26 kurumdan Newala Qesaba'daki yapılaşmaya tepki: İnsanlığa karşı işlenen suçlar örtülmekte
Newala Qesaba’nın yapılaşmaya açılmasının ölülere suç ve saygısızlık olduğunu belirten hukuk ve sivil toplum örgütleri, toplumsal hafıza mekanına dönüştürülmesi çağrısı yaptı.
Fotoğraf: MA
Siirt’te bulunan Kasaplar Deresi’nin (Newala Qesaba) yapılaşmaya açılmasına dair 26 kitle örgütü ortak yazılı açıklama yaptı. Toplu mezarlarla bilinen bölgeye dair yapılan açıklamada, insanlığa karşı işlenen suçların örtbas edilmeye çalışıldığı belirtilerek, yaşanan faili meçhul cinayetlerin sorumlularının yargılanmasının önünün tıkanmak istendiği ifade edildi.
Newala Qesaba, 1915 Ermeni Soykırımı, ‘80-90’lardaki faili meçhul cinayetlerin yaşandığı ve cenazelerin gömüldüğü bir bölge olarak biliniyor. 1989’da yapılan kazılarda toplu mezar bulunmuş ve ardından dönemin Siirt valisi kazıları durdurmuştu. Bugün Newala Qesaba’nın yapılaşmaya açılmasının, Bölge’deki kitle örgütleri, toplumsal hafızanın yok edilme girişimi olduğunu söyleyerek yapılaşmanın durdurulması gerektiğini belirtti.
TOPLUMSAL ORTAKLIĞIN KENDİSİNE SALDIRIDIR
Yapılan yazılı açıklamada Newala Qesaba’nın yapılaşmaya açılmasının insanlığa karşı işlenen suçların örtbas edilmesi çabası olduğu belirtilerek, yaşanan faili meçhul cinayet ve işkence sorumlularının yargılanmasının önünü tıkamak olduğu dile getirildi. Açıklamada, “Öncesinde çöplük olarak kullanılan Newala Qesaba, sorumluların adalet önünde hesap vermesi için alanın korunması yerine yapılaşmaya açılarak taammüden suç işlenmiş ve işlenmeye devam edilmektedir. Newala Qesaba’da saklanan gerçeği görünmez kılmak amacıyla yapılan her kapatma insanlığa karşı işlenmiş suçlarla yüzleşme olanağını ortadan kaldırmak, ölü yakınlarının yas tutma hakkını ellerinden almak, yaşananların mağdurları ve tanıklarını adaletsizliğe mahkum etmek, onları hesaplaşılamayan bir geçmişe gömerek geleceksiz bırakmaktır. Adalet, toplumsal ortaklığın ilkesidir. Bu nedenle Newala Qesaba’nın yapılaşmasıyla ortaya çıkabilecek adaletsizlik, toplumsal ortaklığın kendisine bir saldırıdır” denildi.
"İHLALE KARŞI ÇIKMAYA DAVET EDİYORUZ"
Newala Qesaba’nın yapılaşmaya açılmasının topluma karşı işlenen bir suç olduğu ifade edilen açıklamada, kamuoyuna bu duruma karşı çıkma çağrısında bulunuldu. Açıklama, “Zaman Türkiye’de devlet sorumluluğunu karartmanın sistematik özel bir aracı olmakta, işkence, kötü muamele ve yaşam hakkı ihlalleri bir şekilde soruşturulmamakta ve zaman aşımına uğratılarak insanlığa karşı suçların üstü örtülmektedir. Diğer yandan insanlığa karşı işlenen suçlarda, sahici ve samimi bir özrün bir adımı olduğundan Newala Qesaba da toplumsal hafıza mekanına dönüştürülmelidir. Bu mekanlarda çiğnenen ve gömülen insanlık onurunu onarmanın tek yolu, onların onuruna saygı gösterecek bir hakikat arayışının önünü açmak ve adaleti sağlamaktır. Bu hem toplumsal ortaklığın onarılması talebi hem de tüm yurttaşların dile getirme sorumluluğu taşıması gereken bir taleptir. Newala Qesaba’yı yapılaşmaya açmak orada gömülü olan ölülere ve ailelerine yönelik büyük bir şiddet, suç ve saygısızlıktır. Bunun için bu ülkede insanlık onuruna sahip çıkan tüm yurttaşları Newala Qesaba’da yaşanan bu ihlale karşı çıkmaya ve sorumluluk almaya davet ediyoruz” denildi.
Ortak açıklamada imzacı olan baro, hak, hukuk ve kitle örgütleri şöyle: “Diyarbakır Barosu, Batman Barosu, Şırnak Barosu, Van Barosu, Muş Barosu, Mardin Barosu, Hakkâri Barosu, Adıyaman Barosu, Bingöl Barosu, Dersim Barosu, Kars Barosu, Urfa Barosu, Siirt Barosu, Ölüye Saygı ve Adalet İnisiyatifi (ÖSAİ), İnsan Hakları Derneği (İHD), Türkiye İnsan Hakları Vakfı (THİV), Toplum ve Hukuk Araştırmaları Vakfı (TOHAV), Hafıza ve Adalet Merkezi, Medeniyetler Beşiğinde Yakınlarını Kaybedenlerle Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (MEBYA-DER), Anadolu Yakınlarını Kaybeden Ailelerle Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (ANYAKAY-DER), Diyarbakır Tabip Odası, Özgürlükçü Demokrat Avukatlar (ÖDAV), Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD), Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD), Doğu-Güneydoğu Dernekleri (DGD) ve ’78’liler Girişimi.” (Diyarbakır/EVRENSEL)