AKP isterse asgari ücret zammına engel yok!
DİSK-AR, artan pahalılık ve zamlar karşısında işçilerin alım gücünün korunması amacıyla asgari ücrete zam yapılmasının karşısında hukuki bir engel bulunmadığını belirtti.
Fotoğraf: Damla Kırmızıtaş/Evrensel
2022 asgari ücreti daha yılın üçüncü ayında enflasyonun altında kaldı. Asgari ücret 2018’den bu yana gıda enflasyonu karşısında erirken, Türkiye, Avrupa’nın en düşük ikinci asgari ücretli ülkesi haline geldi.
DİSK-AR 2022 yılında uygulanan asgari ücrete ilişkin rapor hazırladı. Asgari ücretin yılın 3. ayında eridiğine dikkat çekilen raporda, asgari ücretin güncellenmesi gerektiği kaydedildi. DİSK-AR tarafından hazırlanan rapora göre “Tarihin en yüksek asgari ücret zammı” iddialarıyla yüzde 50.5’lik bir artışla 4 bin 253 TL olarak belirlenen 2022 asgari ücreti daha yılın üçüncü ayında enflasyonun ve gıda enflasyonunun çok altında kaldı.
Hükümet yetkilileri “Asgari ücretin zamanı aralık ayı”, “Asgari ücretli enflasyona karşı korundu”, “2022 yılında tarihin en büyük artışı yapıldı” gibi gerekçelerle asgari ücretin yeniden belirlenmesine karşı çıkarken, DİSK-AR’a bu iddiaların gerçeği yansıtmadığını belirtti.
DİSK-AR asgari ücrete ilişkin soruları şöyle yanıtladı:
ASGARİ ÜCRET ENFLASYONA KARŞI KORUNDU MU?
2022 yılında asgari ücrete yapılan yüzde 50.4’lük ücret artışının ise yılın daha üçüncü ayında enflasyonun yaklaşık 10 puan altında kaldığı görülmektedir. TÜFE’den yüksek seyreden gıda fiyatları artışına göre ise asgari ücret artışı çok daha düşük kaldı.
2018 ocak ayını baz alarak yaptığımız hesaplamaya göre asgari ücret artışı birkaç ay hariç enflasyonun altında seyretti. 2018 ocak ve 2022 mart arasında geçen sürede asgari ücret endeksi genellikle gıda enflasyonu endeksinin altında kaldı.
2022 ASGARİ ÜCRETİ TARİHİN EN YÜKSEK ARTIŞI MI?
2022 yılı için asgari ücrete yapılan zam hükümet çevrelerinde “Tarihin en büyük asgari ücret artışı” olarak sunuldu. 2022 yılı için net asgari ücrete yüzde 50.4’lük ve brüt asgari ücrete ise yüzde 39.9’luk bir zam yapıldı. Bu oranlar tarihin en yüksek oranı değildir. Asgari ücret en az 15 kez yüzde 50’den fazla arttı.
TÜRKİYE ASGARİ ÜCRET AVRUPA SIRALAMASINDA NEREDE?
Eurostat 2022 ocak verilerine göre Türkiye, 328 avro ile Avrupa’nın en düşük asgari ücretli ikinci ülkesidir. Türkiye’den sonra gelen ülke ise 248 avro ile Arnavutluk’tur (Grafik 3). AB ülkeleri arasında en yüksek asgari ücrete sahip üç ülke ise Lüksemburg (2 bin 257 avro), İrlanda (1775 avro) ve Hollanda’dır
ASGARİ ÜCRETİN GÜNCELLENMESİNİN ÖNÜNDE YASAL BİR ENGEL VAR MI?
Asgari ücretin yıl içinde yeniden belirlenmesi için yasal değişikliğe ihtiyaç olduğu yönünde iddialara rastlanıyor. Bu iddia doğru değildir. Artan pahalılık ve zamlar karşısında işçilerin alım gücünün korunması amacıyla asgari ücrete zam yapılmasının karşısında hukuki bir engel bulunmuyor.
ASGARİ ÜCRET DAHA ÖNCE YILDA BİRDEN FAZLA BELİRLENDİ Mİ?
Asgari ücretin geçmişte yılda birden fazla belirlendiği yıllar oldu. 1990’lardan bu yana özellikle enflasyonun ve pahalılığın yüksek olduğu yıllarda asgari ücret yılda birden fazla belirlendi. 2015 öncesinde bazı yıllarda asgari ücret altışar aylık olarak saptanırken bazı yılarda ise Komisyon yılda 2 kez toplandı. Dolayısıyla 2015 öncesinde yılda birkaç kez asgari ücret saptanması yaygın bir uygulamaydı. (EKONOMİ SERVİSİ)
