"Yanlış tarım politikaları gıda güvencesini ortadan kaldırdı"
Tarım ve Orman Bakanlığının taklit ve tağşiş yapan firmaları 15 aydır ifşa etmediğini söyleyen TMMOB Gıda Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Toprak, yapılan denetimlerin yetersiz olduğunu söyledi.
Fotoğraf: Pixabay
Ramis SAĞLAM
İzmir
Ülkemizde gıda zehirlenmesine ait yeterli veri olmamakla birlikte yapılan farklı araştırmalarda zehirlenme vakalarının yüzde 2 ila 21’inin gıda zehirlenmesi olduğu belirtiliyor. Tarım ve Orman Bakanlığının taklit ve tağşiş yapan firmaları 15 aydır ifşa etmediğini söyleyen TMMOB Gıda Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı İbrahim Uğur Toprak, kayıt ve kontrol dışı gıda üretiminin hâlâ var olduğunu ve yapılan denetimlerin yetersiz olduğunu söyledi.
Tarım girdi fiyatlarının artması, yüksek döviz kuru, artan gıda enflasyonunun alım gücünün düşmesine önemli etken olduğunun altını çizen Toprak, “2000 yılından sonra uygulanan yanlış tarım politikaları sonucu maalesef ki gıda güvencesi ortadan kalktı” dedi.
YETERSİZ GIDA DENETİMİ ZEHİR SAÇIYOR
Tarım ve Orman Bakanlığında görevli 7 bin 137 gıda kontrolörü olduğunu, bunların da hepsinin aktif sahada denetim yapmadığını söyleyen Toprak, “Mevcut kadro ile ülke genelinde 1 milyon 356 bin 643 denetim yapıldığı ve sadece 172’si için savcılığa suç duyusunda bulunulduğunu görebiliriz. Ülkemizde 31 Aralık 2019 tarihi itibarıyla toplam 709 bin 321 gıda işletmesi bulunmaktadır. Bu işletmelerin 13 bin 249 adedi onay kapsamında, 696 bin 72 adedi ise kayıt kapsamında bulunmaktadır. Kayıtlı işletmelerin 79 bin 232’si üretim yeri, 334 bin 376’sı satış yeri, 282 bin 464’ü toplu tüketim yeridir” dedi.
"DENETİMDE GIDA MÜHENDİSLERİ YOK"
Halk sağlığı ve gıda güvenliğinin işletme başına yılda ortalama bir kez yapılan denetimle sağlanamayacağını belirten Toprak, sorunun sadece denetim sayısının yetersizliği olmadığını 7 bin 137 gıda kontrol görevlisinin sadece 1917’sinin gıda mühendisi olmasından kaynaklandığını söyledi.
Toprak, “Denetimlerin daha sık, etkin ve güvenilir yapılabilmesi için daha çok gıda mühendisinin kamuda istihdam edilmesi gerekiyor. Gıda işletmelerinin yaklaşık yüzde 70’ini oluşturan küçük ve ortak ölçekli işletmelerde 5996 sayılı Kanun’un ek 1’inde yer alan meslek gruplarının istihdam edilmesi zorunlu değil. Bu işletmelerde kamu bütçesinden kaynak ayrılarak uzman kontrolünde üretim yapılabilmesi, güvenli gıda arzının sağlanması gerekiyor” diye konuştu.
"OKULLARDA BİLİNÇLİ GIDA TÜKETİMİ DERSİ VERİLMELİ"
Toprak, Tarım ve Orman Bakanlığında istihdamın da yeterli olmadığını, Sağlık Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı ile Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının da gıda mühendisi istihdam etmesi gerektiğini söyledi.
Yurtların, yaşlı bakımevlerinin ve çocuk esirgeme kurumlarının yemekhanelerinde de gıda üretimi yapıldığı halde gıda mühendisi istihdamı yapılmadığını ifade eden Toprak, “Okullarda bilinçli gıda tüketiminin zorunlu bir ders haline getirilmeli ve formasyon almış gıda mühendisleri tarafından verilmeli. Okul kantinleri de öğretmenler tarafından değil, o okulda bilinçli gıda tüketimi dersini veren gıda mühendisleri tarafından denetlenmeli” dedi.
Yerel yönetimlerin de gıda terörü ile mücadelede etkin rolü bulunduğunu dile getiren Toprak, belediyelerin GSM ruhsatları, pazar yerleri, meyve sebze halleri, balık halleri ve mezbahaların denetimlerinin gıda mühendisleri aracılığıyla yapılması gerektiğini söyledi.