‘Çiftçinin elinden tarımı alıyorlar’

Kıvılcım EFTELYA
Malatya

Malatya’da üretici köylüler, artan girdi maliyetleri nedeniyle tarım yapamaz hale geldi. Üreticinin tarlasından maliyetinin dahi altında çıkan ürünler halkın sofrasına katlanarak gelirken, zarar eden üretici köylüler hükümetten destek bekliyor.

Süleyman Güneş, 12 yıldır Doğanşehir ilçesinde tarımla uğraşıyor. Domates, biber ve tütünün yanında 15 dönümlük de kayısı arazisi bulunan Güneş, özellikle tütün üretiminde çıkan yasalarla birlikte zarar ettiğini söyledi. Güneş, “Ülkenin genel durumu da göz önüne alındığı zaman her şey dışarıdan ithal ediliyor. Diyelim ki burada buğday 2.5 TL ise dışarıdan 3.5 TL’ye mal ediliyor. Su, mazot, gübre fiyatları yüksek. Tarım gücü artık bitti, biz yapamıyoruz” dedi.

Domatesi ve biber üretimini geçen yıl bırakan Güneş, “Tütün üretmeyi de bıraktım. 4 yıllık ürünüm çatıda duruyor. Bir de tabi Doğanşehir ilçesinde tescilli tütündür yani, ona rağmen satamadık. Kilosu 20-25 TL. Gerçi biz 15 TL’ye de satamadık. Çünkü arayan soran kimse yok. Yasaya göre önümüzdeki 7.ayda o da yasaklanıyor zaten. Onu da satamayacağız, o da kalacak” dedi.

Çiftçilerin borç batağına saplandığını söyleyen Güneş, “Bütçe görüşmelerinde çiftçiye herhangi bir kolaylık sağlanacağına inanmıyorum. Çünkü mazotun litresi 8 TL olmuş, gübre fiyatları 3’e katlandı” dedi.

‘TARLAM 60 DÖNÜM, 10 DÖNÜM BİLE SÜREMİYORUM’

Malatya Yeşilyurt ilçesi Cumhuriyet Örnek Köyü’nde çiftçilik yapan Kalender Karakavak ise, “Devletten herhangi bir destek alamıyoruz. Geçen sene gübre torbası 150 TL iken bu sene 350 TL olmuş. Mazot geçen sene 4 TL iken bu sene 8 TL olmuş. Tarlamızı süremez hale geldik. Devletten hiçbir yardım alamıyoruz, bize yardımcı olmuyorlar. Geçen sene dönüm başı 10-15 TL destek verildi. Tarlam 60 dönüm ama ben 10 dönüm bile süremiyorum, verdikleri destek 1500 TL, neye yarar ki? Hükümetten bir yardım bekliyoruz. Biz bittik. Köylü biterse şehirliler de biter. Bizim sesimizi işitin!”dedi.

Malatya Arguvan ilçesi İsaköy’de 30 yıldır kuru tarım yapan Gani Yalçınoğlu, “Kuru tarıma verdikleri destek diğer bitkisel ürünlere verdiği desteğin onda biri. Diyelim ki arpaya kilo başına 20 TL veriyor ama bir pancara, ayçekirdeğine, yoncaya 80-100 TL veriyor. Hem onlar sulu tarım yapıp çok kazanıyorlar hem desteği çok alıyorlar. Ama kuru tarımda arpada, buğdayda, mercimekte yağmur yağarsa oluyor, yağmur yağmazsa olmuyor. Bizimki de kuru tarım olduğu içim hem girdiler çok yüksek hem yağmur yağmazsa verim çok düşük. Bir de destek çok az” dedi.

Yalçınoğlu,“Tarım Kredi Kooperatifinin faizleri tefeci faizlerini geçmiş. Herkes Tarım Kredi Kooperatifinden alamıyor. Herkes sıkıntılı, herkesin borcu var. Ya yapılandırma yapıyorlar ya da takibe düşmüşler. Onlar da bir şey alamıyorlar zaten mazot da alamıyorlar. En son çare parası olmayan çiftçi mecburen Tarım Kredi Kooperatifine gidiyor, limiti olan alıyor. Limiti olmayan alamıyor. Diğerleri de piyasaya borçlanıyor” dedi.

Bütçe görüşmelerinden üretici yararına bir beklentisi olmadığını dile getiren Yalçınoğlu, “Tarım Kredi Kooperatifi yazın arpayı 2 bin 400 TL’den aldı, köylüden aldığı 2 bin 400 TL’lik arpayı ufak bir işçilikle 3 bin 600-3 bin 700 TL’ye köylüye ‘tohumluk’ diye satıyor” dedi.

‘HAYVANCILIK ZARAR ETTİRİYOR’

Tarım kadar hayvancılık yapan köylülerin de zorluklar çektiğine değinen Yalçınoğlu, “Sulu tarım yapanlardan mesela köyde kavun ekiyorlar. İnanın ki tarlada 30-40 kuruşa kadar düştü. Hayvancılık yine öyle. Et kasaplarda, marketlerde pahalı ama hayvanlar ucuz. Yemin torbası 200 TL’ye çıkmış. Hayvancılık da zor durumda” dedi.

Yalçınoğlu, “Köyde çiftçilik yapanların yüzde 60’ı destek alamıyor. Destek tapu sahiplerine gidiyor, çiftçilik yapana gitmiyor. Mesela ben teyzemin, amcamın tarlalarını sürüyorum ama desteği ben değil de tapu sahipleri olan onlar alıyor. Her köylü bu desteği alamıyor” dedi.

Kuraklık, arpa ve buğday üretimini olumsuz etkiledi

İzmir yamanlar pazarında halk: Böyle gitmez, birlik olmak lazım

"Üretimde rekor kırdık" diyen Türkşeker, şekere yüzde 25 zam yaptı

Kasanın fiyatı, içindeki limonu geçti