Doğal gaza da "kademe" oyunu
Makina Mühendisleri Odası Enerji Çalışma Grubu Başkanı Oğuz Türkyılmaz, "Elektrikte kademeli tarifenin insanların canını nasıl acıttığını gördük. Şimdi doğal gazda da benzer bir durum olacak" dedi.
Birkan BULUT
Ankara
Bireysel emeklilik desteğinde artış ve doğal gazda bölgesel kademeli tarifeyi içeren düzenleme Mecliste AKP, CHP ve MHP oylarıyla kabul edildi. BOTAŞ’ın iklim farkına göre her ilde belirleyeceği tüketimin üzerine çıkıldığında yeni tarifeden fiyatlama yapılacak. TMMOB Makina Mühendisleri Odası Enerji Çalışma Grubu Başkanı Oğuz Türkyılmaz, bunun elektrikte yüzde 127’ye varan zam düzenlemesine benzeyeceği uyarısında bulundu.
“Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapan Kanun Teklifi” Mecliste AKP, MHP ve CHP oylarıyla kabul edildi. Memur ve memur emeklilerine zam, bireysel emeklilik sisteminde devlet desteğinin artışı gibi maddelerin yer aldığı teklifte, doğal gazda kademeli satış fiyatının düzenlenmesi de kabul edilmiş oldu. HDP’nin çekimser, İyi Parti ve TİP’in ret oyu verdiği teklife evet oyu veren CHP’li vekiller memur maaşlarına zammı gerekçe gösterdi.
Böylece elektrikteki kademeli tarifenin bir benzeri doğal gaza geldi. 2022 itibariyle elektrikte başlayan kademeli tarifeye göre konutlarda kilovatsaat başına 0.9160 lira olan tarife 150 kilovatsaate kadar tüketimlerde yüzde 52 oranında artarak 1 lira 39 kuruşa; 150 kilovatsaat sonrası tüketim ise yüzde 127 oranında artarak 2 lira 7 kuruşa yükselmişti.
BOTAŞ’A GÖRE TASARRUF OLACAK!
Doğal gaz satış fiyatında yapılan düzenlemeye göre ise BOTAŞ’a bölgesel ve iklimsel koşullar dikkate alınarak il veya bölge bazında kademeli doğal gaz satış fiyatı uygulama yetkisi verildi. Böylece belirlenecek kademenin üzerindeki tüketim, bir üst tarifeye göre fiyatlandırılacak. BOTAŞ Genel Müdürü Burhan Özcan düzenlemeyi kademeli doğal gaz satış fiyatı uygulama düzenlemesinin yürürlüğe girmesi halinde tüketimin yılda 2.5 milyar metreküp azalacağını, tüketimde tasarrufa gidileceğini söyleyerek düzenlemeyi savunmuştu. Ancak yeni yıla yüzde 25 doğal gaz zammıyla giren konutlarda, bu düzenlemenin elektrikte olduğu gibi kademeli zamma dönüşeceği tartışılıyor.
DOĞAL GAZDA DA BENZERİ OLACAK
TMMOB Makina Mühendisleri Odası Enerji Çalışma Grubu Başkanı Oğuz Türkyılmaz, bu düzenlemeyle asıl olarak konut tüketicilerinin hedef alındığını belirterek, “Elektrikte kademeli tarifenin insanların canını nasıl acıttığını gördük. 150 kilowatt sınırını nasıl tespit ettiniz? Elektrik Mühendisleri Odası diyor ki ‘4 kişilik bir ailenin asgari tüketimi 230 kilowattır. EPDK yetkilileri 150 kliowatt hesabını nasıl yaptıklarını açıklasınlar. Şimdi doğal gazda da benzer bir durum olacak” dedi.
"ANKARA’DA 950, İSTANBUL’DA 850 METREKÜP"
Ancak doğal gaz tüketiminin elektrik tüketimine göre değişkenlik gösterdiğini anlatan Türkyılmaz, “Eğer ısınmak için kullanmıyorsanız elektriği Türkiye’nin birçok yerinde aynı tüketirsiniz. Fakat doğal gaz tüketimi ülkenin farklı bölgelerinde aynı değil” dedi. Bunda iklim ve yapı koşullarının etkili olduğunu anlatan Türkyılmaz, şöyle konuştu: “Konutların doğal gaz tüketiminde önceki yıllara göre bir düşüş olduğunu söyleyebiliriz. Bunun nedenleri tüketim bilinciyle daha verimli kullanılmaya başlanması, binalarda yalıtımın yaygınlaşması ve fiyatlar yükselince vatandaşın daha az tüketmek zorunda kalmasını sıralayabiliriz. Biz Ankara için asgari doğal gaz tüketiminin 1200 metreküp, daha soğuk illerde 1500 metreküp olduğunu söylüyorduk. Doğal gaz dağıtım şirketlerinin üyesi olduğu derneğe göre Ankara’da yılda 950 metreküp, İstanbul’da yılda 800-850 metreküp/yıl deniliyor. Bunun yüzde 80’i kış aylarında tüketiliyor. Geriye kalan yüzde 20 ise genel olarak ocak ve şofben için kullanılıyor.”
"YARDIM YAPIYORSANIZ NEDEN KESİLİYOR?"
Bu yasa hazırlanırken meslek örgütleriyle veya uzmanlarla konuşulmadığını belirten Türkyılmaz, “Sorun şu Türkiye’de aileler zaten faturalarını ödeyemiyor. Asgari ücrete yapılan artış elektrik ve doğal gaza yapılan zamlarla, diğer ürünlere yansımasıyla değerini yitirdi. Enerji Bakanı zaten ne kadar abonenin elektriğinin kesildiğini söylüyor. Hani milyonlarca aboneye elektrik yardımı yapıyordunuz? Nasıl kesiliyor” dedi.
"DÜŞÜK GELİRLİLERE KARŞILIKSIZ ELEKTRİK VE DOĞAL GAZ VERİLMELİ’
Düşük gelir gruplarına elektrik, doğal gaz, su ve iletişim harcamalarının karşılıksız sağlanması gerektiğini vurgulayan Oğuz Türkyılmaz, “Kaynak yok diyenlere, Türkiye’de alım garantileri, vergi muafiyetleri verilen şirketlere nereden para bulduklarını sormak lazım. Elektrik, doğal gaz dağıtımı tümüyle kamu eliyle yapılmalıdır. İşlemler şeffaf olmalı ve çalışanlar yönetimde söz sahibi olmalıdır. Bu uygulamalara tepki göstermek, sessiz kalmamak gerekiyor” dedi.