Kamuya iş yapan müteahhitler torba yasada unutulmadı
TBMM Genel Kurulunda kabul edilen torba yasada kamuya iş yapan müteahhitleri korumaya ilişkin maddeler de yer aldı. Düzenleme Resmi Gazete'de yayımlanıp yürürlüğe girdi.
Fotoğraf: AA&Freepik
Ardı arkası kesilmeyen kamu ihaleleri ile -başta kendine yakın inşaat ve enerji patronları olmak üzere- kamuya iş yapan müteahhitleri palazlandırıp ekonomide hatırı sayılır bir noktaya getiren AKP iktidarı, TBMM'de kabul edilen torba yasada da bu müteahhitleri "korumayı" ihmal etmedi.
AKP'li 78 milletvekilinin imzası ile Meclise sunulan ve ilgili komisyondan geçen, "Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapan Kanun Teklifi", TBMM Genel Kurulunda kabul edilerek yasalaştı. 18 maddeden oluşan kanun, memur ve emeklilere zam oranından doğal gazda kademeli faturalandırmaya, Bireysel Emeklillik Sistemindeki yeni orandan kamu müteahhitlerine kıyağa kadar pek çok konu içeriyor. 19 Ocak'ta kabul edilerek yasalaşan kanun teklifindeki uygulamalar cumhurbaşkanınca onaylanıp Resmi Gazetede yayımlanmaları ile (23 Ocak) birlikte yürürlüğe girdi.
Mecliste kabul edilen torba yasada kamu müteahhitlerini değişen ekonomik durumdan koruyacak madde de yer aldı. AKP'lilerin yasa teklifindeki bu konudaki tarihler ve bazı bölümler, dün TBMM'de verilen önerge ile bir nebze kamu yararı olacak şekilde revize edilmişti. Ancak kabul edilen hali de Erdoğan yönetimindeki AKP iktidarının patronları üzmeyeceğini bir kez daha gösterdi.
Yasalaşan maddeye göre, cumhurbaşkanına kamu yapan müteahhitlerine maliyet artışları nedeniyle fiyat farkı kararnamesi çıkarması için yetki veriliyor. Kararnameyle müteahhitlerin talep ettikleri yeni fiyat düzenlemeleri yapılacak.
Kanunla, Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu'na "Ek fiyat farkı ve/veya sözleşmelerin devri" başlıklı madde eklenecek. Türkiye ve dünyada hammadde temininde ve tedarik zincirlerinde yaşanan aksaklıklarla girdi fiyatlarındaki beklenmeyen artışlar nedeniyle 1 Aralık 2021'den önce Kamu İhale Kanunu'na göre ihalesi yapılan ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla devam eden veya bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce fesih veya tasfiye edilmeksizin kabulü/geçici kabulü yapılan mal ve hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin TL üzerinden yapılan sözleşmelerde düzenlemeye gidilecek.
1 Temmuz-31 Aralık 2021'de gerçekleştirilen kısımlar için ihale dokümanında fiyat farkı verilmesine ilişkin hüküm bulunup bulunmadığına bakılmaksızın 1 Temmuz-30 Kasım 2021'de ihalesi yapılan işlerde ihale tarihinin içinde bulunduğu aya ait endeks, 1 Temmuz 2021'den önce ihale edilen işlerde ise haziran 2021'e ait endeks temel endeks olarak kabul edilerek ve sözleşme fiyatları kullanılarak yüklenicinin başvurusu üzerine sözleşmesine göre hesaplanan fiyat farkına ilave olarak ek fiyat farkı verilebilecek.
Bu kapsamdaki sözleşmeler, yüklenicinin başvurusu ve idarenin onayı ile devredilebilecek. Devredilen sözleşmelerde devir alacaklarda ilk ihaledeki şartlar, devir tarihi itibarıyla aranacak olup devirden kaynaklanan kısıtlama ve yaptırımlar uygulanmayacak. Yüklenimi ortak girişim tarafından yürütülen sözleşmelerde ortaklar arasında devir veya hisse devirlerinde ilk ihaledeki yeterlik şartları aranmayacak. Sözleşmeyi devreden yüklenicinin teminatı iade edilecek. Bu kapsamda devredilecek sözleşmelerden damga vergisi alınmayacak.
Düzenleme kapsamında ek fiyat farkı verilebilecek alım türlerini, ürün ve girdileri, ek fiyat farkı verilmesi veya sözleşmenin devri için idareye başvuru süreleri ile devir işlemlerinin tamamlanacağı süre dahil ek fiyat farkı hesaplamalarına ve sözleşmelerin devrine ilişkin esas ve usullerin tespitinde Cumhurbaşkanı yetkili olacak.
Kamu İhale Kanunu'ndan istisna edilen mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinden TL üzerinden yapılan sözleşmeler için idareler tarafından bu maddeye uygun olarak ilgili mevzuatında düzenleme yapılabilecek.
Toplu Konut İdaresi Başkanlığınca (TOKİ), 1 Aralık 2021'den önce ihale edilen ve maddenin yürürlüğe girdiği tarihte devam eden sözleşmelerle ilgili olarak 1 Temmuz 2021 ile 31 Aralık 2021 arasındaki iş programına göre gerçekleştirilemeyen iş miktarı için süre uzatımı ve fiyat farkı verilmesine yönelik Cumhurbaşkanı tarafından düzenlemeler yapılabilecek.
Kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları ve üst birliklerinin taraf olduğu veya bu kuruluş veya birliklerin kaynaklarıyla karşılanan mal ve hizmet alımı ile yapım işlerine ilişkin TL üzerinden yapılan sözleşmelerde, maddeye göre fiyat farkı ödenebilmesine yönelik ilgili kuruluş veya üst birliğin mevzuatında düzenleme yapılabilecek. (EKONOMİ SERVİSİ)
