Üniversiteliler bir çay bir simit için borçlu!

Özlem Songül Abayoğlu
İstanbul

Hayat pahalılığı öğrencileri derinden etkiledi. Gıda, giyim, ulaşım ve kitap fiyatlarına art arda gelen zamlarla birlikte öğrencilerin yaşadığı ekonomik zorluk arttı. Ocak ayında KYK burslarına yapılan zam sadece 2 ayda eridi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, lisans öğrencileri için KYK bursunun 750 liradan 1250 liraya çıkarıldığını açıkladı. Ancak yüksek enflasyon karşısında ‘burs’ zamları öğrencilerin alım gücünü artırmadı. KYK burs ve kredisi alan öğrenciler yaşadıkları yoksulluğu anlattı. Lisans öğrencileri ders kitabı alamamak, şampuanı bile tasarruflu kullanmak, diş fırçası alırken iki kere düşünmek, geçinebilmek için güvencesiz işlerde çalışmak, günde bir simit bir çay için borçlanmak zorunda kalıyor.

KYK kredisi aldığını söyleyen Marmara Üniversitesi Öğrencisi Mehmet, “2019 yılında ben yaklaşık 550 TL burs alıyordum. 2020’de 650 lira oldu. Açıkçası hiçbir zaman bu para yeterli olmadı. Ailem bana destek vermeye çalışıyor ama benim babam memur, annem çalışmıyor. Üstelik evimiz kira. Bir kardeşim daha var ve onun eğitim masrafları da var. Son dönemde artan faturalar da ailemin sırtına yük. Doğal olarak bana verebilecekleri destek de kısıtlı. Zaten bu ekonomide kimse ailesinden destek almadan geçinemez bu parayla. Benim kitap masrafım olmuyor ama alacağım herhangi bir kazak pantolon için verilen kredinin yarısı gidiyor zaten. Ayakkabı almaya kalksan daha beter. Onun dışında yemeği, yolu da var. Bugün dışarıda bir yerde normal bir şeyle karnını doyurmaya kalksan bu para yetmez bile. Kıyafeti falan geçtim bu verilen miktar sadece karnını doyurmaya yetmez. Bizim hiç mi masrafımız olmayacak?​” diye konuştu.

‘BİR SİMİT BİR ÇAY İÇİN 44 BİN LİRA BORÇLANDIK’

Mehmet, “Kredi aldığımız için zaten parayı harcarken korkuyoruz. Bu kadar borcun altına girdik ama en azından yeterli olsa demeden edemiyor insan. Biz resmen bir simit yiyip çay içebilmek için 44 bin lira borçlandık. İleride yapacağı mesleğe güvenmiyorsan özellikle kredi almak çok riskli iş ama krediyi almayan da şimdi aç kalıyor. Ben şimdiden bu krediyi nasıl öderim diye düşünüyorum. Bazen çalışıp birikim yapmayı deniyorum. Şimdiden aklım bu ödemede” dedi.

‘850 TL BURS ALDIM, İKİ KİTABA 450 TL VERDİM’

2019 yılında hukuk fakültesini kazanmış Ahmet ise “Benim kitaplarım bölüme ilk başladığım yıl da pahalıydı. Ben elimden geldiğince orijinal kitap almaya çalışıyorum ama bazı arkadaşlarım orijinal kitap parasını çıkaramadığı için korsan kitap alıyorlardı. Şimdi ise bu kitap fiyatları arttı. Benim bir kitabım en az 150 lira. Daha geçen gün sadece iki dersimin kitabı için 450 lira verdim. Bu bana verilen kredinin yarısından fazla. Ben nasıl tüm kitapları alabileyim ki? Bunun yanı sıra yol masrafı, yemek masrafı veya yurt masrafları da var. Elimden geldiğince yurtta ya da okulda yemeye çalışıyorum ama yetişemediğim ya da gerçekten güzel yemeklerin çıkmadığı günler oluyor. Düzgün bir yemek yemek istediğin zaman en az 40 lira harcıyorsun. Bir günde çaya suya verdiğim para en az 10 lirayı geçiyor. Kıyafete ihtiyacım olduğu zaman da ayda bir kıyafet bile lüks oluyor. O yüzden kışın giyeceğim şeyleri yazın, yazın giyeceklerimi kışın alıyorum ki uyguna gelsin. Onun dışında temizlik ürünleri de temel ihtiyaçlarım. Şampuan, diş macunu fiyatları cep yakıyor. Yurtta kalıyoruz ve peçete, deterjan almamız gerekiyor. Ayda 850 liranın bu saydıklarıma bile yetmesi imkansız. Ailem bana destek vermeye çalışıyor ama sınıftaki arkadaşlarımı da görüyorum. Gerçekten bunları karşılayabilecek durumları yok. Bırakın orijinal kitap almayı, korsanını bile alamayanlar var” ifadelerini kullandı.

