Evlenmek de hayal oldu: ‘Benimle borçlu bir hayata var mısın?’

Kübra KIRIMLI
Ankara

Düğün mevsimine girerken, evlenmeyi planlayan çiftler kara kara düşünmeye başladı. Ankara’da mobilyadan beyaz eşyaya ve ev fiyatlarına dair yaptığımız araştırmaya göre, birçok eksiğe rağmen düğün masrafları en az 100 bin lirayı aşıyor. Esnaf geçen yıl 3 bin liraya sattığı gelinliği bugün 8 bin liraya satmak durumunda kaldığını söylüyor. İki üç katına çıkan fiyatlar karşısında evlenmeyi düşünen çiftleri şimdiden borçlu bir hayat bekliyor.

Havanın ısınmasıyla birlikte düğün sezonu da açıldı. Ev veya işyeri adresleriniz ile  Whatsapp kutunuza gelen davetiyelere; vatandaş para, mümkünse altın, hiç yoksa bir güler yüz mi icabet etmesi gerektiğini düşünürken; “Mutluluğumuza davetlisiniz” diyen çiftleri ise büyük bir telaş sardı.

Yüksek enflasyon ve artan pahalılık, evlenmeyi düşünen çiftlerin belini bükmeye başladı. Az emek harcanan, sade (işlemesiz) bir gelinliğin fiyatı 7 bin Türk lirası. Peki hal böyleyken, tepeden tırnağa bir ev kaç liraya dayayıp döşenir, masraflar ne olur?

"GEÇEN SEZON 3 BİN LİRAYA SATTIĞIMIZ GELİNLİK 8 BİN TL OLDU"

Ankara’da sırasıyla girdiğim gelinlik satışı yapan dükkanlarda fiyatlar birbirine yakın. Ucuz kumaştan yapılan sade, işlemesiz ve güpürsüz bir gelinliğin fiyatı ortalama 7 bin ila 8 bin lira arasında değişiyor. “Geçen yıl arkadaşın düğünü oldu. Tunalı’da benzer bir gelinliği 2 bin 500 liraya aldı. Bunun fiyatı 7 bin 500 lira mı?​” diye sorduğum dükkan sahibi, artan fiyatlara dair şunları anlattı: “Geçen sezon 3 bin liraya sattığımız gelinlik bu yıl 8 bin lira. Geçen yıl gelinlik kumaşının metresini 150 bilemedin 160 liradan alıyorduk. Bu yıl metresini 650 liradan alıyoruz. Bir gelinliği 15-20 günde dikiyoruz. Siz söyleyin, kaç liradan satış yapalım?​”

"KİRALIK GELİNLİK 400 LİRA DAHA UCUZ"

Gelinlik kiralamanın maliyeti, satış fiyatından 400 lira eksik. Yani 7 bin liralık gelinliği satın almayıp kiralayayım derseniz 6 bin 600 lira ödeme yapacaksınız. Kimi dükkanlarda teşhir gelinlikler daha ucuza da satılabiliyor. 4 bin 500 lira fiyata böyle bir gelinliğe rastladım. Ancak bu gelinliğin ufak bir tadilata girmesi ve temizlenmesi gerektiğini söylediler. Uygun fiyatlı bir damatlık ise 4 bin liradan başlıyor. Yani bir gelinlik ve bir damatlık için 10 bin liranın üzerinde bir hesap ortaya çıkıyor.

"SADECE ARALIK AYI’NDA 2 KEZ ZAM GELDİ"

Yerli üretim yapan, hemen herkesin bildiği markanın beyaz eşya satışını yapan mağazasından içeri giriyorum. 7 kg çamaşır makinesi, 2 kapaklı buzdolabı, 3 programlı bir bulaşık makinası ile LCD televizyonun fiyatı kampanya dahilinde 24 bin lira. Satıcı “Bugüne özel kampanyamız var. Beyaz eşyaların fiyatı 19 bin Türk Lirasına düşüyor” diyor. Geçen yılla bir kıyas yapmasını istediğim satıcı, “Fiyatlar neredeyse 2 katına çıktı. Sadece geride bıraktığımız aralık ayında 2 kez zam geldi. Fiyatlar uçtu” diyor.

EVE RENK KATMAK DA PARAYLA!

Mutfakta ve evde kullanılan küçük ev aletleri; ütü, süpürge dahil elektronik aletler için en az 5 bin lira daha ödeme yapmak gerekiyor. “5 bin lira ise iyiymiş”, dediğinizi duyar gibiyim. Biz en ucuz aletleri seçerek bu maliyeti çıkardık. Bu durumda “beyaz renk” beyaz eşyalar ile en uygun fiyatlı elektronik aletlere ödenmesi gereken tutar azami 30 bin Türk Lirasını buluyor. Bu hesap beyaz renk beyaz eşyalar için yapıldı. Renkli beyaz eşyalarda maliyet ürün başına 500 TL daha yükseliyor. Yani eve renk katmak da parayla!  

Bilen bilir; mobilyanın birkaç merkezinden biri de Ankara’dır. Sitelerde üretilen mobilyaların satışının yapıldığı alana gidince, “Evdeki koltuğun ve gardırobun değerini bilmek gerek” diye içimden geçirmeden edemedim. Oturma grubu (3’lü, 2’li ve tekli) 20 bin TL. Amaaan! Karşımda değil de yan yana dizilsek de olur, otururuz bir L koltuğa derseniz fiyat yarıya düşüyor. Yatak odası takımı ortalama 20 binin üzerinde. Bu durumda yatak odası ile oturma grubuna da yaklaşık 40 bin TL ödeme yapmak gerekiyor.

Halıydı, mutfak masasıydı ve pahalı olası hiç hazmedilemeyen perdeleri hariç bir evin içi 65 bin TL’ye dolduruluyor. Diğer eksikleri tamamlayıp, gelinliği ve damatlığı da giydiğiniz vakit bu fiyat 100 bin TL’yi  buluyor. Piyasaların hali böyle. Son sözümüz, yan yana gelecek çiftler için dileriz ki “borçsuz bir yaşam” olsun!

YENİ NESİL İÇİN EV ALMAK HAYAL

Her şey tamamsa, şimdi eşyaları eve taşımaya geldi sıra. Yüksek enflasyonun etkilediği piyasalardan biri de inşaat sektörü.

Ankara’da 3+1 bir ev Kızılay’da 3 bin TL, Eryaman’da 3 bin TL, Sincan’da ise 2 bin ila 2 bin 500 TL arasında kiralanıyor. 2+1’leri 200-300 lira daha ucuza kiralayabilirsiniz.

Ev satın alabilecekler piyasayı merak ediyorsa, biz de önden merakımızı giderelim. Sahi siz ne iş yapıyorsunuz? 3+1 ev fiyatı 1 milyon 500 bin TL ile 2 milyon TL’sı arasında gidip geliyor.

Ev almanın yeni nesiller için neredeyse hayal olduğu şimdiki zamanda aileden kalacak olan ev neredeyse bir miras özelliği taşıyor.