18 Ocak 2022 17:08

Kazakistan'da OHAL'in sona erdiği açıklandı

Kazakistan’da 5 Ocak’ta ülke çapında ilan edilen olağanüstü hal (OHAL) durumu sona erdi.

Fotoğraf: Kazakistan Cumhurbaşkanlığı

Paylaş

Kazakistan’da 5 Ocak’ta ülke çapında ilan edilen olağanüstü hal (OHAL) durumunun sona erdiği bildirildi.

Kazakistan’da 19 Ocak gece yarısından itibaren başkent Nur Sultan başta olmak üzere Almatı şehri ile Atırau, Jambıl, Kızılorda ve Mangistau eyaletlerinde OHAL uygulamasının sona erdirildi.

OHAL'in sona ermesiyle ülkede belirli saatlerde uygulanan sokağa çıkma yasağı ile sokaklardaki güvenlik tedbirleri kaldırıldı. Şehirlere giriş ve çıkış yeniden serbest oldu.

Cumhurbaşkanı Basın Sözcüsü Berik Uali, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, halkın birlik ve beraberliği, emniyet ve kolluk kuvvetlerinin canları pahasına hareketleri sayesinde Kazakistan genelinde düzen ve huzurun sağlandığını duyurdu.

Kazakistan'daki protestolar nedeniyle 5 Ocak'ta Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev'in imzaladığı kararname ile ülkenin tamamında 19 Ocak'a kadar OHAL ilan edilmişti. 13 Ocak’tan itibaren bazı bölgelerde OHAL zamanından önce kaldırılmıştı.

NE OLMUŞTU?

Ülkede halkın siyasi iktidara yönelik tepkisi, 2 Ocak'ta LPG fiyatının ikiye katlanmasıyla sokağa taşmıştı. Janaozen’de petrol işçilerinin inisiyatifiyle başlayan hareket daha sonra genişlemişti. İşçi kolektifleri, ücretlere yüzde 100 zam, çalışma koşullarının iyileştirilmesi, sendikal özgürlük gibi taleplerle de gösteriler düzenlemişti.

3 Ocak’ta, tüm Mangistau bölgesinde, komşu Atırau bölgesine de yayılan bir genel grev düzenlenmişti.

4 Ocak’ta petrol işçilerinin grevi, Aktobe ve Batı Kazakistan ile Kızılorda bölgelerinin petrol işçileri tarafından da desteklenmişti. Aynı gün Karaganda bölgesinde de maden işçileri grevlere başlamıştı.

Yine 4 Ocak'ta Atırau, Uralsk, Aktyubinsk, Kızılorda, Taraz, Taldikorgan, Turkestan, Çimkent, Ekibastuz’da; Almatı bölgesindeki şehirlerde ve Almatı’da süresiz mitingler başlamıştı.

4-5 Ocak gecesi bütün sokaklar dolmuş, polisle göstericilerin çatışması sonucunda şehir yönetim binası geçici olarak ele geçirilmişti.

5 Ocak'ta Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev OHAL ilan etmişti. Başbakan Askar Mamin başkanlığındaki hükümet istifa etmişti. LPG, benzin ve dizel yakıt ile temel gıda ürünlerinin fiyatlarına 180 günlük devlet düzenlemesi getirilmişti.

Eylemlerle ilgili sert açıklamalar yapan Tokayev, Güvenlik Konseyi Başkanlığına kendisini atayıp protestolara katılanları tehdit etmişti.

Ancak protestolar durmamış, 5 Ocak’ta, daha önce protestoların olmadığı Kuzey ve Doğu Kazakistan’ın bölgesel merkezlerinde, Petropavlovsk, Pavlodar, Ust-Kamenogorsk ve Semipalatinsk’te de kitlesel protesto mitingleri başlamıştı. Aynı zamanda, Aktube, Taldikorgan, Çimkent ve Almatı’daki bölgesel valiliklerin binalarına girmek için girişimlerde bulunulmuştu.

Mangistau bölgesi kentlerinde daha önce askerler halka ateş etmeyi kabul etmezken 5-6 Ocak gecesi özel kuvvetler devreye sokulmuş ve halka ateş açılmıştı. Çok sayıda kişi öldürülmüştü.

Tokayev, protestolar nedeniyle, üyesi oldukları Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü (KGAÖ) liderlerinden yardım istemiş, Rusya, Ermenistan ve Belarus ülkeye "barış gücü" adı altında asker göndermeye başlamıştı.

Tokayev, 7 Ocak'ta ülkenin tüm bölgelerinde protestoların bastırıldığını duyurmuştu.

HALK NE İSTİYOR?

Halk, görevdeki cumhurbaşkanının ve tüm Nazarbayev yetkililerinin istifasını; 1993 Anayasasının restorasyonunu ve buna bağlı olarak parti, sendika kurma hakkının tanınmasını; siyasi mahkumların serbest bırakılmasını ve baskılara son verilmesini talep ediyor. (DIŞ HABERLER)