YorGlass’ta işçiler temsilciyi seçmek istediler işten atıldılar
Çimse-İş’in örgütlü olduğu YorGlass’ta çalışan işçiler, temsilci seçimi yapılmasını istedikleri için işten atıldıklarını söyledi.
Fotoğraf: Burak Yılmaz/Evrensel
Burak YILMAZ
Manisa
Manisa Organize Sanayi Bölgesi’ndeki birçok fabrikada toplu işten atmalar hızlandı. Performans düşüklüğü ve küçülme gibi gerekçeler öne sürülüyor ama onlarca işçi sendikal faaliyetlerinin ardından işten atılıyor.
Pilenpak Ambalaj fabrikasında Basın-İş Sendikasına üye olduğu için 24 işçi, Commital fabrikasında Türk Metal üyesi olan 24 işçi ve Başoğlu’da işçilerin ifadesiyle 15 dolayında işçi sendikaya üye olmalarının ardından çeşitli gerekçeler üretilerek işten atıldı.
YorGlass fabrikasında ise işçiler sendikaya üye oldukları için değil, işyerindeki sendika temsilcisini değiştirmek için imza topladıktan sonra işten atıldı. İşçilerin aktardığına göre YorGlass Manisa fabrikası 11 Mart’tan itibaren 40’ın üzerinde işçiyi işten attı. YorGlass fabrikasında işten atılan Yüksel, Uğur, Serkan, Dursun, Semih ve Arif ile süreci konuştuk.
Bitmeyen fazla mesailerden iş güvenliği önlemlerinin yetersizliğine, neredeyse durmaksızın çalışmaktan düşük ücrete kadar işçilerin birçok sorunla yüz yüze kaldığı YorGlass fabrikasında Türkiye Çimento Seramik Toprak ve Cam Sanayii İşçileri Sendikası (Çimse-İş) uzun zamandır yetkili.
İMZALAR MERKEZE GİTTİ, İŞÇİLERE TUTANAK GELDİ
İşten atılan işçilerden Yüksel, yaşadığı sorunların çözümüne ilişkin sendika temsilcilerinin bir adım atmadığını ve işçilerin talebine rağmen görevi bırakmaya yanaşmadığını ifade etti. “Fabrikanın önceki yerinden, Gebze’den gelen 50 işçi var. Temsilci de Gebze’den gelenlerden biri. Bizim durumumuzu anlamıyor. Onların ücretleri bize göre yüksek. Biz istedik ki sosyal haklarımız, ikramiyemiz, bayram paramız onların düzeyine çekilsin. Onlarınki düşsün değil, bizimki yükselsin” diyen Yüksel, temsilci değişikliği için imza topladıklarını aktardı.
Çimse-İş’e gönderilen, “Sendikamızın işyerindeki örgütlülüğünün güçlenmesi ve haklarımızın daha iyi savunulması için temsilcilik seçiminin yapılmasını istiyoruz” denilen metnin altına 131 işçi imza atmış. Uğur, imzaları sendika merkezine gönderdikten sonra haklarında görev yerlerini terk ettikleri gerekçesiyle tutanak tutulduğunu söyledi.
Görev yerini terk ettiklerine ilişkin tutanağın kendi hakkındaki ilk tutanak olduğunu dile getiren Yüksel, bunun tek nedeninin temsilci seçimi için imza toplamak olduğunu ifade etti.
"SİZ ÇIBANBAŞISINIZ"
Yüksel, yılbaşında sonuçlanan toplu sözleşemeye ilişkin bilgilendirme yapılmadığını, işyeri temsilcisine söyledikleri zaman temsilcinin, ‘İşinize geliyorsa çalışın’ dediğini aktardı. Toplanan imzaların ardından genel merkezden birilerinin geldiğini anlatan Yüksel, “Seçim yapmıyorsanız bari atama yapın dedik ancak bu bile kabul görmedi” dedi.
