TBMM Karma Komisyonu, HDP'li Semra Güzel'in yasama dokunulmazlığının kaldırılması kararı aldı
TBMM Karma Komisyon, HDP Diyarbakır Milletvekili Semra Güzel'in yasama dokunulmazlığının kaldırılması kararı aldı.
Fotoğraf: Ali Balıkçı/AA
TBMM Anayasa ve Adalet Karma Komisyonu, HDP Milletvekili Semra Güzel'in yasama dokunulmazlığının kaldırılması yönünde karar aldı. HDP'li komisyon üyeleri karara şerh düştü.
HDP Diyarbakır Milletvekili Semra Güzel hakkında hazırlanan iki fezleke nedeniyle dokunulmazlığının kaldırılması görüşmeleri Anayasa ve Adalet Komisyonu üyelerinden oluşan Karma Komisyon’da yapıldı. Usul yönündeki taleplerinin reddedilmesine tepki gösteren HDP Milletvekili Mehmet Rüştü Tiryaki, “İlk toplantınıza içtüzük ihlali ile başladınız” dedi.
HDP komisyon üyeleri yanı sıra çok sayıda milletvekilinin katılım gösterdiği komisyonda usul tartışılması açılması istendi. Karma Komisyon Başkanı Bekir Bozdağ’ın Adalet Bakanlığı’na getirilmesiyle yerine Tokat Milletvekili Yusuf Beyazıt seçilmişti.
USUL TARTIŞMASI TALEBİ REDDEDİLDİ
Beyazıt başkanlığında toplanan komisyonda gazeteciler görüntü almalarının ardından salondan çıkarıldı. HDP gazetecilerin salondan çıkarılmasına tepki gösterdi. Usul açılması talebini de reddeden Beyazıt, görüşmelere geçti.
HDP Komisyon üyesi ve aynı zamanda Güzel yerine savunma yapacak Mehmet Rüştü Tiryaki, yeni seçilen Komisyon Başkanı Yusuf Beyazıt’ın tutumunu eleştirdi.
Tiryaki, “Sayın başkan şahsınıza yönelik hiçbir önyargımız yok. İlk kez toplantıya katılıyorsunuz. Tek isteğimiz hukuka uygun bir şekilde bu sürecin yönetilmesi başkaca bir şey istemiyoruz. Bir usul tartışması açmak istedik. Ben sesli bir şekilde İçtüzük’ün hangi maddesi uyarınca usul tartışması açtığımızı ve neden bu konuda söz vermeniz gerektiğini söyledim” dedi.
İÇTÜZÜK İHLALİYLE GÖRÜŞMELER BAŞLANDI
İçtüzük 63’üncü maddesini okuyan Tiryaki, “Görüşmeye yer olup, olmaması, başkanı gündeme veya TBMM çalışmalarına usule davet gibi konular diğer işlerden önce konuşulur. Bu yolda bir istemde bulunulursa ki biz bunun için talepte bulunduk. Üçer dakikadan fazla olmamak üzere en az iki kişiye lehte ve aleyhte söz verilir. Verilebilir denilmiyor. Burada emredici bir hüküm var. Biz gündeme geçmeden önce usule ilişkin bir tartışma açılmasını istedik. Bunu size bildirdik. Bize üçer dakika ile sınırlı ya da daha uzun süre söz verebilirdiniz. Bir usul tartışması açmanız gerekiyordu. Başkan olarak katıldığınız ilk toplantı da Meclis İçtüzük’ün 63’üncü maddesini ihlal ederek, görüşmeye başladınız” diye konuştu.
BASININ ENGELLENMESİNE TEPKİ
İçtüzük tartışmasına ilişkin de taleplerini anlatan Tiryaki, “Basına kapalı olması için emredici bir hüküm olarak kurala bağlayan herhangi bir mevzuat hükmü yok. Ne İçtüzük’te ne Anayasa’da. Bugüna kadar teamül, gelenek böyle diye geçiştiremezsiniz. Bu komisyon toplantılarının diğerlerinden herhangi bir farkı yoktur. Ne üstünlüğü ne altlığı vardır. Aynı ilkeler geçerlidir. Yani sağlık, MEB’de çalışmalar nasıl yürüyorsa Karma Komisyon’da da aynı şekilde yürür. Dolayısıyla diğer bütün komisyonlar da olduğu gibi yazılı olarak basının haber yapabilmesi için basının engellendiği çok nadir toplantılardan bir tanesidir” diyerek, tepki gösterdi.