HOBİ HAYAL, GEÇİM DERDİ GERÇEK

Eğitim Fakültesi öğrencisi ve aynı zamanda yarı zamanlı çalışan Hasan ise “Kaldığın yerde bedava kalsan bile bu verilen bursun hiçbir faydası olmaz. Bu burs zaten ‘İmkanı olmayan öğrencilerin eğitimine destek olmak için’ veriliyor ama 850 lira herhangi bir öğrencinin temel ihtiyaçlarını bile karşılayamaz. Ben eğitim fakültesinde okuyorum ve benim bölümümde çok fazla kitap masrafım olmuyor fakat buna rağmen geçinebilmek için çalışmak zorunda kalıyorum. Yarı zamanlı olarak çalışıyorum ve yurda dönüşüm 23.00’ü buluyor. Hafta içi zaten hep yorgunum. Oturup doğru düzgün ders çalışmam çok zor ama işe girmemiş olsam da geçinemeyeceğim. Ben çalıştığım halde okuldaki yemeği yemeyi tercih ediyorum çünkü diğer türlü asla yetiremem. Daha bunun yolu, kıyafeti, temel ihtiyaçları var. Benim derslerim bu yıl aşırı yoğun olmadığı için çalışabiliyorum ama dersleri yoğun olan arkadaşlarım işe de giremiyorlar, bu parayla geçinemiyorlar da. Hukuk, kimya mühendisliği gibi sürekli çalışma isteyen bölümlerde okuyan arkadaşlarım var. Durumları yetsin yetmesin o parayla geçinmeye çalışıyorlar. Önceden hobi edinecek veya güzel bir etkinliğe katılacak maddi durum istiyorduk ama şimdi sadece ay sonunu görebilmek istiyoruz” dedi.

‘DERS KİTABI ALAMAZ DURUMDAYIM’

Evde çalışan tek kişi olan memur babasının, kendisinin ve iki kardeşinin daha eğitim masraflarını karşılamakta zorlandığını anlatan İstanbul Üniversitesi Öğrencisi İlayda “Ben üniversiteyi ilk kazandığımda ailem eğitim masraflarımı karşılayamamaktan çekinmişti. Evimiz kira ve iki kardeşim daha okuyor. Ailem konaklama, yeme içme parasını karşılayamamaktan korktu. İstanbul’un diğer illere oranla daha pahalı olması onların gözünü daha da korkuttu. Sonra bana KYK bursu çıktı. Bu burs çıkınca ailem biraz daha rahatladı. Yurt için her ay verdiğim para zaten 450 lira. Ulaşımı da ekleyince bana İstanbul’da geçinebilmem için 313 lira para kalıyor. Yemekleri elimden geldiğince okulda veya yurtta yemeye çalışıyorum ama her zaman yetişebilmem mümkün değil. Bunun yanı sıra kişisel temizlik için almam gereken temel şeyler var. Bir diş macunu 30 lira. Tüm bunları bir kenara bırakalım benim en ucuz kitabım 150 lira. Artık dersler için kitap alamaz durumdayım. İnternette varsa telefonuma indiriyorum. Yoksa da önem seviyesine göre alıyorum hatta bazılarını alamıyorum bile. Aldığım burs tüm bunlara yetmediği için yarı zamanlı çalışmaya başladım. Bölümüm zor bir bölüm ve düzenli çalışma istiyor. Hem işe hem okula gittiğim için de düzenli çalışacak fırsatı da hali de bulamaz oldum. Ailemin durumu da iyi olmadığı için onlardan da destek isteyemiyorum. Bir seferinde sıkıştığımda para istemek için aradığım ama daha ben konuyu açmadan gelen faturalardan bahsettiler. Onların durumunun da olmadığını anlayınca konuyu bile açamadım. İstanbul’da yarı zamanlı çalışmama da başıma bir şey gelir diye sıcak bakmadıkları için ne çalışıyorum diyebildim ne de param yok. En azından değse bu kadar şey için diyorum çünkü çalıştığım halde hemen hemen her şeyden kıstım. Sinema, tiyatro gibi etkinlikleri saymıyorum bile. Onlardan zaten vazgeçtik ama ben resmen temel ihtiyaçlarımdan kıstım. Şampuanım bile bitmesin diye özen gösteriyorum. Bu ekonomide öğrenciye 850 lira burs verilmesi resmen öğrenciye karşı kör olmaktır” dedi.