Nikel madeninin atık borusundan derelere karışan sıvının tahlil sonuçları belli oldu: Derelere zehir akmış!

Özer AKDEMİR

Manisa Gördes'teki Meta nikel madeninin atık havuzuna giden borunun patlaması sonrası toprağa ve sulara karışan sıvının içeriği belli oldu. İZSU tarafından alınan numunelerde limit değerlerin onlarca kat üzerinde kimyasal kirlilik tespit edildi. Öte yandan atık borusunun patlamasından bir gün sonra Manisa Su ve Kanalizasyon İdaresi (MASKİ) tarafından kesilen Kalemoğlu köyünün suları hala verilmedi. Dün, nikel madenine karşı açılan davaların avukatı Seçil Ege değerli tarafından paylaşılan atık su analiz sonuçlarına göre standart değeri 10 mg/l olması gereken demir oranı 286,90 mg/l çıktı. Yine standardı 1500 mg/l olan sülfat (SO4) oranı ise 2.4 kat fazla çıkarak 3600, 738 mg/l çıktı. Tahlil sonuçlarına göre AKM oranı standart olarak 200 mg/l olması gerekirken tam 264,5 kat fazlasıyla 52990 mg/l çıktı.

Akhisar Çevre Derneği Başkanı Erdan Boşnak, atık su tahlilinin İZSU tarafından yapıldığını belirtti. Boşnak, sonuçların çok yüksek olduğunu ancak gerekli değerlendirmenin konunun uzmanları tarafından yapılması gerektiğini ifade etti. Madenin yakınındaki Kalemoğlu köyünün İçme suyunun çekildiği pompaların hala çalıştırılmadığını ve köye su verilmediğini belirten Boşnak, “Demek ki sızıntı ciddi ve insanların hasta olmasından korkuluyor” dedi

“EKMEK YAPMAK İÇİN TEMİZ SU ARIYORUM”

Öte yandan atık borusunun patlamasından bir gün sonra suları kesilen nikel madenine en yakın köy olan Kalemoğlu köylülerinden Kader Beyhan, MASKİ tarafından kesilen sularının hala verilmediğini belirterek “Belediyenin mahalle çeşmesinin deposuna boşalttığı su ise bulanık akıyor. Ekmek yapmak için temiz su aramaya çıktım” dedi. Beyhan köylülerin olan biten karşısında çok tedirgin olmalarına rağmen sessiz olduklarını söyledi.

ATIK BORUSU SIZINTISI BİR ÇOBANIN ÇEKTİĞİ GÖRÜNTÜLERLE ORTAYA ÇIKMIŞTI

Gördes yakınlarında faaliyet gösteren Zorlu Holding’e ait Meta Nikel Madeninden atık havuzuna atık taşıyan boru, 24 Mart günü patlamış, atık sıvılar toprağa ve çevredeki derelere karışmıştı. Nikel madeni yakınlarında sürüsünü otlatan bir çoban tarafından kaydedilen görüntülerde atıkların dere sularına atıkların karıştığı görülürken, bu görüntülerle başvurulan Çevre, Şehircilik ve İklim bakanlığı yetkilileri “şikâyetinizi kayıt altına aldık, 13 gün içerisinde inceleme yaparız” yanıtını vermişlerdi.

Atık suların yöredeki içme ve kullanma sularını sağlayan derelere oradan da barajlara akması ciddi bir çevre kirliliği endişesine neden olurken, MASKİ olayın ertesi günü madene yakın olan Kalemoğlu Köyü’nün sularını kesmişti.

BU SU İÇMEDE, ENDÜSTRİDE VE TARIMDA KULLANILAMAZ

Analiz değerlerini yorumlayan Tıbbi Jeoloji Uzmanı ve Jeoloji Yüksek Mühendisi Dr. Eşref Atabey şu değerlendirmeyi yaptı:

“Suyun asitlik ya da baziklik derecesi (pH) 9,4 mikrosiemens/cm ölçülmüş, 6-9’u geçmemeli. Askıda katı madde (AKM) 52990 mg/litre ölçülmüş, 200 mg/litreyi geçmemeli. Yağ 66 mg/litre ölçülmüş, 20 mg/litreyi geçmemeli. Kimyasal oksijen ihtiyacı (KOİ) 3734 mg/litre ölçülmüş, 400 mg/litreyi geçmemeli. Demir 286,9 mg/litre ölçülmüş, 10 mg/litreyi geçmemeli. Sülfat 3600,7 mg/litre ölçülmüş, 1500 mg/litreyi geçmemelidir.

Bırakılan suyun fazla bazik, yağlar, sülfat değerleri çok yüksek olduğundan özellikle dere ya da çevredeki su canlılarının uyumu açısından sorun teşkil edecek ve zarar görecektir.

Kıta içi su kalitesi yönünden değerlendirildiğinde pH sınırı aşmakta, yağların bulunması risk, iletkenliği 3000 mikrosiemens/cm’yi geçmemesi gerekiyor.

Bırakılan suyun içme sularına karışması durumunda, içme suları yönünden değerlendirdiğimizde pH 9,4 çok yüksek, içildiğinde ishale yol açar. Suyun iletkenliği 2500 mikrosiemens/cm’yi geçmemelidir. Bu ölçülmemiş. Askıda katı madde oranı yüksek, bu su içme ve endüstride kullanılamaz.

Sulama suyu yönünden değerlendirecek olursak elektrik iletkenliği ölçülmemiş, eğer 2500 mikrosiemens/cm üzerindeyse kullanılamaz. Bitkilere zarar verir. Yine sülfat yüksek ölçülmüş sulamada kullanılamaz."

Gördes'te nikel madeninin atık borusu patladı, bakanlık "13 gün içinde bakarız" dedi