İzlenim | Adana’da alanlar ayrı, işçilerin talepleri aynı
İşçilerin alım gücünün her gün düştüğü böylesi bir süreçte kutlanan 1 Mayıs birleşmek için önemli bir imkandı. Ama sendikalar acil talepler etrafında birleşmek yerine ayrı kutlama tercih etti.
Fotoğraf: Evrensel
Halil İMREK
İşçi sınıfının Uluslararası Birlik, Mücadele ve Dayanışma Günü 1 Mayıs Adana’da DİSK, KESK, TMMOB, Adana Tabip Odası ve Adana Barosunun ortaklaşa düzenlediği mitingle kutlandı. Kutlamaya Türk-İş ve Hak-İş katılmadı. Türk-İş Adana Bölge, 11 şubesiyle Bayraklı Park’ta 400 kişiyle basın açıklaması yaptı. Hak-İş de Adana’daki 7 şubesiyle 100 kişiyle bir araya gelip Kur’an okudu. Türk-İş ve Hak-İş’in 1 Mayıs kutlamasını geçiştirmesi üyeleri tarafından da eleştirildi.
Tek Gıda-İş ve TÜMTİS üyesi işçiler geçinemedikleri bir dönemde Türk-İş’in ayrı 1 Mayıs kutlamasını ve katılımın az olmasını eleştirdi. Tek Gıda-İş üyesi işçiler 1 Mayıs’ın basın açıklaması yapılarak geçiştirilmesinin emeğe yönelik saldırılara cevap olmadığını söyledi. TÜMTİS üyesi işçiler Adana’daki ortak 1 Mayıs’a da güçlü bir şekilde katıldı.
Her gün zam yapıldığı, hayat pahalılığının arttığı, işçilerin alım gücünün düştüğü böylesi bir süreçte kutlanan 1 Mayıs birleşmek için önemli bir imkandı. Ama sendikalar, acil talepler etrafında 1 Mayıs’ta birleşmek yerine ayrı ayrı kutlamaları tercih etti. Ama üç kutlamada işçi katılımı az olsa da işçilerin dertleri talepleri ortaktı. Kadrolu, güvenceli iş, zamların durması, ücretlerin insanca yaşanacak bir seviyeye çıkarılması, emeklilikte yaşa takılmaya son verilmesi; kısaca iş, ekmek, özgürlük ve barış ortak taleplerdi.
Adana’da sendika ve meslek odalarının ortak 1 Mayıs mitinginde ise DİSK Genel-İş, Dev Sağlık-İş ve TÜMTİS dışında işçi katılımı azdı. Buna karşın bu 1 Mayıs renkli, coşkulu ve her kesimden emekçilerin katıldığı gün oldu. Türk-İş’in ayrı 1 Mayıs kutlamasına rağmen TÜMTİS, ambar, kargo işçileriyle kitlesel bir şekilde mitinge katıldı. Genel-İş’in bu yılki katılımı merak ediliyordu. Zira Adana Büyükşehir, Seyhan, Ceyhan ve Çukurova Belediyelerinde yetkili sendikaydı. Geçtiğimiz aylarda Genel-İş, CHP belediyelerinde TİS imzalamıştı. İşçiler ise sözleşmeden memnun kalmamışlardı. Bu yüzden Genel-İş, 15 bin üyesi olmasına rağmen 200 kişi ile 1 Mayıs’a katıldı, üyelerini getiremedi.
KESK bütün şubeleri ile 1 Mayıs’a katıldı. Ancak Eğitim Sen ve kısmen de SES dışındaki sendikaların katılımı zayıftı. 1 Mayıs öncesinde Eğitim-İş Adana’da ilgi odağı olduğunu ve Eğitim Sen’den daha güçlü 1 Mayıs’a katılacağını propaganda ediyordu ama katılımı Eğitim Sen’in yanında gölgede kaldı. CHP ise bu 1 Mayıs’a görünür bir katılım gösterdi. Ancak kendi milletvekillerinin konuşmasını beklemeden dağıldılar. HDP’nin katılımı beklenenin altındaydı. Sol-sosyalist partiler arasında EMEP, TİP ve SOL Parti görünürdü.
GENEL-İŞ PROTESTO EDİLDİ
Adana Demirspor taraftar grubu yürüyüş henüz başlamadan 'İşçiyi satana biz de karşıyız, işçiyi satan sendika devrimci olmaz' diye slogan atarak Genel-İş’i protesto etti. Adana Demirspor taraftar grubu alana girerken de “İşçiyi satanın 1 Mayıs’ta yeri yok” şeklinde slogan attı. DİSK Çukurova Bölge Başkanı ve Genel-İş Adana Şube Başkanı Hüseyin Yaşar Gündoğdu’nun tertip komitesi adına konuşma yaptığı sırada da “Seyhan işçisi yalnız değildir” sloganıyla protestolar sürdü. Gençlik grupları da “Zafer direnen işçinin olacak” sloganı konuşma boyunca protestoda bulundu.
Adana 1 Mayıs’ı ürettiği halde açlığa mahkûm edilen, iş cinayetlerine kurban giden ama sesi duyulmayan işçilerin katılımı az oldu ama çeşitlilik ve renklilik açısından zengindi. Erkek şiddetine maruz kalan kadınların, geleceği karartılan gençlerin, yaşanılacak bir doğa isteyen çevrecilerin, taraftar gruplarının, öğretim üyelerinin, hukukçular mitingdeydi. Bu 1 Mayıs gösterdi ki işyerlerine dayanmayan, işyerlerinde örgütlenmeyen 1 Mayıs çalışması alana da işçi kitlesi taşımıyor. Bunu yapmayan sendikalar haliyle 1 Mayıs’a da temsili katılıyor. 1 Mayıs için tertip komitesi oluşturmak, kamuoyuna basın açıklaması yapmak, kent merkezinde bildiri dağıtmak, kurumlarla 1 Mayıs toplantısı yapmakla maalesef 1 Mayıs örgütlenemiyor.
Adana Hacı Sabancı Organize sanayi bölgesinde on binlerce sendikasız işçi var. Burada bir tek BOSSA’da Öz İplik-İş yetkili. Adana’da hiçbir sendika 1 Mayıs ile ilgili organize sanayiye 1 Mayıs için gitmedi. Bu yıl izlediğimiz kadarıyla bir tek TÜMTİS, işyerlerinde iftar açma ve 1 Mayıs toplantıları yaptı. Ancak işyerine dayanan, işçilerin bütününü kucaklayan, örgütlü ve kararlı bir mücadele kazanım getirir ve kitlesel 1 Mayıs'ların yolunu açar. İki yıldır 1 Mayıs kutlanamıyordu. İşçi ve emekçilerde ciddi bir hoşnutsuzluk ve öfke birikiyor. Ancak bunun akacağı platformları yaratmak, bu öfke ve tepkiyi örgütlemek gerekiyor. Bütün eksikliklerine rağmen yine de Adana'da renkli, coşkulu ve kitlesel bir 1 Mayıs yaşandı diyebiliriz.