Genel merkezden gelenlerin kendilerine, “Hak hukuk yok, patron ne isterse onu yapmak zorundayız. Burada çok kişinin kafası kopacak” dediğini aktaran Uğur, “Yüksel ile ismimiz listede var mı diye sorduğumuzda ‘Siz çıbanbaşısınız’ şeklinde cevap verdiler” diye ekledi.
SENDİKACILAR GİTTİ, İŞTEN ATMA BAŞLADI
Sendika yöneticisi işyerinden ayrıldıktan sonra işten atıldığını söyleyen Yüksel, konuyla ilgili sendikaya ulaşamadığını dile getirdi. İşten atmayı gerekçelendirmek için işçilere işletmenin Tekirdağ, Bolu ve Eskişehir’deki işyerlerine bir hafta içinde ihtiyaç doğrultusunda çalışmalarının “Uygun bulunduğu” belirtilen “Görevlendirme” yazıları tebliğ edilmiş. Bu yazıyla beraber “…görevlendirmeyi kabul etmemiş bulunmaktasınız. İş sözleşmeniz feshedilmiştir” yazılı tebliğler de hazır bulunduruluyor.
Yüksel, “Bana Tekirdağ çıkmış” diyor gülerek, diğer işçiler de “Bana Bolu çıkmış, Eskişehir çıkan da var” diyerek yaşadıkları sürecin benzerliğini anlattı.
"TEMSİLCİDE PATRON AĞZI"
Serkan da aynı yöntemle işten atılanlardan biri. Fazla mesailerden yakınan Serkan, “Yıllık 270 saat fazla mesaim dolmuştu, geçen sene ekim ayında. Artık biraz dinleneyim istedim ve fazla mesai yapmayayım dedim, bana ‘Burası hayır kurumu mu’ dediler. Sorunları sendika temsilcisine ilettiğimde ise ‘Beğenmiyorsan kapı orada’ diyerek cevap verdiler. Sendika temsilcisi patronun oğlu gibi davranıyor” dedi.
"ÇALIŞMA KOŞULLARI ZORDU"
İş güvenliği önlemlerinin olmamasından yakınan Dursun, “İş güvenliği yok. İş sağlığı ve güvenliği (İSG) uzmanı işten çıkarıldı, gelen de durmadı. Ben bile birkaç defa iş kazası geçirdim” derken diğer işçiler de iş kazalarının işyerinde olağanlaştığını belirterek kollarındaki kesikleri gösterdi. Dursun, özellikle forklift güzergahında hiçbir ikaz, uyarı ve önlemin olmadığını, buradaki kaza sonucu arkadaşının ağır yaralandığını ifade etti.
“14 saat tezgah başındayız, bunun bir buçuk saati yemek molası” diyen işçiler, yorgunluktan dolayı da iş kazalarının yoğun yaşandığını söyledi. İşten atılan bir kadın işçi de “Benim bildiğim kanunda kadın işçilerin geceleri 8 saatten fazla çalışmaları yasak olmasına rağmen biz 12 saat çalıştık” diye ekledi.
Semih de kovid olmasına rağmen çalışmak zorunda bırakıldığını ifade etti.
Mola sürelerinin darlığını ve dinlenme alanlarının olmadığını anlatan işçiler, “Oturacak yer yok, bank yok. Oturarak çay içtiğimizi hatırlamıyoruz. Yemekhanede yer olmadığından yemeği hızlıca 15 dakikada yemek zorundayız. Hem içeride hem de dinlenme alanlarında ısıtıcı yok” dedi.