"SEMRA GÜZEL YARGISIZ İNFAZ EDİLDİ"
MHP Grup Başkanvekili Muhammed Levent Bülbül’ün HDP’den ihraç edilen Mardin Milletvekili Tuma Çelik’in dokunulmazlığının kaldırılmasında basının çıkarılmasına itiraz edilmediğini hatırlatmasına da Tiryaki, “Tuma Çelik fezlekesinde bir kadının cinsel saldırısına yönelik bir iddia vardı. Bu tartışmaların kamuoyuna yansımasının kendisine zarar vereceği için özel olarak itiraz da bulunmadık. Kendi milletvekilimizi değil, kadını esas aldık. Burada bir yargısız infaz var zaten. Semra Güzel basın yayın organları aracılığıyla ve komisyon üyesi olan milletvekilleri aracılığıyla yargısız bir şekilde infaz ve mahkûm edildi. Hatta milletvekilliği bile düşürüldü. Çünkü milletvekilliği yapamayacağı söylendi. Keşke böyle başlamasaydınız” diyerek, sözlerini noktaladı.
"DOKUNULMAZLIK GÖRÜŞMESİ HUKUKA AYKIRI"
Yapılan savunma ardından söz alan HDP Ağrı Milletvekili ve Komisyon Üyesi Abdullah Koç, AİHM kararlarını hatırlatıp, "En başta dokunulmazlıkların kaldırılması hukuka aykırı bulundu. Bu sebeple başlatılan soruşturma ve kovuşturmanın saf olarak hukuka aykırılık tespit edildi ve edilmeye devam ediliyor" dedi.
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ'ın 20 Ocak 2022 tarihli Karma Komisyon'un başkanlığını yaptığını hatırlartan Koç, "Milletvekilimiz aleyhinde görüşünü belirtmiştir. Adalet Bakanı olduktan seçildikten sonra Anayasanın 159’ncu maddesi uyarınca HSK’nın başkanı Adalet Bakanıdır. Bu anlamda dokunulmazlık görüşmesi süreci iki anlamda hukuka aykırıdır. Siyasi bir anlam kazanmıştır. Karma Komisyonun bir üyesi daha önceki paylaşımları ile tarafsızlığını yitirmiştir. Bu anlamda yapılacak her işlem hukuken mümkün değildir, dokunulmazlık dosyasının iade edilmesi gerekiyor" dedi.
GÜZEL'İN DOKUNULMAZLIĞININ KALDIRILMASINA KARAR VERİLDİ
Yapılan görüşme ardından Güzel’in dokunulmazlığının kaldırılması kapsamında hazırlanan rapor, AKP, MHP, CHP ve İYİ Parti milletvekillerinin oyuyla kabul edildi.
Karma Komisyon’da Güzel’in dokunulmazlığının kaldırılması gerektiğine karar verdi. HDP milletvekilleri hayır oyu kullanarak, komisyon kararına şerh düştü.
"YARGISIZ İNFAZIN İKİNCİ AŞAMAS"
Komisyon toplantısı ardından HDP milletvekilleri açıklama yaptı. Komisyon kapısında konuşan Mehmet Rüştü Tiryaki, yargısız infazın ikinci aşamasını Karma Komisyonda yaşadıklarını söyleyerek, “10 Ocak tarihinde Cumhurbaşkanı 'Arkadaşlarımız gerekeni yapacaktır' dedi ve bir talimatla Meclisi ve AKP’yi harekete geçirdi. 20 Ocak tarihinde Karma Komisyon toplandı, aynı gün Hazırlık Komisyonu toplandı, görev dağılımı gerçekleşti. Semra Güzel’den savunma istendi, bugün 17 Şubat. Henüz üzerinden 30 gün geçmeden Hazırlık Komisyonu iki dosya için çalışmalarını, Karma Komisyon da çalışmaları tamamlamış oldu. Bizim grubumuz dışında diğer siyasi partiler Semra Güzel vekilimizin dokunulmazlığının kaldırılması yönünde oy kullandılar” dedi.
"BUNU KABUL ETMEK MÜMKÜN DEĞİL"
Semra Güzel dosyasında ivedi biçimde kaldırılması gerektirecek hiçbir nedenin olmadığına dikkat çeken Tiryaki, şunları söyledi:
"5 satırlık itirafçı beyanını dayalı olarak Semra Güzel’in dokunulmazlığı bugün kaldırıldı. Çözüm sürecinde gerçekleştirdiğini söylediği ve insani amaçla gerçekleştirdiğini söylediği ve gören herkesin bunun bir duygusal ana ait olduğunu anlayacağı fotoğraflar üzerinden bir milletvekilinin dokunulmazlığı, linç kampanyası sonunda kaldırıldı. Bunu kabul etmek mümkün değil. Bunun seçme, seçilme hakkını açık bir biçimde ihlali anlamına geldiği çok açık. İnsani duyguların cezalandırılması anlamına geldiği çok açık. HDP dışında tek sesle aksi yönde oy kullanılmasını da kamuoyunun takdirine bırakıyoruz. Meclisin en çalışkan ve kadın bir milletvekilinin linç kampanyasıyla dokunulmazlığının kaldırılmasıyla gerçekten Meclis ve ülkemizin siyaseti bir darbe daha almıştır. Bugüne kadar kaldırılan hiçbir dokunulmazlık bu ülkenin yararına olmamıştır. Semra Güzel ile ilgili karar da bu ülkenin yararına olmayacaktır. Pek ummuyoruz ama umarız Genel Kurul’da farklı bir karar çıkar ve Karma Komisyonun kararı reddedilir.”
