Emirdağ'da TÜPRAG şirketine verilen maden arama ruhsatının hukuka uygun olduğu yönündeki mahkeme kararı bozuldu

Özer AKDEMİR
Afyon

Afyon Emirdağ yaylalarında altın madeni arayan TÜPRAG şirketine verilen maden arama ruhsatının hukuka uygun olduğu yönündeki mahkeme kararı bozuldu. Konya Bölge İdare Mahkemesi 5. İdari Dava Dairesi uyuşmazlığın tereddüde mahal vermeyecek şekilde çözülebilmesi için alanda bilirkişi incelemesi yapılması gerektiğini belirterek, Afyonkarahisar İdare Mahkemesi'nin Mart 2021 tarihli kararını bozdu.

YEREL MAHKEME ŞİRKETİN ARAMA İZNİ HUHUHA UYGUN DEMİŞTİ

Afyon'un özellikle küçükbaş hayvancılığın yoğun olarak yapıldığı Emirdağ yaylalarında altın madeni arayan TÜPRAG şirketine verilen arama iznine karşı Tez Köyü, Türkmen Akören Köyü, Suvermez Köyü ve Dere Köyü muhtarlıklarının yanı sıra, Emirdağ Süt Üreticileri Birliği, Afyonkarahisar Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği tarafından dava açılmıştı. Köylerin mera alanlarında yapılan maden arama sondajlarının önce yürütmesi durdurulmuşsa da Afyonkarahisar İdare Mahkemesi Kanadalı TÜPRAG şirketine Petrol ve Maden İşleri Genel Müdürlüğü tarafından verilen maden arama ruhsatında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna vararak davayı reddetmişti.

KONYA İDARE MAHKEMESİ: BİLİRKİŞİ İNCELEMESİ YAPILMALI

Davacıların bu karara karşı bir üst mahkemeye itirazı sonrası Konya Bölge İdare Mahkemesi 5. İdari Dava Dairesi dosyayı geçtiğimiz günlerde karara bağladı. Mahkeme uyuşmazlığın tereddüde mahal vermeyecek şekilde çözümlenebilmesi için ÇED sürecinin mevzuata uygun işletilip işletilmediği, yürütülmesi istenilen faaliyetin, alanın niteliğine ve su kaynaklarına etkisi, proje kapsamında yapılması planlanan maden arama faaliyetlerinin çevresel etkileri, özellikle davacıların yürüttüğü tarım ve hayvancılık faaliyetleri açısından her hangi bir olumsuz etkisi olup olmadığı hususlarının teknik ve bilimsel açıdan sonuca bağlanması gerektiğinin altını çizdi. Mahkeme kararında bunun için aralarında çevre mühendisi, jeoloji mühendisi, ziraat mühendisi, inşaat mühendisi,  harita mühendisi, maden mühendisi olmak üzere tarafların iddiaları da dikkate alınarak gerekirse başka dallarda da öğretim üyeleri seçilerek oluşturulacak bilirkişi heyetiyle, mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılması gerektiğini belirtti.

BİLİRKİŞİ RAPORU SONRASI YENİDEN KARAR VERİLMELİ

Bilirkişi raporunun ardından dosyadaki bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesi suretiyle yeniden bir karar verilmesinin gerektiğine vurgu yapılan mahkeme kararında ilk derece mahkemesince keşif ve bilirkişi incelemesi yapılmadan mahkeme kararı verildiğine dikkat çekilerek, "yukarıda ifade edilen hususların araştırılmadığı ve bu hususlar yönünden eksik inceleme dayanak alınarak hüküm kurulduğundan netice itibariyle uyuşmazlığın esasının genel usul kapsamında kabul edilebilir derecede incelenmemiş olması durumunda da uygulanması halinde istinaf merciinin hem ilk derece mahkemesi yetkisini hem de kanun yolu yetkisini üstlenmesine neden olarak doğal hakim ilkesine aykırılık oluşturacağından" Afyonkarahisar İdare mahkemesinin kararını oybirliği ile bozdu. Bölge İdare Mahkemesi yapılacak bilirkişi incelemesinin ardından yeniden karar verilmesini istedi.

KARAR UMUTLARIMIZI YEŞERTTİ

Emirdağ Yaylaları Doğa Platformu üyesi ve sözcüsü Nurettin Yılmaz kararın bölge halkındaki umudu yeşerttiğini belirterek, "Önceleri; uğraşmayın, mahkemeler de madenciye çalışıyor deyip yanımızda durmayan insanlar artık umutlu oldular, bizlere eylem tavsiye ediyorlar. Keşif günü haftasını yayla şenliği haftası olarak önerenler var. Epeydir sakin olan mücadele biraz hareketlenecek. Enerjimizi kontrollü kullanıp, bu kış mevsimini bilgilendirme gezilerine ayıracağız. Karar bize moral oldu" diye konuştu.

Emirdağ'da altın şirketine verilen mera kullanım izninin yürütmesi durduruldu