Bilim ve Teknik Atölyesi: Merak ettiklerimiz için buradayız

Hakan Turgut AKIŞ

Çukurova Üniversitesi

Üniversitemizde Mühendislik Fakültesinde farklı bölümden öğrenciler olarak kurduğumuz Bilim ve Teknik Atölyesi’nden bahsetmek istiyorum. Mühendislik bölümlerinde okuyan tüm öğrencilere açık bir şekilde düzenlediğimiz atölyede bir araya gelerek hep beraber belirlediğimiz (katılanların önerileri ile seçtiğimiz) konuları ele alıyoruz. Adından da anlaşılacağı üzere konu başlıklarımız bilim ve teknoloji alanında tartışılan konular, bu alandaki gelişmeler bizim de tartışmak istediğimiz konular. Tanışma toplantımızın ardından 3 farklı toplantı yaptık ve bu haftalarda “Evrim Teorisi” ve “Endüstri 4.0 ve Yapay Zekâ” konularını tartıştık. Tartışma başlıklarımız öncesi birbirimize makaleler öneriyoruz ve bunları okuyup gelerek hazırlanıyoruz. Atölye sırasında sorduğumuz sorularla tartışma başlıklarını açarak bu başlıklar etrafında tartışıyoruz. Örneğin Evrim Teorisi konusunu iki oturumda tartıştık, bu sırada halk arasındaki yanlış kanılardan biyolojik evrime, toplumsal evrimden teorilerin tanımına kadar pek çok konuyu ele alma şansımız oldu. İklim krizi, inovasyon, ekonomi gibi konularda listemizde yer alıyor ve zaman el verdiğince atölyemizi daha da büyütmek, tartışmalarımıza devam etmek istiyoruz.

ÜRETİM NEREYE?

Son tartışma başlığımız olan “Endüstri 4.0 ve Yapay Zekâ” başlığı için Arif Koşar’ın Teori ve Eylem Dergisi’nde yayınlanan yazısı* etrafında bir tartışma yürüttük. Tartışmamıza 18. yüzyılda Sanayi Devrimi ile başlayan Endüstri 1.0 ile başladık ve tarih sayfalarında nasıl yer edindiği nerelerde nasıl sonuçlandığını tartıştık. Toplantımızın tartışma konularından biri ise Endüstri 4.0’ın pandemi koşullarında başarılı olup olamamasının başlıca sebepleriydi. Endüstri 4.0 genel anlamda makinelerin, işletim sistemlerinin işçiyi ve çalışanın “yükünü azaltmak” amacıyla gelişimi diye tabir edilebilir lakin büyük şirketlerin işçinin yükünü hafifletip refaha kavuşturmaktan ziyade kendi ceplerini düşündükleri aşikardır. 4. Sanayi Devrimi veya teknolojideki gelişmeler elbette güzel olacaktır insanların hayatı için. En basit örneklerle evlerimizde tost makinaları biz komut vermeden veya hazırlanması için bir eylemde bulunmadan kendi ekmekleri ısıtacak, akşamdan hazırladığımız sandviçleri hazırlayacak... Bu en basit örnekler düş değil. Daha farklı düşünecek olursak büyük fabrikalardaki A ürünü geçmişte 1 dakikada üretilirken teknolojideki gelişmeler sayesinde farklı teknolojilerin birbiriyle uyumu dolayısıyla 10 saniye, 5 saniye veya 1 saniye daha hızlı üretim yapılacak. Büyük fabrikalarda herhangi bir ürünün 1 saniye bile hızlı üretilmesi milyonlarca kar elde edilmesini sağlıyor. Örneğin ülkemizde OYAK grubunun bünyesindeki Renault fabrikası, 2019’daki verilere göre dakika başına bir araç üretebilecek kapasitede. Daha hızlı araç üretmek demek OYAK grubu için daha fazla para kazanmak demek. Bu verilerin akıllara getirdiği ilk sorulardan birisi şu: 4. Sanayi ve Teknoloji Devrimi insanlığı farklı bir boyuta taşıyacak evet ama azalan iş gücü artan üretim nereye kadar devam edecek?

HEP BERABER TARTIŞMAK, CEVAPLAR ARAMAK İÇİN

Yeni katılımlarla devam eden atölyemizde önümüzdeki toplantımızda ekonomiyi tartışmayı planlıyoruz. Dolardaki gelişmeler başta olmak üzere öğrenciler arasında popüler bir konu haline gelmesi bu konuyu tartışmak üzere öneriler gelmesine de vesile oldu. Faiz, kur korumalı TL, döviz kurunu etkileyen faktörler vb. başlıklar olmak üzere ekonomi bilimini ele alacağız. Buradan aynı zamanda tüm mühendislik bölümündeki öğrenci arkadaşlarımıza da davet yollamış olalım. Gelin hep beraber tartışalım. Sorularımıza cevaplar arayalım.

*https://teoriveeylem.net/2019/06/endustri-4-0-gerceklik-strateji-ve-utopya/