Zamlara dair konuşan Vanlı esnaf: Faturaları ödeyebilmek için kredi başvurusu yaptık
Van’da esnaf, elektrik faturalarının kiralarını geçtiğini, pandemide bile bu kadar zorlanmadıklarını belirtti. Esnaf, borç harç içerisine girerek işletmelerinin kapanmasını engellemeye çalışıyor.
Maşallah Kaçan | Fotoğraf: Can Bulut/Evrensel
Can BULUT
Muhammed SÖNMEZ
Van
Temel gıda ürünlerinden akaryakıt fiyatlarına kadar uzayan bu geniş yelpazeli zam furyası, ülke esnafını son derece zorluyor. Pek çok lokanta ve kafe işletmecisi, gelen elektrik ve doğal gaz faturalarının altında eziliyor. Van’da Evrensel’e konuşan esnaf, elektrik faturalarının kiralarını geçtiğini, pandemide bile bu kadar zorlanmadıklarını belirterek, faturalarını ödeyebilmek için kredi başvurusunda bulunduklarını dile getirdi. Esnaf, borç harç içerisine girerek işletmelerinin kapanmasını engellemeye çalıştıklarını belirtti.
İŞLETMENİN KAPANMASI İŞTEN BİLE DEĞİL
Van’da bir lokanta işletmecisi olan Maşallah Kaçan, zamlı elektrik faturalarından en fazla dert yanan insanlardan biri olduğunu ifade etti. Kaçan, “Bir damla yağ ile bile olsa çarkımızı çevirmeye çalışırken elektrik zammı bu noktada bizler için bir kırılma noktası oldu. Van’da son 2-3 ayda kapanan 40 tane kafe veya lokanta duymuşumdur ve 41. işletmenin benim işletmem olması işten bile değil” dedi.
ELEKTRİK FATURASI KİRAYI GEÇİYOR
Elektrik faturasının kirayı geçtiği başka bir ülke örneğinin bulunmadığını belirten Kaçan, bu zamların halkın kaçak elektrik kullanmasına neden olduğunu söyledi. Çaresizlik sonucu halkın kullandığı kaçak elektriğin göze battığını söyleyen Kaçan, büyük fabrikaların daha fazla kâr etme amacıyla kaçırdığı elektriğin neredeyse bahsinin bile geçmediğini dile getirdi. Elektrik sayaçlarının ulaşılamayacak yerlere taşınarak tüketicinin kontrol edemeyeceği bir hale getirildiğini belirten Kaçan, “Gelen faturayı dahi sorgulama hakkımız yok” dedi.
NE YAPALIM ISINMAYALIM MI?
İşletmesine gelen son faturada elektrik kullanım bedelinin 15 bin lira olduğunu söyleyen Kafe İşletmecisi Mesut Yılmaz, zam oranının yüzde 150’yi geçtiğini ve bu durum karşısında alınabilecek bir önlemleri olmadığını belirterek, “Ne yapalım kafeyi ısıtmayalım mı?” diye sordu.
BORÇTAN DOLAYI SULARI DA KESİLDİ
Birkaç aylık su borçlarından dolayı belediyenin kesintiye gittiğini söyleyen Yılmaz, yaklaşık 20 gündür sokağa su verilmeyerek belediyenin kendilerine bir nevi mobbing uyguladığını dile getirdi. Yılmaz, “Su kesilirse, elektrik faturaları bu kadar pahalı gelirse bu dükkana kilit vurmaktan başka çaremiz kalmıyor. Faturaları ödeyebilmek için kredi başvurusu yaptık. Artık para kazanıp ailemizi geçindirmek şöyle dursun borç harç içerisine girerek dükkanımızın kapanmasını engellemeye çalışıyoruz” dedi.
PANDEMİ DE BİLE BU KADAR ZORLANMADIK
Son faturasının 4 bin 850 lira geldiğini dile getiren Ali Culha ise zaten pandemi döneminde fazlasıyla sorun yaşadıklarını belirterek, masraflarla mücadele edebilmek adına dükkanın metrekaresini küçülttüğünü söyledi. Son zamlardan sonra ise önceki aylara kıyasla ek bir kullanım yapmadıklarını, aksine üç içecek dolabını ve havalandırma cihazlarını zaman zaman kapattıklarını dile getiren Culha, “Pandemi döneminde dahi bu kadar zorlanmadık. Zamlarla nasıl baş edeceğiz derken eleman çıkartmak zorunda kalıyoruz. Şahsi giderlerimizden kısmaya çalıyoruz fakat bunlar bizi bir yere kadar idare ediyor, hazıra dağ dayanmıyor” dedi.