AGİT’ten medya raporu: "Gazetecilere yönelik terör suçlamaları artıyor"

Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’nın (AGİT) Avrupa Medya Özgürlüğü Temsilciliği Ofisi (RfoM), “Medyaya Karşı Hukuki Taciz ve Yargı Sisteminin Suistimali” başlıklı bir rapor yayınladı. Raporda Avrupa’da yasaların kötüye kullanılmasının gazeteciler için tehdit oluşturduğunun altı çizildi. Rapora göre en endişe verici konular; aşırılıkçılık ve terörizm, karalama hukuku ve özel hukukun kötüye kullanılması…

YARGI SİSTEMİNİN SUİSTİMALİ…

AGİT’in raporunun amacı, gazetecilik mesleğiyle ilişkili risklerin altını çizmek ve yasal prosedürlerin etkilerini tartışmak. Raporda özellikle, yargı sisteminin medya çalışanlarına karşı suistimal edilmesinin sorunlu doğasının altı çiziliyor. Raporda, gazeteciler de dahil olmak üzere medya çalışanlarının işlerini yapmalarını engellemek için veya “istenmeyen soruşturmalar veya haberler için bir misilleme aracı” olarak yasanın kötüye kullanıldığı vakaların örneklerini paylaşılıyor.

Rapor, yasanın kötüye kullanımının gazeteciler için çeşitli şekillerde bir tehdit oluşturduğunu belirtiyor. İdari yaptırımlar ve cezai kovuşturmalar medya özgürlüğüne yönelik tehditler olarak gösteriliyor. Rapor şu anda “en endişe verici olan üç konu”ya odaklanıyor; aşırılıkçılık ve terörizm, karalama hukuku ve özel hukukun kötüye kullanılması.

"BASIN ÖZGÜRLÜĞÜNE CİDDİ TEHDİT"

EFJ Genel Sekreteri Ricardo Gutiérrez, gazetecileri susturmayı amaçlayan kötü niyetli kovuşturmaların, Avrupa'da basın özgürlüğüne yönelik en ciddi tehditlerden biri haline geldiğini belirterek şöyle diyor: “Şu anda SLAPP karşıtı mevzuat üzerinde çalışan Avrupa Birliği, sadece sınır ötesi bağlamda değil, aynı zamanda ve her şeyden önce ulusal bağlamda bu tür kovuşturmaların kötüye kullanılmasını yaptırım altına alan bir direktif kabul ederek bir örnek oluşturmalıdır. AB'yi bu ihlalleri her devlet düzeyinde düzenlemeye şiddetle çağırıyoruz. AGİT katılımcı devletlerini bu AB SLAPP karşıtı mevzuatından ilham almaya çağırıyoruz.” 

"YETKİLİLER BİLGİNİN SERBEST DOLAŞIMINI SAĞLAMAK ZORUNDA"

AGİT ülkelerinde, hükümetlerin gazetecilere karşı “aşırılıkçılık” veya “terörizm” suçlamaları kullanma eğilimi giderek artıyor. Raporda “Yetkililer, bilginin serbest dolaşımını ve medya çoğulculuğuna elverişli bir ortamın yaratılmasını sağlama sorumluluğuna sahiptir.” deniliyor. 

Rapora göre; medya çalışanlarına veya medya kuruluşlarına yönelik önemli sayıda suçlama iftiraya dayanmakta. RfoM, ilgili hükümlerin “çok daha az cezai bir etkiye sahip olduğu” ve herhangi bir tutuklama biçimini içermediği takdirde, hakareti ceza hukukundan idari hukuk statülerine taşımak için olası bir ara adımla hakaret yasasının kaldırılmasını savunuyor.

SLAPP SORUNU: ÖZEL HUKUKUN KÖTÜYE KULLANILMASI

Özel hukukun kötüye kullanılması, özel hukuk yoluyla her türlü yasal tacizi ifade ediyor. Bu tür yasal tacizler genellikle tehdit içeren bir yasal iletişim göndermekle başlıyor ve bunu bir dizi dava takip edebiliyor. Özel hukukun kötüye kullanılması genellikle SLAPP'ler (Kamu Katılımına Karşı Stratejik Davalar) olarak adlandırılıyor. Bu tür iddialar, genellikle davacı ve davalı arasında güç ve kaynaklar açısından ortak bir eşitsizliğe sahip. RfoM, suistimal içeren davaları önlemek için düzenlemelerin oluşturulmasını savunuyor. (MEDYA SERVİSİ)