"Bütün kuryeler beraber hareket etmeli"
"Esnaf kuryelerin de bizle beraber hareket etmesi gerekiyor. Onlar bu şekilde 'Ben kendi ekmeğime bakarım' demeye devam ettiği sürece bir araya gelemeyiz. Bu durumda da haklarımızı almamız zorlaşır."
Fotoğraf: Evrensel
Özgür ÇAMOĞLU
Gökhan EMRE
Ankara
Yemeksepeti kuryelerinin eylemleri sürerken depolarda konuştuğumuz kuryeler, “Esnaf kuryelerin de bizle beraber hareket etmesi gerekiyor. Onlar bu şekilde 'Ben kendi ekmeğime bakarım' demeye devam ettiği sürece bir araya gelemeyiz. Bu durumda da haklarımızı almamız zorlaşır” dedi.
Konuştuğumuz bir Yemeksepeti Banabi kuryesi, daha önce kendi dükkanının olduğunu ama iflas nedeniyle kuryeliğe başladığını anlattı. Geçen yıl yapılan zammı yeterli bulmayan kuryelerin bir araya gelmesi sonucu 200 liralık bir zam alındığını fakat bazı işçilerin bu zammı yetersiz bulduğunu anlatan kurye, “Ben de zammı yetersiz bulmuştum, sonrasında çalıştığım yerde beni mimlediler ve terfi almam engellendi ve provokatör ilan edildim. Bu yüzden bugünkü eylemlerde de sendikanın alacağı tutuma çok güvenmiyorum” dedi.
Başka bir Yemeksepeti Banabi kuryesi ise kötü çalışma koşullarını şöyle anlattı: “Yağmur çamur demeden teslimata gidiyoruz ve can güvenliğimiz yok. Trafikte arabalar motorları önemsemiyorlar ve her gün çeşitli kazalar ya oluyor ya da kıl payı atlatıyoruz. Bir kaza geçirirsek ne işveren sorumlu sayılıyor ne de başka bir güvencemiz var. Sigortalı olsak dahi sus payı denebilecek bir miktar alıyoruz. Bizim zaten bu işi sürdürmemiz zor. Bu şartlar altında çalışınca her türlü sağlık sıkıntısı da baş gösteriyor. Bel ağrısı, sırt ağrısı gibi sebeplerden dolayı çok fazla bu işin yapılabilmesi olanaksızlaşıyor. Bu sebeplerle işi bırakan ya da kaza sonrası sakat kalan çok arkadaşım var.”
Kuryelerle konuştuğumuz saatlerde Yemeksepeti Banabi kuryelerinin Ulus Meydanı’nda bir basın açıklaması ve kontak kapatma eylemi gerçekleştiriliyordu. Eyleme katılmayan kuryelere eyleme neden gitmediklerini sorduğumuzda ise üstü kapalı şekilde “Sizin yerinize point (esnaf) kurye alırız” dendiğini söyleyen işçiler, ayrıca iş yavaşlatma, iş bırakma gibi durumlarda patronun hemen kendileri yerine point kurye çağırdığını aktardı.
"OLASI SORUNDA GÜVENCEM YOK"
Yemeksepeti Banabi kuryelerden farklı çalışma koşullarına sahip olmadıklarını söyleyen Getir kuryeleri de Banabi’dekinden farklı olarak esnaf kurye olarak geçtiğini söyledi. İşçi kurye olmanın daha avantajlı olduğunu ifade eden işçiler, “Banabi kuryeleri taleplerinde haklılar. Mesela ben aldığım paradan sonra vergi verince sigorta yatırınca elimde kalan asgari ücrete yakın bir ücret. Ayrıca kaza yapınca veya olası bir sorunda güvencem yok. Fakat işçi kurye olunca bu tür güvencelerimiz oluyor ve elimize daha fazla para geçiyor. Banabi işçilerinin taleplerinden birisi olan işçi kurye olma talebine sonuna kadar katılıyorum” dedi.
Getir kuryelerinin bir araya gelmesini zorlaştıran durumlar olduğunu belirten işçiler, “Engel olan şeylerin başında esnaf kurye olmak. Esnaf kuryelerin bir araya gelmesi ve sendikalaşması zor. Şayet bir araya gelseler bile sendikaya güvenmiyorum. İşveren sendikayı satın alacaktır. Getir’in ‘Francise’ işletmelere sahip. Bu yüzden kuryelerin aldıkları ücretler de değişebiliyor. Bu da yine ortak bir mücadelenin önünde yine bir engel. Fakat bir mücadele alanın oluşması durumunda ben de elimden geldiğini yapar sonuna kadar giderim” diye konuştu.
"BİRLİKTE HAREKET ETMELİYİZ"
Başka bir Banabi deposunda konuştuğumuz bir kurye de eyleme giderken arkadaşlarıyla konuştuklarını ve yerlerine başka point kurye almamaları için bir kısmı basın açıklamasına giderken bir kısmının çalışmaya devam ettiğini söyledi. Kurye, “Önce point kuryelerin de bizle beraber hareket etmesi gerekiyor. Onlar bu şekilde ben kendi ekmeğime bakarım demeye devam ettiği sürece biz bir araya gelemeyiz. Bu durumda da talep ettiğimiz haklarımızı almamız zorlaşır” dedi.
"BURASI KAZANIRSA BİZ DE KAZANIRIZ DEDİK AMA..."
Başka bir Banabi kuryesi de “Ben ilk işe başladığımda durumlar böyle değildi. Biz buradan ekmek yiyoruz, burası kazanırsa biz de kazanırız diyorduk fakat şu an durum böyle değil. Mesela geçen aylarda 1200 paket attım, attıklarımın da fotoğrafını çekmiştim. Bana primimde kesinti olduğu söylendi. Nedenini sorduğumda ise attığım paketin sayısının az olduğunu ve bu sebeple yüzde 15 prim kesileceğini söyleyince çektiğim fotoğrafları gösterdim. Bu şekilde hakkım olan primi alabildim. Yine başka bir arkadaşımın hastalanıp 2 gün gelmedi. Raporlu olmasına rağmen priminden yüzde 50 kesildi. O ay götürdüğü bütün siparişlerden alacağı primin yüzde 50’sini bu sebeple vermediler” dedi. Kendilerinden kaynaklı olmayan geç teslimlerin cezalarını da kendilerine kesildiğini söyleyen kuryeler, bunların en büyük sebebinin kendilerine de dayatılmak istenen esnaf kuryeliğin patron açısından daha kârlı olmasından kaynaklı olduğunu belirtti.
