İran’da internet daha da kısıtlanacak

Halkın ve uluslararası insan hakları örgütlerinin itirazlarına rağmen İran parlamentosu zaten kısıtlı olan interneti daha da kısıtlayacak bir yasa tasarısı hazırlığı içinde. Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ), yeni internet yasa tasarısından endişe duyduğunu açıkladı.

İran’daki yerel haber kaynaklarına göre; “Siber Alan Kullanıcılarının Haklarının Korunması ve Önemli Çevrimiçi Hizmetlerin Düzenlenmesi Yasası” ekim ayında bir parlamento alt komitesi tarafından gözden geçiriliyordu. Ancak resmi bir parlamento hesabı 17 Ekim’de Instagram Live yayını ile tasarının ilerlediğini duyurdu. Tasarının önümüzdeki yılın başlarında onaylanması bekleniyor.

Tasarıya göre; İran parlamentosunun; İran’da yerel bir temsilcisi olmayan yabancı teknoloji şirketleri tarafından işletilen web sitelerini ve platformları engelleme konusundaki yasal yetkisi güçlenecek. Ancak ABD merkezli şirketlerin bir temsilci atamasını engelleyecek. Tasarının hükümet kontrolü altında kapalı bir ulusal intranet oluşturma kampanyasının bir parçası olduğu tahmin ediliyor.

VPN’LER SUÇ SAYILACAK

Uluslararası sosyal medya platformları İran’da zaten engellemeye tabi. Gazeteciler Telegram, Twitter, YouTube ve Facebook gibi hizmetlere erişmek için VPN’lere güveniyor, çünkü diğer tüm medya türleri devlet tarafından kontrol ediliyor. CPJ ve uluslararası ifade özgürlüğü örgütü Article 19’a göre; yasa tasarısı insanların internete erişmek için kimliklerini kaydetmelerini gerektirecek. Taslak yasalaşırsa VPN’lerin ve diğer proxy hizmetlerinin üretimi, satışı ve dağıtımı suç sayılacak.

"TÜM TOPLUM ZARAR GÖRÜR"

CPJ Orta Doğu ve Kuzey Afrika Program Koordinatörü Şerif Mansour, “İranlı milletvekilleri; gazetecilerin ve vatandaşların çevrim içi neler yapabileceğini daha fazla kontrol etmek yerine, serbest bilgi akışını teşvik etmenin yollarını bulmalı. İnternet erişiminin önündeki engeller gazetecilerin işlerini yapmalarını engellediğinde tüm toplum zarar görür” dedi.

Article 19 Araştırmacısı Mahsa Alimardani, Zoom aracılığıyla CPJ’ye verdiği demeçte, “Bu gazetecilik için bir tehdit. Çünkü hükümetin gazetecilerin alabileceği bilgiler üzerinde potansiyel olarak daha fazla kontrolü var. Ve şu anda, İran içinde gerçekten inanılmaz bir gazetecilik oluyor” dedi.

SOSYAL MEDYA PAYLAŞIMLARI SUÇ SAYILIYOR

İranlı yetkililer gazeteciler hakkında bilgi toplamak için zaten ulusal internet projesini kullanıyor. CPJ’nin 1 Aralık 2020’de düzenlediği yıllık tutuklu gazeteci sayımı sırasında parmaklıklar ardındaki 15 gazeteciden bazıları, (Twitter, Facebook ve Instagram’da paylaşım yapan Mehrnoosh Tafian da dahil olmak üzere) sosyal medyada paylaşım yaptıkları için hapse atıldı.

GAZETE KAPATMA GEREKÇESİ: HAMANEY’İN ELİNE BENZİYOR

İran'da Kelid adlı gazetenin, manşetinde ülkenin Dini Lideri Ayetullah Ali Hamaney’in eline benzer bir elin yoksulluk sınırını çizdiği görsele yer vermesinin ardından kapatıldığı bildirildi.

Yarı resmi Mehr Haber Ajansı, “Milyonlarca İranlı Yoksulluk Sınırının Altında Yaşıyor” başlıklı makalenin ilk sayfada yayımlanmasının ardından İran’ın medya denetim organının Kelid’i kapattığını aktardı.

Independent Türkçe’nin haberine göre; manşetin altındaki grafik bir kişinin sol elinin kalem tuttuğunu ve sayfa boyunca kırmızı bir çizgi çizdiğini gösteriyor. Kırmızı çizginin altındaki silüetlerse çizgiye ulaşmaya çalışıyor.

Görselin, Hamaney’in sol eliyle bir parça kağıda bir şeyler yazdığı önceki bir fotoğrafa benzemesi dikkat çekti. 27 Haziran 1981’de Ebuzer Camii’nde vaaz verirken önündeki bombalı teybin patlamasıyla sağ eli felç olan Hamaney’in sol eline taktığı yüzüğe de görselde yer veriliyor.

IRNA KABUL ETTİ

Devlet ajansı IRNA da kararın gerekçesini açıklamadan Kelid’in kapatıldığını kabul etti.

Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) İran’ı gazeteyi yasaklayan kararını derhal geri almaya çağırdı. Komitenin Orta Doğu ve Kuzey Afrika Koordinatörü Sherif Mansour şu ifadeleri kullandı: “Günlük hayattaki meseleler hakkında doğru ve açık habercilik İran halkı için hayati önem taşıyor. İranlı yetkililer Kelid’in faaliyetlerini sürdürmesine derhal izin vermeli ve medyayı sansürleme girişimlerini durdurmalı.”

İran’daki radyo ve televizyon istasyonlarının tümü devlet kontrolündeyken gazete ve dergiler özel kişi veya kurumlara ait olabiliyor. (MEDYA SERVİSİ)

Danıştay, polis müdahalesinde görüntü çekme yasağını oy birliğiyle durdurdu

BİSAM: İşçilerin birincil haber kaynağı sosyal medya