Tarımda üretici maliyet yüzde 81 arttı: Destek verilseydi telafi edilebilirdi

Zuhal Şiran ÇİLOĞLAN
Ankara

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2022 yılı şubat ayı tarimsal girdi fiyat endeksinin (Tarım-GFE) geçen yıla oranla yüzde 80,99, bir önceki aya oranla ise yüzde 16,99 arttığını açıkladı. Türkiye Ziraatçiler Derneği Başkanı Hüseyin Demirtaş, “Eğer devlet gübreleri sübvanse ederek çiftçiye dağıtsaydı, ekim ayında atılan gübrelerin telafisi, şubat-mart aylarında üst gübre ile yapılabilirdi, fakat çiftçi bunu da karşılayamadı” dedi. 

Tarımsal girdilerdeki yüksek artışı değerlendiren Demirtaş, “Zaten her şey oranlardan belli” dedi. TÜİK rakamlarının iyimser olduğunu söyleyen Demirtaş, tarımsal girdilerin fiyatları düşürülmeden bu zamların önüne geçmenin mümkün olmadığını söyledi. Tarım ve Orman Bakanı Prof. Dr. Vahit Kirişçi'nin "Temel gıda fiyatları sabitlendi" açıklamasının ne çiftçi ne de tüketici için bir faydası olmadığını söyleyen Demirtaş, “20 temel ürün sabitlemek yetmez, tarımsal girdilerin kontrol altına alınması lazım” dedi.

Kimyasal gübrede dışa bağımlılık nedeniyle devletin ya zamları geri çekmesi ya da yarı yarıya indirime gitmesi gerektiğini ifade eden Demirtaş, “En çok kullanılan gübre DAP ve kilogram fiyatı 25 TL, çiftçi nasıl eksin?​” dedi. DAP gübrenin bulunmadığını fakat bulanın da alamadığını söyleyen Demirtaş, 6 ay önce 1 ton buğdayın 2 bin 250 TL olmasına rağmen şu an ton fiyatının 6 bin TL olduğunu aktardı. Demirtaş, “Eğer devlet gübreleri sübvanse ederek çiftçiye dağıtsaydı, ekim ayında atılan gübrelerin telafisi, şubat-mart aylarında üst gübre ile yapılabilirdi, fakat çiftçi bunu da karşılayamadı” dedi. 

Asıl sorunların 80'lerden sonra tarımda neo-liberal politikalar yüzünden gerçekleştiğini aktaran Demirtaş şöyle konuştu: "Bizim kendi gübre fabrikalarımız vardı şimdi ise kimyasal gübreleri dışardan alıyoruz. Zamlar artık kronik bir hal aldı. Suçun üreticide olduğunu söyleyen iktidar şunu bilmeli ki, üretici ucuza mal etmediği sürece tüketici ucuz, sağlıklı ve kaliteli mala ulaşamaz. Üretici zaten maliyetin altında satış yapıyor. Kamunun devreye girmesi lazım. Özelleştirmeler sonucunda içi boşaltılan kurumlar küresel şirketlerin politikalarını uyguluyor. Bize çiftçi odaklı politikalar lazım. Üretici köyden kente göçtükçe bu durumun önüne geçemeyiz.”

"GİRDİLERDE İNDİRİM YAPILMALI"

Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Suiçmez ise, “Tarımsal girdi fiyat endeksi düşmeden üretim maliyeti düşmez. TÜFE-ÜFE-TARIM ÜFE makası kapanmazsa gıda enflasyonu artmaya devam eder. Kamu yönetimi mazot ve gübre dahil tüm girdilerde derhal somut indirimler yapmalıdır” dedi.

ÇİFTÇİ SAYISI EN DÜŞÜK SEVİYEDE: 500 BİNİN ALTINA İNDİ

TEPAV İstihdam İzleme Bülteni’nin 116. sayısı yayımlandı. Esnaf-çiftçi grubundaki (4/b) değişim yüzde 4,7 artış yönünde olmakla beraber alt sınıflarda eğilimler farklılaştı. Bu dönemde esnaf sayısında yüzde 9,1 (210 bin) artış olurken, çiftçi sayısında ise yüzde 13,2 (75 bin) düşüş kayadedildi. Söz konusu düşüşle birlikte, çiftçi sayısı 493 bine geriledi. Çiftçi sayısında uzun süreli düşüş eğiliminin yanı sıra, esnaf sayısında son aylardaki yüksek oranlı artışlar dikkat çekti.

Tarım Platformu kuruldu: Dışa bağımlı politikalardan vazgeçilmeli, üretemezsek tüketemeyiz

"Maliyetler düşmezse tarım yapamayız"

Tarım Yazarı Ali Ekber Yıldırım: Savaş soframızdaki ekmeğimizi vuracak