Tüm emekçilere asgari ücret tehlikesi

Birkan BULUT
Kübra KIRIMLI
Ankara

Asgari ücretin 4 bin 253 lira olmasıyla birlikte gözler diğer ücretlere çevrildi. Emekliler asgari ücretin çok altında bir aylığa mahkum edilirken, kamu işçisinden memura ve özel sektöre kadar eğer ek zam gündeme gelmezse tüm emekçiler asgari ücrete mahkum edilme tehlikesiyle karşı karşıya.

MEMUR EK PROTOKOL İSTİYOR

Kamu emekçilerinin Ağustos ayında yaptığı toplu sözleşmede 2022 yılı için yüzde 5+7 zam belirlenmişti. Ocak ayı itibariyle memurların maaş artışı için yüzde 5 toplu sözleşme zammı, Kasım’da yüzde 7.5 ile Aralık ayının henüz açıklanmayan enflasyon artışı eklenecek. En düşüğü net 4 bin 154 lira olan memur maaşı asgari ücretin bir miktar üzerine çıkacak. Bu nedenle hükümetin bir süredir kamu emekçilerine ek protokol yapacağına dair açıklamalarının ne olacağı merakla bekleniyor.

KESK asgari ücrete yapılan artışın ardından yaptığı açıklamada “Asgari ücrette yapılan artış gittikçe ağırlaşan koşullarda yetersizdir. Öte yandan Türkiye’nin tüm çalışanlar için bir asgari ücretliler ülkesine dönüşmemesi için kamu emekçilerinin, emeklilerin, işçilerin maaş ve ücretleri de en az asgari ücrete yapılan artış oranında,  en az yüzde 50 artırılmalıdır.  Çoktan kadük hale gelen Toplu İş Sözleşmeleri buna göre yenilenmelidir” dedi.

KAMU İŞÇİSİ ASGARİ ÜCRETE YAKLAŞTI

700 bin kamu işçisini kapsayan ve Ağustos ayında imzalanan kamu toplu iş sözleşmesinde ise 2021 yılında yüzde 12+5  zamla ücretler ortalama 4 bin 150 lira oldu. 2022 yılında yüzde 5+5 ve enflasyon farkına imza atıldı. Bu oranlar dikkate alındığında ek bir düzenleme yapılmazsa kamu işçileri önümüzdeki yıl neredeyse asgari ücret düzeyinde maaş alacaklar.

METAL İŞÇİSİ TASLAKTAKİ ZAM TALEBİNİN ARTMASINI İSTİYOR

130 binin üzerinde metal işçisini kapsayan MESS Grup Toplu İş Sözleşmesi’nde ise anlaşmazlık sürüyor. Türk Metal Sendikası yüzde 29,57 zam talebine karşı MESS’in yüzde 12 teklifine karşı vardiya çıkışlarında eyleme başladı. Metal işçileri bu hafta fazla mesaiye kalmama eylemi yapacaklar. Öte yandan metal işçileri, Türk Metal Sendikası’nın hazırladığı toplu sözleşme taslağında yer alan yüzde 29,57 zam talebinin hızla artan hayat pahalılığı karşısında yenilenmesini talep ediyor.

EMEKLİYE ASGARİNİN ALTINDA YAŞAM

Bir başka merak edilen konu da en düşük 1500 TL olan emekli maaşlarındaki artış. Müsteşar, polis, mühendis, kaymakam gibi yüksek emekli maaşları dışındaki tüm emekli aylıkları 4250 TL’nin altına kaldı. Yeni yıl işçi ve memur emeklilerine yapılacak artışla tüm emekliler, asgari ücretin çok altında aylıkla hayat pahalılığına karşı geçim savaşı vermek zorunda kalacak.

"VERGİ KESİNTİSİ, VATANDAŞA YANSITILACAK"

Ek zam olmaması durumunda emekçiler ortalama asgari ücrete mahkum edilecek. İşçilerin yıllardır talebi olan asgari ücretten verginin kaldırılması ise emekçiler “Bu gelir kaybını bize yansıtırlar mı” endişesine yol açtı. Eğitim Sen Eğitim Uzmanı Erkan Aydoğanoğlu, temel ücretin asgari ücretin altında olamayacağını belirterek, “İktidar gelir ve damga vergisini kaldırdı. Bu işverene ciddi avantajlar getiriyor. Asgari ücrete gelen zam artışı kötü bir artış değil. Evet belki beklentiyi karşılamadı ancak yine de kötü bir artış değil” dedi. 5 bin 400 TL’ye kadar olan bütün gelirlerde devletin vergiyi kaldırdığını açıklayan Aydoğanoğlu, “Ancak devlet burada almayacağı vergiyi 84 milyon vatandaşa yansıtacak. Bunu da dolaylı vergiler üzerinden yapacak. Yani bu değişikliğin finansmanını yine halk yapacak. Bir diğer ifadeyle işçinin bir cebine para koyulacak, diğer cebinden ise dolaylı vergiler ile para çıkacak” diye konuştu.Aile Geçim İndiriminin yeni değişlik ile ortadan kalktığını ifade eden Aydoğanoğlu, 10 bin lira brüt ücret alan vatandaşın 5 bin lirasından vergi alınmayacağını, kalan 5 bin lirasından vergi alınacağını dile getidi. Aydoğanoğlu, “Burada önemli olan bir husus var. Bu maliyetin bütçede karşılığı yok. Haliyle gelecek günlerde ÖTV artacak, vergi zamları gündeme gelecek. Yüksek enflasyon söz konusu zaten, enflasyonun 50’leri bulacağını herkes artık öngörebiliyor” dedi.