Coğrafya ve kadın: Besna

Şerif KARATAŞ
İstanbul

“Besna”, Yazar Roni Nasır Kaya’nın ikinci öykü kitabı… Geçen yıl raflarındaki yerini alan öykü kitabında ağırlıklı olarak kadınların yaşamlarından kesitler sunuluyor. Kitaba adını veren “Besna” öyküsü, 2004’te Van’ın Özalp ilçesinde kocası tarafından üzerine mazot dökülerek yakılan ve katledilen Nazime Alır’ın yaşamından esinlenilerek kaleme alındı. Yazar öykülerinde, Serhat bölgesindeki feodal yapının kadınların yaşamını nasıl etkilediğine dair kesitlere yer veriyor. “Besna” öyküsünde “Namus” adı altında kadınların katledilmesiyle bir kez daha yüzleşiyoruz. Türkiye’de Kürt kadınlarının verdiği haklı mücadelenin ne kadar önemli olduğunu bir kez daha görüyoruz.

SINIR KAÇAKÇILIĞI

Öykülerin geçtiği coğrafyada doğan ve gazetecilik yapan Roni Kaya, gözlemlerini ve dinlediklerini öykülerine taşımış. İran’la sınır olan köylerde yapılan “sınır kaçakçılığı” bunlardan biri. Roboskî Katliamı hafızalardaki yerini korurken, yazarın öykülerinde sınır kaçaklığı yaptıkları gerekçesiyle ‘kör kurşunla’ infaz edilen köylülerin ve Ahmed Arif’in 33 Kurşun şiiriyle hafızalara kazınan Sefo Deresi Katliamı’nın izlerine tanık oluyoruz. Söz konusu katliam, Van’ın Özalp ilçesinde, 33 köylünün hayvan kaçakçılığı iddiasıyla 3. Ordu Komutanı Orgeneral Mustafa Muğlalı’nın emriyle yargısız olarak kurşuna dizilmesi ve 32’sinin katledilmesi, birinin kaçması ile sonuçlanmıştı. Yazarın gazeteci kimliği dil olarak da kimi öykülerine yansımış. Öykülerinde zaman zaman haber diliyle karşılaşıyoruz. Dil olarak yer yer haber dili kullansa da yazarın öykülerindeki sarsıcı gerçekliğe gölge düşürmüyor.

5 ÖYKÜDEN OLUŞUYOR

5 öyküden oluşan ve İzan Yayınlarından çıkan kitabın ön sözünü Rohat Alakom yazdı. “Defineciler” öyküsünde zengin olmanın hayalini kuran köylüleri anlatan yazar “Sokaktaki Ben” öyküsünde bir sokak köpeğinin gözünden dünyayı tasvir ediyor. “Partizan” isimli öyküsünde IŞİD’in 10 Ekim 2015 yılında gerçekleştirdiği Ankara Gar Katliamı’nda hayatını kaybeden Emek Partisi Çanakkale İl Başkanı Ercan (Erol) Adsız’ın işçilik yaşamından kesitler sunuyor.

YAZAR HAKKINDA

Yazıyı yazar hakkında bilgi vererek bitirelim: 2000-2007 yılları arasında Dicle Haber Ajansında (DİHA) muhabirlik ve yöneticilik yapan Roni Kaya, Finlandiya’da bir süreliğine kaldı. Burada Helsinki StandinAO Audiovisuaalinen Viestinta Digimedia bölümünden mezun oldu. Daha sonra çeşitli prodüksiyon firmaları ve televizyon kanallarında program yapımcısı olarak çalıştı. Şimdi Gazete Karınca’da editörlük yapan Kaya’nın, “Seccade” isimli bir öykü kitabı daha bulunuyor. Kaya, Finlandiya Yazarlar Birliği PEN ve Finlandiya Gazeteciler Sendikası üyesi.