Türkiye'de ocak ayında 45 gazeteci hakim karşısına çıktı
2022 gazeteciler için hapis cezası, gözaltı, tehdit ve engellemelerle başladı. Yılın ilk ayında en az 45 gazeteci hakim karşısına çıktı.
Ankara'da gazetecilerin eylemi | Fotoğraf: Damla Kırmızıtaş / Evrensel
2021 yılını tutuklama, gözaltı, saldırı, ceza ve sansürle geçiren gazeteciler için 2022 yılı da pek olumlu gelmedi. Yılın ilk ayında en az 45 gazeteci hakim karşısına çıktı. Bunlar arasında Sedef Kabaş sabaha karşı gözaltına alınarak tutuklanırken, 5 gazeteci daha gözaltına alındı. Cemaat yurdunda intihar eden Enes Kara’nın haberini yapan Elazığlı gazeteci Faik Akgün işinden olup, tehditlerin hedefine konurken, 4 gazeteci daha yaptıkları haberler nedeniyle tehdit edildi. RTÜK, TELE1 ve Fox TV’ye ağır cezalar verirken, haber siteleri ve haberlere getirilen erişim engelleri de Ocak ayına damgasını vurdu. Ekonomik kriz ve döviz kurundaki değişim 32 yıllık Dergah dergisini kapattırdı.
YENİ YILDA DA BASKIYA DEVAM
Türkiye’de basın özgürlüğü ihlalleri 2022 yılının ilk ayında da devam etti. İhlalleri her ay düzenli olarak yayınladığı ‘Basın Özgürlüğü Raporu’ ile kamuoyuyla paylaşan CHP’nin gazeteci kökenli Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer Ocak ayı raporunu açıkladı. Çakırözer, “Türkiye’de basın kuruluşları ve gazeteciler maalesef yeni yıla yeni umutlarla giremedi. 2022 yılının ilk ayı da basın kuruluşlarına sansür, ceza ve engellemeler; gazetecilere yönelik de yargılama, tutuklama, gözaltı ve tehditlerle başladı. Gazete ve kanallar üzerindeki mevcut antidemokratik baskı ve yasaklar yetmezmiş gibi şimdi de tek adam yönetiminin Saray genelgeleriyle hukuksuz yeni yaptırımların önü açılmak isteniyor. Bu uygulamaların her biri basın özgürlüğünü ihlal ediyor, halkın haber alma hakkını elinden alıyor” dedi.
Çakırözer’in hazırladığı basın özgürlüğü raporundan dikkat çeken başlıklar ise şöyle:
Ocak ayında en az 45 gazeteci hakim karşısına çıkarken, gazeteciler Rojhat Doğru müebbet hapis, Elif Çetiner ise 1 yıl, 8 ay, 4 gün hapis cezasına çarptırıldı.
- Üniversite öğrencisi Enes Kara’nın tarikat yurdunda yaşamına son vermesini haberleştirmesinin ardından Elazığ Günışığı Gazetesi Yazı İşleri Müdürü Faik Akgün işsiz kaldı. Haberi yayından kaldırılan Akgün, çok sayıda tehdit telefonu aldığını açıkladı.
- Tarikat yurdunda intihar eden Enes Kara hakkındaki 17 habere erişim engeli getirildi.
- TELE1’de katıldığı bir programdaki ifadeleri nedeniyle hakkında “Cumhurbaşkanına hakaret (TCK299)” iddiasıyla soruşturma açılan gazeteci Sedef Kabaş, sabaha karşı gözaltına alındı. Hakkında isnat edilen suçtan hüküm giyse dahi cezaevinde kalması gerekmeyen Kabaş, kaçma tehlikesi var gerekçesiyle tutuklanarak özgürlüğünden mahrum bırakıldı. Kabaş’ın tutukluluğuna yapılan itiraz reddedildi.
- RTÜK sunucu Selçuk Tepeli’nin yorumu nedeniyle FoxTV’ye para cezası, Tele1’de de konuk gazeteci Sedef Kabaş’ın ifadeleri nedeniyle 5 kez program durdurma ve idari para cezası verdi. Her iki kanala yaptırım uygulanacağını daha RTÜK incelemesi dahi başlamadan kamuoyu RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin’in sosyal medya mesajlarından öğrendi.
- DW-Türkçe Muhabiri Alican Uludağ, Sedef Kabaş hakkında tutuklama kararı veren hâkimin kıdemsiz olduğuna dair haberinin ardından sosyal medyada tehdit edildi.
- Mezopotamya Ajansı Yazı İşleri Müdürü Ferhat Çelik, bir günde iki kez gözaltına alındı.
- RTÜK müzik yayını yapan kanallara Sezen Aksu’nun “Şahane Bir Şey Yaşamak” adlı şarkısını yayınlamaları durumunda ağır yaptırımlarla karşılaşabilecekleri “uyarısında” bulundu.
- Dövizdeki kur artışının ardından basım ve yayın dünyasında yaşanan kriz edebiyat dergilerini vurmaya başladı. Türk edebiyatının köklü yayınlarından Dergah dergisi ekonomik sıkıntılar ve kağıt tedarikinde yaşanan zorluklar nedeniyle 32 yıllık yayın hayatına ara verdi.
- Etkin Haber Ajansı’nın internet sitesine erişim 1 ayda 3 kez engellendi. Yeni Yaşam, Gazete Alınteri gibi internet sitelerinin de aralarında bulunduğu 8 web sitesine erişim tümüyle engelendi. Radyo dinleme platformu Radio Garden erişime engellenen kanallar arasında yer aldı.
ANAYASA’YA AYKIRI "SANSÜR" GENELGESİ
Türkiye'de gazete ve televizyonlar üzerindeki mevcut baskı ve sansür uygulamalarına, Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından ‘Basın ve Yayım Faaliyetleri’ başlığıyla yayımlanan genelge ile bir yenisi daha eklendi. ‘Toplumun değerlerine aykırı’, ‘mili ve manevi değerlerimize uymayan’, ‘tehdit ve tehlikeli’ gibi soyut gerekçeler ile iktidar yanlısı yayın yapmayan televizyon kanallarına yeni cezalar verilmesinin önü açıldı. Genelge ‘Anayasa’ya aykırı, sansür genelgesi’ olarak değerlendirildi. (MEDYA SERVİSİ)