Anayasa Mahkemesi, Basın İlan Kurumu cezaları hakkında ihlal kararı verdi

Gözde TÜZER
İstanbul

Basın İlan Kurumunun gazetelere haksız bir şekilde verdiği ilan durdurma cezaları Anayasa Mahkemesinden (AYM) döndü. 10 Mart’ta gazetelerin bireysel başvurularını değerlendiren AYM, ihlal kararının gerekçesini ise daha sonra açıklayacağını bildirdi. Gazetemiz Evrensel, BirGün, Cumhuriyet ve Sözcü’nün de aralarında bulunduğu gazeteler tarafından yapılan 11 başvuruyu toplu olarak değerlendiren AYM’nin; Adalet Bakanlığının avukatları tarafından yapılan savunmayı da inceleyerek verdiği ihlal kararının pilot karar niteliğinde olması bekleniyor.

BİK’in gazetemize, 16 Nisan 2020’de yayımlanan “CHP’li Özel’den Fahrettin Altun tepkisi” başlıklı haber ve 24 Şubat 2020’de Yazarımız İhsan Çaralan’ın “Hükümet vatandaşına ‘şehit olmayı’ vadeder mi?​” başlığını taşıyan makalesi nedeniyle verilen 5’er günlük resmi ilan ve reklam kesme cezaları da AYM’nin ihlal kararı verdiği cezalar arasında yer alıyor.

ÖNCE ASLİYE HUKUK MAHKEMELERİNE BAŞVURULDU

Basın İlan Kurumunun gazetelere verdiği ilan durdurma cezalarına dair pek çok gazete asliye hukuk mahkemelerine itirazda bulunmuştu. Ancak asliye mahkemelerinin verdiği kararlar tartışmaları da beraberinde getirmişti. Mahkemeler kararlarında; haberlerin etik değerlere uygun olmadığı, haberlerde gerçeklik ve doğruluk vasfının olmadığı, başka bir kaynaktan yapılan haberin doğruluğunun en azından şekli açısından araştırılması gereğinin yerine getirilmediği, haberlerin gerçeklik, güncellik, kamu ilgi ve yararı ile konu ile ifade arasındaki düşünsel bağ unsurlarını birlikte barındırması unsurlarını taşımadığını iddia edip haberlerle ilgili “İfade özgürlüğü kapsamında değerlendirilemez” kararları vermişti.

BAKANLIK: İLAN KESME BASIN ÖZGÜRLÜĞÜNE MÜDAHALE DEĞİL

Bunun üzerine Evrensel, BirGün, Sözcü ve Cumhuriyet gazeteleri avukatları Basın İlan Kurumu cezalarını ayrı ayrı bireysel olarak Anayasa Mahkemesine taşıdı. AYM karar vermeden önce Adalet Bakanlığı İnsan Hakları Dairesi Başkanlığından görüş istedi. Adalet Bakanlığı görüşünde ifade ve basın özgürlüklerinin mutlak olmayıp Anayasa’da belirtilen sebeplerle sınırlandırılabileceğini iddia ederek “Söz konusu haberler ve köşe yazıları nedeniyle resmi ilan ve reklamların kesilmesi ifade ve basın özgürlüğüne bir müdahale teşkil etmemektedir” dedi.

AVCI, AİHM KARARLARINI HATIRLATTI

Gazetemiz Avukatı Devrim Avcı ise AYM’ye sunduğu beyanda gazetemize verilen iki cezanın da “demokratik toplum düzeninin gereklerine” uygun nitelikte olmadığını belirterek, BİK’in tekil cezalarının “bir cezalandırma yöntemi” haline geldiğini ve demokratik toplum düzenine uygun olmadığını belirtti. Avcı AİHM’nin verdiği ifade ve basın özgürlüğü kararlarını da hatırlatarak “Siyasal nitelik taşıyan kişilerin veya siyasi partilerin politikalarının eleştirilerinin daha sert, daha keskin ölçülerde dile getirilmesi imkanı, öğretide ve uygulamada kabul edilmiştir” dedi.