Fazla mesai, ücretlerinin düşüklüğü ve mobbing YorGlass işçilerinin en fazla şikayet ettiği konulardan. Arif, fazla mesaiye kalmak istemediğinde yaşadıklarını şöyle anlattı: “Sabah 9’da vardiya amirine ‘Bugün mesaiye kalmayayım’ dedim. ‘Sorun yok’ dedi. Üretim müdürü ise vardiya bitimine 10 dakika kala herkese mesaj attı. ‘Herkes mesaiye kalmak zorunda’ diye. Soyunma odasına gittim. Soyunma odasına ben iç çamaşırlarımlayken tutanak getirdiler. Ertesi gün üretim müdürü çağırdı, ‘Ben istediğim sürece işe gelmek zorundasınız. Sizinle ben uğraşmam. Avukatlarımız uğraşır. Bizim avukatlarımız bu işlerle uğraşmayı da çok severler’ dedi.”
Fabrikaya 30 kilometre mesafedeki Manisa’nın Saruhanlı ilçesinden çalışmaya gelen Semih, “Mazot 5 liraydı, 23-24 lira oldu, ‘Çıkışımı verin’ dedim. Daha sonra üretim müdürü, ‘Burası hayır kurumu mu’ dedi. Sanki ben hayrına çalışıyormuşum gibi. Sonra 5 ayda 5 bölüm gezdim. En son sendikal faaliyetten beni de çıkarttılar” diye konuştu.
"YORGLASS’TAN GELENLERİ İŞE ALMIYORLAR"
Dursun, işten atılan bir arkadaşının İnci Akü’ye başvuru yaptığında yaşadıklarını şöyle anlattı: “İnci Akü, işten atılan arkadaşımıza soruyor ‘Neden atıldın’ diye. Bilmiyorum, diye cevap verince YorGlass’ın insan kaynaklarını arıyorlar, YorGlass da ‘Sendikal faaliyetten’ diyor. Öyle olunca işe almıyorlar arkadaşı.”
Serkan da “Çağdaş Cam da YorGlass’tan gelenleri işe almıyor” dedi. Bir danışmanlık şirketi vesilesiyle yeni işe alımların yapıldığını belirten işçiler, kendilerinin işten atıldığı süreçte 60 kişinin işe alındığını ve bu işçilerin asgari ücretle işe başladıklarını söyledi.
"ÜYE OLDUK AMA SAHİP ÇIKMADILAR"
Manisa Organize Sanayi Bölgesinde kurulu Başoğlu Metal ve Profil Sanayi fabrikasında işçilerin ifadesiyle 15 dolayında işçi Türk Metal’e üye oldukları için işten atıldı.
Bolu ve Çerkezköy’deki işletmelerde sendikanın örgütlü olduğunu bildikleri için Türk Metal’e gittiklerini belirten işten atılan işçilerden İbrahim, Türk Metal’den başka bir işyeri temsilcisinin kendilerine, “Bolu’dan toplu iş sözleşmesi bekliyoruz. Bir şey yapmayın, bekleyin ama üye yapın” dediklerini ifade etti.
İşçiler İbrahim ve Hüseyin, bundan bir buçuk ay sonra da performans düşüklüğü gerekçesiyle ancak savunmaları dahi alınmadan işten çıkarıldıklarını söyledi. İşten atılan işçilerden Hüseyin, işten çıkarıldıkları gün sendikanın işyeri temsilcilerinden birisinin kendisine, “Sizin için hiçbir şey yapamayız” dediklerini ekledi.
Asgari ücret ve 300 lira devamsızlık primi aldıklarını ifade eden İbrahim de “Bir dakika bile geç kalsan devamsızlık primi alamıyorsun” dedi.
Primlerinin banka hesaplarına değil ‘giftcard’a yattığını belirten İbrahim, “Sandık kuruldu, üç kere oylama yapıldı, üçünde de bizim istediğimiz sandıktan çıktı ama yine de kabul edilmedi, banka hesaplarına yatırılmadı” diye ekledi.
Sendikaya üye oldukları için işten çıkarılan işçilerin hepsinin 6 aydan az süre çalışanlar olduğunu söyleyen İbrahim, işyerinde sendikaya ilişkin işçi arkadaşlarının ve kendisinin beklentilerini şöyle aktardı: “Sendika Pilenpak’ta eylem yaptı. Bizde niye öyle olmuyor diyoruz.”