SÜREÇ NASIL İLERLEYECEK
Mevzuata göre, dokunulmazlığın kaldırılması yönündeki Karma Komisyon raporları, doğrudan Genel Kurul gündemine giriyor.
Milletvekillerine dağıtılan Karma Komisyon raporu, Genel Kurul'da okunarak görüşülüyor.
Biri lehte diğeri de aleyhte olmak üzere, iki milletvekili rapor üzerinde konuşma yapıyor.
Fezlekesi olan milletvekili isterse Hazırlık Komisyonu'nda, Karma Komisyon'da veya Genel Kurul'da kendi savunmasını yapabiliyor ya da başka bir milletvekili arkadaşına savunma yapması için bu hakkını verebiliyor.
Söz ve savunma talebi yoksa görüşmeler tamamlanıyor.
Daha sonra Karma Komisyon'un yasama dokunulmazlığının kaldırılmasına dair raporu oylamaya sunuluyor.
Genel uygulamaya göre açık oylama yapılıyor. Genel Kurul'da dokunulmazlıkların kaldırılmasına ilişkin oylamada, karar yeter sayısı (151) yeterli oluyor.
NE OLMUŞTU?
2017 yılında düzenlenen bir operasyonda öldürülen PKK üyesi Volkan Bora'nın cep telefonunda yapılan incelemede Semra Güzel ile birlikte çektirdikleri fotoğraflar bulunmuştu. Fotoğrafların iktidara yakınlığıyla bilinen medya organlarında yayımlanmasının ardından AKP'li Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Karma komisyona süratle bunu gönderdik. Gereği yapılacaktır. Biz parlamentomuzda bu tür birilerini görmek istemiyoruz" demişti.
Semra Güzel ise yaptığı açıklamada fotoğrafların 2014 yılında çözüm süreci sürerken çekildiğini ve o tarihte hiçbir siyasi partiye üye olmadığını söylemişti. Volkan Bora ile üniversite yıllarında tanıştığını ve daha sonra sözlendiğini aktaran Güzel, 2009 ve 2014 yılları arasında ise görüşmediklerini belirtmişti. Fotoğraflarda üzerine bulunan kıyafetleri de Bora'yı ziyarete gittiği yerdekilerin kendisine giydirdiğini ifade etmişti.
Güzel, "Bu fotoğrafların bugün hakkımda yürütülen karalamalara, kumpas girişimlerine ve suçlamalara dayanak yapılmaya çalışılması kabul edilemez. 5 yıl önce ele geçen fotoğrafların yargıya konu edilmeden bugün basına servis edilmesi erkek-devlet aklının bir tezahürüdür. Son derece çirkin ve cinsiyetçi söylemlerle yapılan fotoğraf ve haber servisinin partim hakkında siyasi iktidar tarafından yürütülen kirli propagandaların bir devamı olduğu aşikardır" demişti.
TBMM Anayasa ve Adalet Komisyonları üyelerinden kurulu Karma Komisyon, Semra Güzel hakkında "terör örgütü üyeliği" iddiasıyla hazırlanan iki dokunulmazlık dosyasını görüşmek için 20 Ocak'ta toplanmış, toplantıda Hazırlık Komisyonu kurulmasına karar verilmişti.
Hazırlık Komisyonu 18 gün içerisinde “dokunulmazlığın kaldırılması” yönünde hazırladığı raporu, HDP’nin şerhiyle birlikte Karma Komisyon’a sunmuştu. Rapor, AKP ve CHP milletvekillerinin oylarıyla kabul edildi.
Hazırlık Komisyonu'nun HDP’li üyesi Mehmet Rüştü Tiryaki, rapora yönelik şerhinde, “PKK’ye katılmış gençlerin de ağabey, kardeş, anne, baba, dayı, teyze veya sevgili olabileceği yadsınamaz bir gerçeklik. Siyasetin işi bunu düşünmek, bunu yok saymak değil. Onlar yeryüzünün başka bir yerinden gelmiş değiller. Bu sorunu şark ıslahat planlarına, öldürmeye, tutuklamaya, sürgüne, açlıkla terbiye etmeye, kayyumlarla irade gasbına, siyasi temsilcilerini rehin almaya ve tutmaya, en ağır sorunları hamasetle geçiştirmeye sıkıştırmak, özcesi bu sorunu ‘terör-güvenlik’ denklemine sıkıştırmak, bu politikaları, bu savaşı sürdürmekten başka bir şeye hizmet etmez, etmemiştir” demişti. (HABER MERKEZİ)
