz ise ortadan kaldırılmış yoksulluk. İşte o yüzden anlaşamıyoruz.” Evet öyle ama yoksulluğun, çaresizliğin geldiği bu aşamada, emeğimizin, uğraşlarımızın bir parça da olsa amacına ulaşıyor olması, o vagonların Anadolu’nun en ücra köşelerine doğru yol alıyor olması bizi bir parça mutlu ediyor.
Geçtiğimiz yıl, 2020 kışında 2 milyon aileye ve binlerce okula kömür gönderdik. Bütün içinde küçük bir rakam. Piyasanın ve şirketlerin eline düşürmeden, halkının barınma ve ısınma sorununu çözmek, devletlerin tartışmasız görevi olmalıdır. Doğru ve planlı bir kamuculukla, alternatif enerji kaynaklarını da kullanarak bu becerilebilir.
Ama maalesef ki ballı kaymak gibi görünen enerji sektörüne büyük şirketler çökmüş durumda. Dolara endekslenen, alım garantili fiyatlarıyla, kamu kaynaklarını sınırsızca talan ediyorlar. Bugünkü üretim kapasitesiyle yalnızca Soma’da 120 yıllık üretim planlamaları yapılmakta. Dağlar bizim, tepeler bizim, yerin altı bizim, yerin üstü bizim. Ama küçülen bir TKİ, devasa büyüyen şirketler... Soma’nın son 15 yıllık fotoğrafı budur. Kolin, Demirexport, Fernas, Yeni Anadolu, Polyak ve diğerleri...
Şirketlerin kâr marjından sonra TKİ kantarlarından yakımlık kömürün çıkış fiyatı ekim 2021 itibariyle 841 TL. Bayiler eliyle diğer illere satışı ve nakliyesi sonrası vatandaşın sobasına girerken kömürün tonu 2 bin 500 TL’leri aştı.
Üreten şirketler, aracı şirketler derken, stratejik bir ürün, rantiyenin elinde büyük bir vurgun malzemesine dönüştü!
Tüm bu olanların aksine bir de TKİ zarar açıklıyor. 2 bin 500 TL’ye satılan kömürden herkes kazanıyor, bir TKİ bir de vatandaş kazık yiyor!
Enerji piyasası dedik ya ballı kaymak!
Kamu kaynaklarının, kamunun yararına kullanımı acilen ulusal bir plan dahilinde gündeme alınmalıdır. Uzun vadede özelleştirmeler iptal edilip, kamu yatırımı modernize edilmeli, yeni istihdamlarla TKİ yeniden ayağa dikilmelidir. Yer altı kaynaklarının gerçek sahibi olan bu halka hizmet edecek gerçek bir kamu kurumuna dönüştürülmelidir.
Kısa vadede ise yurdun dört bir yanında TKİ’nin dağıtım noktaları kurularak, şirketlere ve aracılara aktarılan rantlardan vazgeçilerek kömür, halkımıza en düşük maliyetlerle ulaştırılmalıdır.
Madencinin alın teri yoksul gecekondulara vardığında, çocuklar gibi şen oluruz!
Yoksulluğun da sömürünün de rantın da biteceği güzel günlerde görüşmek dileğiyle...