İlaçta kriz büyüyor, eczacılar uyardı: Böyle giderse enjektör bulamayacağız

Kübra KIRIMLI
Ankara

Sağlık Bakanlığının Sağlık Uygulama Tebliği'ndeki (SUT) tarifeleri güncellememesi ve döviz kurundaki yükseliş nedeniyle ilaç tedariğindeki kriz giderek derinleşiyor. Piyasada çok sayıda ilaç yok durumuna düştüğünü ve en az 750 ilacın bulunamadığını dile getiren Ankara Eczacı Odası Genel Sekreteri Ali Fuat Gül “Böyle giderse enjektör bulamayacağız” uyarısını yaptı. Türk Tabipler Birliği (TTB) Merkez Konseyi Üyesi Onkolog Dr. Halis Yerlikaya da sağlık sisteminin çöktüğüne vurgu yaparak “Yetkililerin hiçbir şey olmamış gibi başını kuma gömmesi kabul edilemez” dedi.

"OLMAYAN İLAÇLARI BAKANLIĞA İLETECEĞİZ"

İlaçtaki sıkıntının eylülde başladığını, avronun 15 TL’yi aştığını Ankara Eczacı Odası Genel Sekreteri Ali Fuat Gül “Ancak Sağlık Bakanlığının ilaç fiyatlandırmada belirlediği kur 4.5 TL’de kaldı. Bu da ilaçta kriz yaşanmasına neden oldu” ifadelerini kullanarak “Böyle giderse enjektör bulamayacağız” uyarısında bulundu. Yaptıkları ‘hastalara ilaç yok demekten utanıyoruz’ açıklaması üzerine bakanlıktan kendilerine yazı gönderilerek “Hangi ilaç yok?​” diye sorulduğunu belirten Gül “Elimizde mevcut bir liste var, üyelerimize de sorduk. Bu hafta başında Sağlık Bakanlığına olmayan ilaçları söyleyeceğiz” dedi. 

"KANSER İLAÇLARININ JENERİĞİ DE YOK"

Piyasada bulunmayan ilaç sıralamasında ilk sırada kanser tedavisinde kullanılan bazı ilaçların yer aldığını ve bunların çoğunun da jeneriğinin (muadil ilaç) bulunmadığına işaret eden Gül, “Kanser tedavisinde son evrede kullanılan ve ‘akıllı’ denilen ilaçlar şu anda bulunamıyor.  Maalesef bunların jeneriği yok. Bunlar yurtdışından ithal gelen ilaçlardır” diye konuşarak yılbaşı sebebiyle yurt dışındaki birçok fabrikanın da üretime ara vereceğini söyledi. Sağlık Bakanlığı’nın her yıl Şubat ayının 3. haftasında ilaçlara zam yaptığını, yine her yıl 21 Aralık’ta bazı ilaçlara zam yapıldığı bilgisini veren Gül “Fiyat güncellemeleri bize ulaştı. Fiyatı artacak ilaç sayısı çok fazla değil. Ancak piyasada bulunmayan ve kanser tedavisinde kullanılan ilaçların fiyatı artacaktır” dedi.

"STOK DEĞİL SİSTEM HATASI"

Sağlık Bakanlığı ile eczaneler arasında tartışmaya konu olan ‘stok’ tartışmasını sorduğumuz Gül “Bir kutu ilaç bile bir eczanede bulunamıyorsa, o ilaç yoktur” dedi.  Sağlık Bakanlığı’nın denetimlerde 14 ecza deposu ve 164 eczaneye idari para cezası verdiğini hatırlatan Gül “Bu eczanelerden Ankara’da olanlar da vardı. Ankara’da olan meslektaşlarımız toklarında ilaç gözüktüğünü, ancak denetime gelen yetkililere bu ilaçları ibra edemediklerini, sorunun İlaç Takip Sistemi (İTS)’den kaynaklandığını açıkladıklarını aktardılar. Stok hataları tamamen sistemden kaynaklanıyor,” dedi.

TANSİYON, DİYABET, KAN SULANDIRICI...

İlaçta yaşana kriz nedeniyle eczacıların da sözlü ve fiziki şiddete uğramaya başladığına dikkati çeken Gül “Kanser ilaçlarının yanında piyasada tansiyon ilacı da yok. Bir hasta 3 gün üst üste tansiyon ilacı almadığında kalp krizi geçirebilir. Yine diyabet ilaçları piyasada yok. Şekeriniz yükseldi, insülini olamadınız, şeker komasına girmeniz an meselesi. Kan sulandırıcılar yok piyasada, üstelik pandemi sürecindeyiz. Bunlar günübirlik kullanılması gereken, aciliyeti olan ilaçlar” bilgisini verdi.

"SİSTEM ÇÖKTÜ, SAĞLIĞA ERİŞİLEMİYOR"

Türk Tabipler Birliği Merkez Konseyi Üyesi Onkolog Dr. Halis Yerlikaya, Türkiye’de sağlık sisteminin çöktüğüne işaret ederek “Bugün Türkiye'de insanların sağlığa erişememesi söz konusu. İlaçtaki kriz bu tabloyu daha da kötüleştirdi” dedi.  

Türkiye’nin ilaç politikasının rasyonel olmadığına vurgu yapan Yerlikaya, yaşanan ilaç krizine pratikte kendilerinin de şahit olduğunu şu sözlerle anlattı: “Kimi hastalarım ilacını bulamadığını kimi tanıdık eczaneyle zar zor işini hallettiğini söylüyor.” Kanserin acil tedavi edilmesi gereken bir hastalık olduğunu yineleyen Yerlikaya “Kanser ilaçlarının çoğu hastane eczanelerinde karşılanıyor. Belki burada sorun yok ancak dışarıdan eczanelerden alınan hedefe yönelik akıllı ilaçlar dediğimiz ilaçlar piyasada yok. Akıllı ilacın bir kutusunu keserlerse, hastalıkta ilerleme yaşarız” dedi. Bu krize çok acil bir çözüm getirilmesinin şart olduğunu vurgulayan Yerlikaya, “Bu süreç böyle sürdürülemez. Ekonomik krizin zaten sağlık alanına çok ciddi bir yansıması var. Devletin burada başını kuma gömüp sessiz kalması kabul edilebilir bir şey değil. Bu insanların sağlığıyla oynamaktır. Sağlığa erişime engel olan bir durumdur” dedi.

KANSERDE HASTALAR ÖZELE MAHKUM

Kanserin acil müdahale edilmesi, gerektiği zaman ve yerde multidisipliner bir tedavi uygulanmadığı zaman sonunun ölümle bitebilen bir hastalık olabileceğini dikkati çeken Yerlikaya “Kanserde erken tanı hayat kurtarır dememize rağmen pandemide çoğu hastaya kanser tanısı konulamadı” dedi. Artık parası olmayanın neredeyse kanser tedavisi olamayacak noktaya geldiğimize işaret eden Yerlikaya “Çoğu hastalar özele mahkum edilmiş durumda” dedi.

Türk Eczacıları Birliği: 645 kalem ilaç piyasada yok

İlaç tedarikinde yaşanan sıkıntı, piyasada bulunmayan ilaçlar ve muadil ilaç krizi | Sağlık Olsun

İlaç yok, olanı da SGK ödemiyor

İlaca parası olan ulaşacak