Ukrayna’ya saldırı savaşı | Kaçışta ırkçılık
Pro Asyl: Ukrayna’dan gelen mülteciler, komşu Avrupa ülkelerinde açık kollar ve sınırsız dayanışma ile karşılanıyor. Ama siyah mültecilerin savaş bölgesinden ayrılmaları daha da zorlaştırılıyor.
Fotoğraf: Evrensel
Mülteci yardım örgütü Pro Asyl’den Ukrayna’dan kaçan ‘Avrupalıya benzemeyen’ mültecilere yönelik ırkçılıkla ilgili açıklama:
«Ukrayna’dan gelen mülteciler, komşu Avrupa ülkelerinde açık kollar ve sınırsız dayanışma ile karşılanıyor. Bu çok cesaret verici bir sinyal. Ama bir de ürpertici tarafı var. Siyah mültecilerin savaş bölgesinden ayrılmaları daha da zorlaştırılıyor.
Savaşın başlamasından bu yana 2 milyondan fazla insan Ukrayna’dan kaçtı. Ezici bir dayanışma içindeki komşu Avrupa ülkelerinde memnuniyetle karşılanıyorlar. Ancak Ukrayna’dan çok sayıda resim, video ve haber, üçüncü ülkelerden insanların Polonya’ya giden trenlere erişiminin nasıl engellendiğini gösteriyor.
Uluslararası Göç Örgütü (IOM) alarma geçti: BM örgütüne göre, Ukrayna’da yaşayan göçmenler ve öğrenciler de dahil olmak üzere düzinelerce erkek, kadın ve çocuk göç etmeye çalışırken, çatışmalardan etkilenen bölgeleri terk ederken, sınırları aşarken ciddi zorluklarla karşılaşıyorlar.
IOM uyarıyor: “Komşu devletler, Ukrayna’dan kaçan tüm insanların uluslararası hukuka uygun olarak egemen topraklara engelsiz erişime sahip olmasını sağlamalıdır.”
Siyah mülteciler trenlerden itiliyor ve raylarda kalıyor. Koruma arayan bir grup siyah insandan bir adam Die Welt gazetesiyle yaptığı bir röportajda evcil hayvanların tercih edildiğini ancak kendilerinin dışlandığını söylüyor.
Sosyal ağlarda #AfricansinUkraine ve #BlackInUkraine gibi ‘hashtag’leri kullanan kişiler, siyah mültecilere ve Avrupa sınırlarında koruma arayan diğer beyaz olmayan insanlara karşı çarpıcı biçimde farklı muamele yapıldığını bildiriyor. Alman ve Avrupa medyasından gazeteciler de Ukrayna’daki savaş sırasında kaçanlara yönelik ayrımcılığı haberleştiriyor.
Korunmak isteyen Ukraynalılar, Polonya’dan Almanya’ya Deutsche Bahn (Alman demiryolları) tarafından ücretsiz ve bürokratik olmayan bir şekilde getirilirken -ki bu önemli ve doğru bir davranış- Afganistan, Irak, Suriye, Yemen, Somali ve İran’dan 1000’den fazla mülteci hâlâ Polonya sınır dışı cezaevlerinde mahsur. Belarus-Polonya sınır ormanlarında mülteciler soğukta bekliyor. Polonya’ya erişim zorla engellendi. İnsanları ürkütüp geri dönmeye teşvik etmek için duvarlar örülüyor. Koruma arayan bu insanlar aynı zamanda savaştan da kaçıyorlar, onların da korunma hakları var.
Şu anda Ukrayna’daki Rus saldırılarından kaçan tüm insanlar, hangi pasaporta sahip olurlarsa olsunlar, hızlı ve karmaşık olmayan koruma ve güvenliğe ihtiyaç duyuyorlar. Pro Asyl, Berlin Mülteci Konseyi gibi kuruluş ve örgütlerle birlikte, savaşın başlangıcından beri bunu açıkça talep ediyor. Siyahların ve beyaz olmayanların kaçarken korumadan mahrum bırakılması, insanlıktan çıkmakla eş değerdir. Irkçılık böyle işliyor.
Eski Gürcü milletvekili David Sakvarelidze, BBC’ye verdiği bir röportajda, özellikle Ukrayna’daki savaştan etkilendiğini çünkü mavi gözlü ve sarı saçlı Avrupalıların öldürüldüğünü gördüğünü söyledi. Ukrayna’dan gelen mülteciler olumlu anlamda "farklı". Açık tenli veya beyaz, Hristiyan, "bizim gibi" ve bu nedenle son yıllarda Avrupa’ya taşınanlardan, yani Afganistan, Suriye veya Somali’den daha "medeni".
Avrupa ülkeleri, ABD ve Kanada koruma arayan Ukraynalıları almayı kabul ederken, 1 Mart’ta Midilli’de altı mülteci cesedi bulundu. Göç Bakanı Notis Mitarakis, Yunan Parlamentosunda, beyaz olmayan can kayıplarının artık Avrupa’yı ilgilendirmediği gerçeğinin yanı sıra, koruma arayan Ukraynalıların özellikle korunması gerektiğini vurguladı ve Yunanistan’ın Ukrayna’dan koruma arayanları almaya hazır olduğunu duyurdu: "Ukrayna’dan gelen mülteciler, uluslararası hukuk anlamında gerçek mültecilerdir.” Donanlar, boğulanlar değil mi? Dayanışma bölünmezdir. Ukraynalı mültecilerle dayanışma, siyahlarla ve diğer ülkelerden koruma arayanlarla dayanışmanın başladığı yerde bitmez.»
* Pro Asyl’in sayfasından çeviren: Semra Çelik