Peki şimdi nereye?

Evrensel’de hakkında birkaç kısa yazı çıkmış, izlenmesi önerilmiş ancak param olduğunda fırsatım, fırsatım olduğunda param olmamış, bir türlü sinemaya gidip izlememiş, sonra da unutmuştum. Tesadüfen karşıma çıktı geçen gün, izledim, çok büyük yanlıştan dönmüşüm!
Lübnanlı yönetmen-oyuncu Nadine Labaki’nin filmi “Peki şimdi nereye?​” bahsettiğim.
Film çok şey anlatıyor ama en çok da şuna yanıt veriyor: Kadınlar barış için neleri göze alabilir, evlatlarının hayatını korumak için yapabileceklerinin sınırı nedir?
Biz biliyoruz aslında sorunun cevabını. Biliyoruz savaş demek ölü evlatlar demektir, ama unuttuyorlar işte bazen. Hem de nasıl unutmak! 30 yıl boyunca her gün başkalarının evlatları ölür, uzak komşular tedirgin uykularından savaş uçaklarının gürültüsü ile sıçrarken; birileri çocukların, anaların ve babaların geleceği üzerinde kanlı planlar yaparken, nasıl oluyorsa oluyor ve unutuyoruz. Unutuyoruz başkalarının evlatlarını da savaştan korumadığımız takdirde kendi evladığımızı da koruyamayacağımızı. Barışı ancak tüm çocukların anası, babası  olursak getirebileceğimizi. Ölümün gölgesi kendi evimizin üzerine düşmemişse henüz, hatırlamıyoruz.
Ama bazen bir film, vicdanımızın altına süpürdüğümüz hafıza zerrelere şöyle bir üfleyip onları dağıtıveriyor yüreğimizin içine... Hatırlayıveriyoruz.
Lübnanlı yönetmen Nadine Labaki’nin “Peki şimdi nereye?​”si de işte öyle insanın vicdanına vicdanına üfleyen bir film.
Ayrıntıları geçersek, o hikaye bizim hikayemiz aslında. Nerede olduğu önemli olmayan bir yerde, nerede olduğu önemli olmayan bir zamanda küçük bir köy. Önemli olan köyde Hıristiyan ve Müslüman ailelerin belki yüzyıllardır birlikte yaşıyor olması, önemli olan ülkede savaş olması. Büyük şehirlerdeki Müslüman-Hıristiyan çatışmaları yavaş yavaş yaklaşıyor köye. Televizyondan yaklaşıyor önce, gazetelerden sızmaya çalışıyor.
Küçücük köyün büyük acılarına geri dönmesi için gerekli kıvılcım havada asılı bekliyor, kimin üzerine düşsem diye.
Köy savaşı tanıyor, erkekler unutmuş görünse de kadınlar kaybettiklerini biliyor, kadının rahminde açılmış yaraya basılacak tuzu üretemedi doğa henüz çünkü.
Köyün yaşayan nüfusu kadar ölü nüfusu da var. Tıpkı yaşayanlar gibi Hıristiyan ölülerle, Müslüman ölüler yanyanalar.. İki mezar arası bir adımlık mesafe; hem çok yakın, hem çok uzak. “Dünyanın en uzak mesafesi iki kafa arasındaki mesafedir, birbirini anlamayan” demiş ya şair, öyle bir uzaklık işte...
Ama mezarların üzerindeki fotoğraflardan kimin hangi dinin mensubu olduğunu anlamak mümkün değil. Toprağın üzerinde insanlar kendilerini birbirlerinden farklı kılacaklarını sandıkları yollar üretmeye çalışmışlar belki, ama yarattıkları hiçbir din aynı toprağın çocuklarının gözlerini, gözlerindeki bakışı farklılaştıramamış işte. O çocuklar, aynı toprağın çocukları...
Siz benim dramıma bakmayın, kalemimiz acı yazmaya alışmış, bir türlü eğlenceli olana gelmemekte direniyor. Halbuki film çok güldürüyor da. Başbaşa veren iki dinin kadınlarının, köylerine o ilk kurşun düşmesin, düştüğünde de erkeklerin haberi olmasın diye yapmadıkları muziplik kalmıyor. İlginç ayrıntıları yazıp, filmden alacağınız tadı azaltmak istemiyorum.
En iyisi ne yapın edin filmi izleyin diyorum.
Sonra da gelin, bize çok da uzak olmayan Lübnan’ın bir köyünde, savaş politikalarının yarattığı sahte düşmanlığın bedelinin ne demek olduğunu sonunda anlayan ama bu bilgiyle
ne yapacağını bilemeyenlerin sorusuna hep birlikte bir kez daha yanıt arıyalım, herşey tamam ama, peki şimdi nereye?

ÖLÜMDEN ÖTE KÖY VAR MI?

‘Peki Şimdi Nereye?​’, yönetmen Nadine Labaki’nin deyişiyle ‘barışı’ keşfetmek zorunda bırakılan erkeklerin hikâyesi. Bu hikayenin İsrailli yönetmen Elia Suleiman’ın ‘Kutsal Direniş’ ve ‘The Time that Remains’ filmleriyle de bir akrabalık bağı var, belki onları da izlemek istersiniz. Filmin baş karakterlerinden biri olan Amale’ye de yönetmen Labaki can veriyor. Filmin müziklerinin de Labaki’nin eşi Khaled Mouzanar’ın besteleri ve arkadaşı Tania Saleh’in sözleriyle oluşturulduğunu da söyleyelim. İlk gösterimi 2011’de Cannes’da gerçekleştirilen, birkaçı dışında amatör oyuncularla çekilen ‘Peki Şimdi Nereye?​’ filmi şu soruyor: “Ölümden öte köy var mı?​”