TRT payının kaldırılmasıyla elektrik faturaları yüzde 1,65 düşecek, vergiler kaldırılmalı
Elektrik faturasındaki TRT payı ve enerji fonu kesintisi ne kadar? TRT payı kaç yılından itibaren alınıyor ve başka hangi faturalarda var? Taraflı yayıncılığı için eleştirilen TRT, ne kadar kazandı?
Fotoğraf: AA
Sinem UĞURLU
İstanbul
AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, enerji fiyatlarındaki artışın tüketiciler üzerindeki mali yükünü hafifletmek için elektrik faturalarındaki TRT payı ve enerji fonu kesintilerini kaldıracaklarını açıkladı. Ancak Erdoğan'ın 'müjde' diye duyurduğu bu indirim, faturası 100 TL gelen bir vatandaş için sadece 1,65 TL indirim anlamına geliyor. Esas olarak faturadaki KDV'nin kaldırılması çağrıları yapılıyor.
FATURADAKİ TRT PAYI NE KADAR?
Elektrik faturalarından TRT payı alınması, 3093 Sayılı Türkiye Radyo-Televizyon Gelirleri Kanunu’na ve 09.07.2008 tarihli 5784 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun 11. Maddesine dayanıyor. Buna göre; faturaların aylık elektrik tüketim bedelinin yüzde 2’si TRT payı.
FATURADAKİ ENERJİ FONU KESİNTİSİ NE KADAR?
Faturalardaki enerji Fonu kesintisi ise; “3096 sayılı Türkiye Elektrik Kurumu Dışındaki Kuruluşların Elektrik Üretimi, İletimi, Dağıtımı ve Ticareti ile Görevlendirilmesi Hakkında Kanun” a dayanıyor. Buna göre enerji tüketim tutarı üzerinden yüzde 0,7 oranında bedel alınıyor.
YENİ DÜZENLEME İLE FATURALARDA NE KADAR İNDİRİM OLACAK?
Evrensel'e konuşan Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) Yönetim Kurulu Üyesi Olgun Sakarya güncel tarifeye göre; 100 TL aylık fatura ödeyen bir vatandaşın, TRT payı ve enerji fonu kesintisi kaldırıldığı zaman ödeyeceği elektrik parasının 98,35 TL’ye düştüğünü, sadece 1,65 TL’lik tasarruf söz konusu olduğunu aktardı. Yani faturadan yüzde 1,65 oranında indirim yapılıyor.
Bu nasıl hesaplanıyor? Sakarya şöyle anlattı: "Faturanın içerisinde 6 tane kalem var. Bunlardan biri enerji birim bedeli, diğeri enerji birim bedeline ilişkin faturalandırmaya yönelik hizmet bedeli. Bunların ikisi enerji bedeli olarak geçiyor faturada. Diğer 4 bileşen de dağıtım sistemi kullanım bedeli, iletim sistemi kullanım bedeli, kayıp kaçak bedeli, sayaç okuma bedeli. Bu 4 bileşen de dağıtım gideri adı altında yansıtılıyor. Faturalar hesaplanırken enerji bedeli olarak tanımlanan bedel üzerinden yüzde 2 TRT payı, yüzde 0,7 de enerji fonu olarak kesiliyor. Enerji bedelinden, fon ve vergiler kaldırıldığında yüzde 1,65’lik bir indirim söz konusu oluyor."
"YETMEZ, KDV KALDIRILMALI"
Bu indirim artan faturalar karşısında beli bükülen vatandaşın derdine derman olacak mı? Elbette hayır.
EMO önetim Kurulu Üyesi Olgun Sakarya, zaten faturada olmaması gereken kalemlerin kaldırılacağını ifade ederek şunları söyledi:
"Eğer devlet bir indirim yapacak ise, asıl indirimi yüzde 18 olan KDV’den yapması lazım. Meskenler ticarethane değil. Genel ihtiyaç için kullanılan elektrik enerjisinden yüzde 18 KDV alınması anlamlı değil. Tamamen kaldırılmalı ya da ya da mevzuat gereği alınması gerekiyorsa çok düşük oranda alınmalı. O zaman yüzde 20’ye yakın bir indirim söz konusu olur. Yoksul ailenin de rahatlamasına kısmen de olsa yol açar. Kısmen diyorum çünkü zaten elektrik çok pahalı"
Bu konuya dikkat çeken HDP Milletvekili Garo Paylan da "Elektrik faturalarında TRT payının kalkması yetmez. Elektrik tüm hanelerde ihtiyaç sınırına kadar ücretsiz olmalıdır" diye yazdı
November 8, 2021
Tüketici Örgütleri Konfederasyonu, Erdoğan’ın açıklamasının tüketici taleplerini karşılayacak yeterli bir destek olmadığın ifade etti. Genel başkan Fuat Engin, “Başta kayıp kaçak bedeli olmak üzere faturada yer alan enerji fonu, TRT payı, Elektrik ve Havagazı tüketim vergisi ile tüm bu vergilerden alınan KDV alınmaması konusunda gereği yapılmalıdır. Tüketicinin gerçek beklentisi budur” dedi.
CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel de, “Yıllardır elektrik faturalarındaki yükün azaltılması önerilerimizi reddedenler TRT payının kaldırılacağını açıklamış! Bu daha başlangıç! CHP iktidarında KDV yüzde 18’den yüzde 1’e düşecek! Kayıp kaçak ve sayaç okuma bedelleri faturaya yansımayacak” paylaşımı yaptı.
TRT KATKI PAYI KAÇ YILINDAN İTİBAREN ALINIYOR?
TRT katkı payı, kabul tarihi 4.12.1984 olan 3093 sayılı Türki̇ye Radyo-Televi̇zyon Kurumu Geli̇rleri̇ Kanunu gereğince 1984 yılından beri alınıyor.
TRT PAYI BAŞKA HANGİ FATURALARDA VAR?
TRT katkı payı, elektrik faturalarından başka hiçbir faturada bulunmaz. Ancak bazı ürünlerden katkı payı alıyor. Bunlar şöyle:
- Radyo, televizyon, video ve birleşik cihazlar
- Elektrik enerjisi hasılatı
- Radyo ve televizyon vasıtasıyla yapılan her çeşit ilan ve reklam ile faaliyet gelirleri,
- Film, bant, plak, nota, dergi, kitap ve benzerlerinin yapım, yayın ve satışı
- Radyo ve televizyonla ilgili her türlü ticari işlemler ve ortaklıklar
- Düzenlenecek konser, temsil ve benzeri programlara giriş ücreti ve bu yerlerde yapılacak ilan ve reklam.
TRT NE KADAR KAZANDI?
Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2019 Kamu İşletmeleri Raporu'na göre; TRT 2019'da elektrik faturalarından 1 milyar TL, bandrol ücretinden 1,8 milyar TL topladı. Elektriğe gelen zamlar sayesinde faturalardan alınan TRT payı 2019'da yüzde 31 arttı.
2013 ile 2016 seneleri arası Sayıştay Kamu İşletmeleri Genel Raporuna göre TRT’nin net satış hasılatı ve bunun elektrik payı gelirinden elde edilen miktarı belirtilmiş. Bu oranlar 2013’te yüzde 53,4, 2014’te yüzde 51,8, 2015’de yüzde 50,2 ve 2016 yılında yüzde 39. TRT’nin dört senede elektrik payından elde ettiği toplam gelir yaklaşık 3,2 milyar TL.
ERDAL BAKKAL’IN DA İTİRAZLARI KABUL OLDU
Faturalardaki TRT payı, “Leyla ile Mecnun” dizisinde de sık sık günden olmuştu. TRT payının kaldırılacağı açıklanmasının ardından dizideki Erdal Bakkal karakterinin TRT payına itiraz ettiği sahneler yeniden gündem oldu. Erdal Bakka’ı canlandıran Cengiz Bozkurt, eski sahneyi, “Erdal bakkal eninde sonunda haklı çıkar… ” sözleriyle paylaştı.
November 8, 2021
TRT, YEREL SEÇİM SÜRECİNDE CUMHUR İTTİFAKI LEHİNE 164 SAAT YAYIN YAPTI
RTÜK'ün CHP kontenjanından seçilen üyesi İsmet Demirdöğen'in hazırladığı rapora göre TRT Haber, 1 Şubat-29 Mart döneminde, (31 Mart Yerel Seçimleri süreci) AKP lehine 146 saat 38 dakika 29 saniye yayın yaptı. MHP lehine 18 saat 14 dakika 26 saniye yayın yapan TRT Haber, AKP ve MHP aleyhine hiç yayın yapmadı. CHP, TRT ekranlarında 57 günlük sürede 38 saat 18 dakika 12 saniye yer bulabilirken CHP hakkında yapılan yayınların 21 saati 12 dakikası lehte, 17 saat 5 dakikası aleyhte gerçekleşti. İYİ Parti lehine yapılan yayınların toplam süresi uzmanlar tarafından 4 saat 35 dakika 54 saniye olarak hesaplanırken TRT Haber, İYİ Parti aleyhinde 3 saat 45 dakika 31 saniye yayın yaptı. HDP lehine ise 57 günde sadece 36 saniye lehte yayın yapan kanal, HDP aleyhine ise 3 saat 17 dakika 53 saniye yayın yaptı. (İstanbul/EVRENSEL)
