Geçinemeyen asgari ücretli dertli: Gece gözüme uyku girmiyor

Sinancem ALİKOÇ
Ankara

İşçilerin büyük bir kısmının asgari ücretle çalıştığı OSTİM’de konuştuğumuz genç işçilerin gözü asgari ücret zammında. Bir yandan geçim sıkıntısı yaşayan işçiler bir yandan zam oranının çok olmayacağını düşünüyor. Evli ve yakında baba olacak bir işçi, “Yeri gelecek çocuğumun mama parası için şu elimdeki çaydan vazgeçeceğim. Ben bundan gocunmam. Ama o da yetmezse? Bunu düşünmekten geceleri uyku girmiyor gözüme” diyor.

Asgari ücret görüşmeleri devam ediyor. Hem hükümet sözcüleri hem Türk İş Konfederasyonu Başkanı Ergün Atalay görüşmelerin hızla sonlanacağına işaret eden demeçler veriyorlar. Hızlı çıkan sonucun emekçilerin ücretinin enflasyon karşısında erimesini önleyeceğini bekleyenlerin sayısı oldukça az olsa da gözler görüşmelerde. Biz de OSTİM metrosu giriş çıkışlarında, atölye aralarında, öğlen molalarında genç işçiler ile konuştuk.

OSTİM ana ağırlığı asgari ücret ve altı çalışan işçilerden oluşuyor. Üstünde ücret alan işçiler ise asgari ücretteki zam oranına göre kendi ücretlerine zam alıyor. OSTİM’de çalışan genç işçilerin birçoğu stajyer ya da çırak pozisyonunda. Dolayısıyla asgari ücretin aşağısında ücret alıyorlar. Ancak asgari ücrete yapılan zam OSTİM’deki genç işçilerin yıl içindeki ücretlerini de doğrudan belirliyor. Hal böyle olunca genç işçiler asgari ücret görüşmelerini takip ediyorlar. Özellikle geçtiğimiz yıllara göre asgari ücret görüşmeleri ve beklentiler gözle görülür bir biçimde artmış durumda. Genç işçiler bunu ağırlaşan yaşam koşulları, ücretlerin enflasyon altında ezilmesiyle açıklıyorlar.

"HERKESİ HAPSE Mİ KOYACAKLAR?"

PVC sac üretimi yapan bir işyerinin deposunda çalışan genç bir işçi asgari ücret alıyor. Zaman zaman fazla mesaileri elden aldıklarını ifade eden işçi, bekar olmasına rağmen eline geçen ücretin hiçbir şeye yetmediğini belirtiyor. İki araç ile işe gidip geldiğini ve bu nedenle ücretinin en az 300 lirasını ulaşım için harcadığını söyleyen depo işçisi, “Evde faturaları ben ödüyorum, kira olmamasına rağmen son zamlarla birlikte maaşımın hiçbir kıymeti kalmadı. Önceden genç yaşta elime para geçtiği için öz güvenli hissediyordum, şimdi inanın insan gibi bile hissetmiyorum” ifadelerini kullandı. Asgari ücretten beklentilerini sorduğumuz genç işçi en az 5 bin TL olması gerektiğini ama hükümetten bunu bile beklemediğini ifade etti. Hükümeti eleştiren sözleri üstüne yanındaki arkadaşının uyarmasına karşılık “Herkesi hapse mi koyacaklar zaten bitmiş durumdayım” dedi.

"YOL VE YEMEK PARASI MAAŞIMIN ÜÇTE İKİSİ EDİYOR"

Metroda karşılaştığımız bir başka genç işçi ise iş makinelerinin bakım onarımını yapan bir atölyede çırak. Aynı zamanda çıraklık yetiştirme merkezinde öğrenci olan genç işçi asgari ücretin üçte biri oranında maaş alıyor. Mesai dışı çalışmaların ücretini ise elden alıyor. Aldığı ücret ile ailesine dahi katkı sunamadığını belirten genç işçi, “Yol ve yemek parası maaşımın üçte ikisi ediyor, geriye kalan da olsa olsa sigara parası ediyor” ifadelerini kullandı. Asgari ücretteki artıştan ümitsiz olduğunu söyleyen çırak ailesinin de asgari ücret ile çalıştığını ifade ediyor. Eve giren ücretin Erdoğan’ın iki dudağı arasında olduğunu belirten genç işçi asgari ücret görüşmelerinden ne beklediğini sorunca “O görüşmeler falan hep oyun, reis ne derse o olacak. O kadar yetki aldı, benim bütün akrabalarım oy verdi. Artık her şey onun elinde. Ama benim maaşımın aratacağından yana umudum yok” diye konuştu. İşçilerin müdahalesinin ücret görüşmelerini etkileyip etkilemediğini sorduğumuz işçi, emekçinin müdahalesinin ancak toplu bir biçimde olursa etkili olacağını bundan da ümitsiz olduğunu belirtti.

"GECE GÖZÜME UYKU GİRMİYOR"

Asgari ücret ile çalışan bir başka genç işçiye atölye aralarında rastlıyoruz. Çay molasında rastladığımız genç işçi redüktör üreten bir atölyede çalışıyor. 21 yaşında ve evli olan işçi asgari ücretin 4 bin TL olduğu koşulda dahi yeterli olmayacağını söylüyor. Evlenirken ev aldığını, aylık 1200 lira kredi borcu ödediğini belirten işçi asgari ücretle geçinmenin imkansız olduğunu ifade ediyor. Hamile eşinin işten ayrılmak durumda kalmasıyla kaygılarının iyice arttığını ifade eden işçi, “Yeri gelecek çocuğumun mama parası için şu elimdeki çaydan vazgeçeceğim. Ben bundan gocunmam. Ama o da yetmezse? Bunu düşünmekten geceleri uyku girmiyor gözüme” diye konuştu. İstediği asgari ücret rakamının 6 bin TL olduğunu söyleyen işçi, görüşmelerden işçi lehine bir sonuç çıkmayacağını düşündüğünü söyledi.